Skip to main content

Íþrótta- og heilsufræði, MS

Íþrótta- og heilsufræði, MS

Menntavísindasvið

Íþrótta- og heilsufræði

MS gráða – 120 einingar

Meistaranám í íþrótta- og heilsufræði veitir faglegan grunn fyrir störf á vettvangi íþrótta og heilsuræktar, útivistar og lífsstíls. Lögð er áhersla á að auka þekkingu nemenda í fræðilegum vinnubrögðum sem tengjast þróunarstarfi og rannsóknum. 

Hreyfing er órjúfanlegur hluti heilbrigðra lífshátta og skilningur á áhrifaþáttum heilbrigðis er veigamikill þáttur í uppbyggingu nútímavelferðarsamfélags. 

Skipulag náms

X

Líkamleg þjálfun barna og unglinga (ÍÞH114F)

Fjallað verður um vöxt og líkamsþroska barnsins frá fæðingu fram til unglingsára. Ítarleg umfjöllun verður um mikilvægi líkamlegrar þjálfunar fyrir velferð og heilsu barna og unglinga. Áhrif kynþroska á lifnaðarhætti og líkamlega þjálfun unglinga verða skoðuð. Fjallað verður um kynjamun í líkamlegri þjálfun. Kynnt verður hvers konar úthalds- og styrktarþjálfun er hentug og mikilvæg fyrir börn og unglinga. Sérstök áhersla verður lögð á skoða hvernig áhrif alhliða líkamsþjálfunar og sérhæfðar hefur á líkamsþroska barna- og unglinga. Farið verður í vettvangsheimsókn til íþróttafélags sem leggja ríka áherslu á þjálfun barna og unglinga.

ATH. Námskeiðin ÍÞH101M/ÍÞH115F Líkamleg þjálfun, ákefð og endurheimt, 5e og ÍÞH114F Líkamleg þjálfun barna og unglinga 5e koma í stað námskeiðsins ÍÞH102F Þjálfunarlífeðlisfræði, 10e. Þeir nemendur sem hafa lokið því þurfa ekki að taka 5e námskeiðin.

X

Líkamleg þjálfun, ákefð og endurheimt (ÍÞH115F)

Fjallað verður um aðlaganir sem verða á starfsemi líkamans við líkamlega þjálfun. Farið verður yfir mikilvægi markmiðsetningar í tengslum skipulagningu og framkvæmd líkamsþjálfunar. Fjallað verður um greiningu á vinnukröfum íþróttagreina og notkun slíkrar greiningar í uppsetningu og framkvæmd þjálfunaráætlana. Sérstök áhersla verður lögð á að skýra tengsl magns og ákefðar líkamlegrar þjálfunar með skýrskotun til bæði skammtíma- og langtíma þjálfunaráætlana. Fjallað verður um mikilvægi hvíldar og endurheimtar í tengslum við líkamlega þjálfun, með sérstakri áherslu á svefn og svefnþörf íþróttafólks. 

ATH: Námskeiðin ÍÞH101M/ÍÞH115F Líkamleg þjálfun, ákefð og endurheimt, 5e og ÍÞH114F Líkamleg þjálfun barna og unglinga 5e koma í stað námskeiðsins ÍÞH102F Þjálfunarlífeðlisfræði, 10e. Þeir nemendur sem hafa lokið því þurfa ekki að taka 5e námskeiðin.

X

Næring og þjálfun ungmenna (HÍT501M)

Hlutverk næringar í þjálfun og áhrif á árangur í íþróttum eru viðfangsefni þessa námskeiðs. Áhersla er lögð á að skoða þá þætti sem helst eru til umfjöllunar í samfélaginu hverju sinni og sá sérstaklega þætti sem viðkoma þjálfun og viðhorfum ungmenna til næringartengdra þátta.

Megináhersla er lögð á orkuefnin, hlutverk þeirra og þarfir við mismunandi þjálfun. Jafnframt er horft til ólíkra þarfa eftir aldri, kyni, líkamsímynd og líkamsbyggingu. Einnig verður fjallað um vökvaþörf, vítamín, stein- og snefilefni, andoxunarefni og fæðubótarefni í tengslum við þjálfun.

Farið verður yfir nýjustu rannsóknir um efnið og takmarkanir og framfarir á stöðu þekkingar á sviðinu skoðaðar. Áhersla er lögð á að geta greint sundur raunverulega stöðu þekkingar samanborið við markaðssetningu og tískustrauma sem oft hafa áhrif á neysluvenjur og viðhorf ungmenna.

Ennfremur er lögð áhersla á þverfræðilega teymisvinnu milli fagaðila og fjallað er um hvernig má hámarka árangur og stuðla að heilsueflingu með samvinnu fagstétta.

Vinnulag:
Námskeiðið byggist á fyrirlestrum og einni málstofu. Ætlast er til virkar þátttöku nemenda í umræðum og verkefnavinnu. Gerð er krafa um grunnþekkingu í næringarfræði til að hægt sé að velja námskeiðið. Námsmat er byggt á málstofu og heimaprófi. Mætingaskylda í málstofu.

ATH: Var áður kennt sem hluti af námskeiðinu Íþróttir og næring.

X

Lokaverkefni (ÍÞH442L)

Lokaverkefni getur verið 30 eða 60 einingar og er í öllum tilvikum einstaklingsverkefni. Formenn námsbrauta hafa milligöngu um val á efni og leiðbeinanda í lokaverkefni og nemendur skulu ávallt ráðfæra sig við námsbrautarformann áður en leiðbeinandi er valinn. Sjá nánar á upplýsingasíðu um meistaraverkefni í Uglu.

X

Rannsóknir og siðfræði (MVS211F)

Viðfangsefni
Fjallað verður um siðfræði rannsókna með sérstakri áherslu á siðferðileg álitamál tengd rannsóknum í raunvísindum og félagsvísindum. Rætt verður um góða starfshætti og siðferðileg álitamál í rannsóknum. Áhersla verður á bæði megindlegar og eigindlegar rannsóknir.  Helstu starfandi siðanefndir í íslensku rannsóknarumhverfi verða kynntar.

X

Sérhæfð afreksþjálfun (ÍÞH212F)

Í námskeiðinu er lögð áhersla á að öðlast þekkingu og skilning á grunnþjálfunar-, prófunarreglum og meginreglum í afreks íþróttum.

Í námskeiðinu er farið yfir mismunandi þætti til þess að vinna innan afreksíþrótta. Megináhersla er lögð á að öðlast þá færni sem nauðsynleg er til að vinna innan afreksíþróttum, þróun mikilvægrar færni, árangursríka þjálfun, auðkenningu hæfileika, þjálfun tímabila og bata, fylgjast með þjálfunarálagi, tölfræði, gagnasöfnun, greiningu, kynna skýrslur fyrir mismunandi hópa (íþróttamenn, foreldrar, þjálfarar, heilbrigðisstarfsfólk), ræðumennsku.

Námskeiðið verður bæði verklegt og bóklegt. Verklegar kennslustundir munu fjalla um íþróttavísindi / lífeðlisfræðilegar mælingar, áætlunargerð með afreks íþróttamönnum. Auk þess gefst nemendum tækifæri til að heimsækja íþróttamenn á vettvangi.

Nemendur munu vinna með hreyfigreiningarbúnað og hugbúnað fyrir tæknigreiningu, til að hagræða ákvarðanir sínar og meta á gagnrýninn hátt beittar aðferðir. Nemendur læra að hanna og safna gögnum, skrifa skýrslurnar og kynna fyrir ýmsum áhugahópum (íþróttamönnum, þjálfurum, foreldrum, heilbrigðisstarfsfólki).

Með þeirri þekkingu sem aflað er í þessu námskeiði munu nemendur geta starfað af öryggi í öllum einstaklings- eða hópíþróttafélögum, stofnunum eða í einkageiranum.

X

Faraldsfræði hreyfingar (ÍÞH211F)

Markmið: Að nemendur

– dýpki þekkingu sína á samspili lífshátta sem tengjast hreyfingu og heilbrigði og skoði rannsóknir á því sviði

– öðlist aukna þekkingu á ýmsum lífsstílstengdum sjúkdómum og á áhrifum hreyfingar og þjálfunar á þá, bæði gegnum fyrirbyggjandi aðgerðir (fyrsta stigs forvarnir) og sem meðferðarúrræði (annars stigs forvarnir).

Námskeiðinu er ætlað að kynna faraldsfræðilegar rannsóknaraðferðir á sviði tengsla hreyfingar og heilsufars og auka skilning og færni nemenda í að lesa vísindagreinar með gagnrýnum hætti. Farið verður í saumana á því hvernig hreyfing hefur áhrif á heilbrigði og minnkar áhættu á ýmsum lífsstílstengdum sjúkdómum. Rannsóknir og athuganir á samspili hreyfitengdra lífshátta og ólíkra heilsufarsþátta verða reifaðar. Námskeiðið verður kennt í fyrirlestraformi.

X

Inngangur að megindlegum rannsóknaraðferðum (MVS213F)

Markmiðið er að nemendur

  • hafi innsýn í megindlega aðferðafræði á sviði rannsókna í uppeldis- og menntunarfræði
  • þekki helstu rannsóknaraðferðir og hugtök sem þeim tengjast
  • geti beitt algengum rannsóknaraðferðum og þannig aflað gagna, unnið úr þeim og túlkað á agaðan og viðurkenndan hátt
  • séu færir um að rýna í rannsóknir og nýta sér niðurstöður þeirra
  • hafi tileinkað sér rannsakandi hugarfar og gagnrýna hugsun

Kynnt verða algeng rannsóknarsnið megindlegra rannsókna, aðferðir við öflun gagna og greiningu þeirra, og fjallað um ritun og framsetningu niðurstaðna. Nemendur nota tölvuforrit til að reikna algenga tölfræðistuðla og halda utan um og vinna úr gögnum. Sérstök áhersla verður lögð á þjálfun í túlkun matsniðurstaðna sem líklegt er að verði á vegi þeirra hópa sem taka námskeiðið.

Fyrirlestrar á vef, umræður og verkefni. Námskeiðið er kennt vikulega en fyrirlestrar verða eingöngu á vef. Verkefnatímar verða ekki teknir upp. Ekki er mætingarskylda í námskeiðið en nemendur eru hvattir til að mæta í kennslustundir.

Nemendur verða að hafa Jamovi (sjá nýjustu útgáfu á https://www.jamovi.org) uppsetta á fartölvum sem þeir mæta með í kennslustundir. 

Lesefni: Kaflar 1-11 í Navarro DJ and Foxcroft DR (2019). Learning statistics with jamovi: a tutorial for psychology students and other beginners. (Version 0.70). DOI: 10.24384/hgc3-7p15. Rafræn ókeypis kennslubók sem hala má niður á síðunni https://www.learnstatswithjamovi.com.

X

Lokaverkefni (ÍÞH442L)

Lokaverkefni getur verið 30 eða 60 einingar og er í öllum tilvikum einstaklingsverkefni. Formenn námsbrauta hafa milligöngu um val á efni og leiðbeinanda í lokaverkefni og nemendur skulu ávallt ráðfæra sig við námsbrautarformann áður en leiðbeinandi er valinn. Sjá nánar á upplýsingasíðu um meistaraverkefni í Uglu.

X

Megindlegar rannsóknaraðferðir I (MVS302F)

Markmið
Að nemendur þekki og geti beitt algengustu tölfræðiaðferðum við úrvinnslu gagna og geti metið tölfræðilegar niðurstöður. Að nemandi hafi kunnáttu og þekkingu til þess að greina og miðla tölulegum upplýsingum skv. APA útgáfustaðlinum (t.d. í lokaritgerð) og geti sýnt frumkvæði við tölfræðilega úrvinnslu gagna. Einnig að nemendur kynnist helstu rannsóknarsniðum í megindlegri aðferðafræði.

Inntak og viðfangsefni
Fjallað verður um megindlegar rannsóknaraðferðir og rannsóknarsnið. Í tölfræði verður mest áhersla lögð á fylgni og fjölbreytuaðhvarfsgreiningu. Einnig verður unnið með aðferðir dreifigreiningar og þáttagreiningar (leitandi og staðfestandi). Að lokum verða nemendur kynntir fyrir grunnhugsun Bayesískrar tölfræði og mati á heildarvillu (e. Total survey error). Nemendur læra að vinna greiningar með tölfræðiforriti. Sérstök áhersla verður á túlkun gagnasafna sem tengjast jafnréttismálum og inngildandi menntun. 

Vinnulag
Námskeiðið verður kennt vikulega á fjarfundum. Tvær staðlotur eru á önninni. Skyldumætingu er í staðlotunum. Þeir sem eiga um langan veg að fara geta tekið þátt í staðlotunum í fjarfundi.  Nemendur verða að hafa nýjustu stöðugu (e. solid) útgáfu af Jamovi (sjá jamovi.org) uppsetta á fartölvum sem þeir mæta með í kennslustundir. 

X

Lokaverkefni (ÍÞH442L)

Lokaverkefni getur verið 30 eða 60 einingar og er í öllum tilvikum einstaklingsverkefni. Formenn námsbrauta hafa milligöngu um val á efni og leiðbeinanda í lokaverkefni og nemendur skulu ávallt ráðfæra sig við námsbrautarformann áður en leiðbeinandi er valinn. Sjá nánar á upplýsingasíðu um meistaraverkefni í Uglu.

X

Svefn, heilsa og endurheimt (ÍÞH049F)

Í námskeiðinu verður fjallað almennt um svefn en einnig verður fjallað um svefn í tengslum við íþróttir, heilsu og almenna vellíðan. Fjallað verður um svefn uppbyggingu, svefn hinna ýmsu aldurshópa og svefn í tengslum við heilsu, íþrótta- og afrekshópa, kvíða og algengar svefnraskanir. Námskeiðið verður byggt á útgefnu efni um lífeðlisfræði svefns og rannsóknum á svefni tengdum lýðheilsu og íþróttum.

X

Næring í afreksþjálfun (HÍT502M)

Hlutverk næringar í afreksþjálfun með áherslu á árangur í íþróttum er viðfangsefni þessa námskeiðs sem er framhald af námskeiðinu Næring og þjálfun ungmenna. Áhersla er lögð á að dýpka þá þekkingu sem komin er og vinna hagnýt verkefni. Þau byggja á matseðlagerð og rýni í sérþarfir í afreksþjálfun t.d. á keppnistímabili og hvíldartímabilum, við undirbúning, í keppni og í endurheimt. Einnig er skoðuð þyngdarstjórnun í greinum þar sem þyngdarflokkar skipta máli.

Farið verður yfir nýjustu rannsóknir um efnið og takmarkanir og framfarir á stöðu þekkingar á sviðinu skoðaðar. Áhersla er lögð á að geta greint sundur raunverulega stöðu þekkingar samanborið við leiðir sem markaðssettar eru til árangurs eða fá hljómgrunn í ýmsum keppnisgreinum.

Ennfremur er lögð áhersla á þverfræðilega teymisvinnu milli fagaðila og fjallað er um hvernig má hámarka árangur og stuðla að heilsueflingu með samvinnu fagstétta.

Vinnulag
Námskeiðið byggist á fyrirlestrum og verkefnavinnu í smærri hópum. Ætlast er til virkar þátttöku nemenda í umræðum og verkefnavinnu. Gerð er krafa um að einnig sé tekið námskeiðið Næring og þjálfun ungmenna, auk þess sem grunnþekking í næringarfræði er nauðsynleg. Námsmat er byggt á verkefnavinnu.

ATH: Var áður kennt sem hluti af námskeiðinu Íþróttir og næring.

X

Líftölfræði II (Klínísk spálíkön) (LÝÐ301F)

Námskeiðið er beint framhald af Líftölfræði I og veitir nemendum praktíska handleiðslu í tölfræðiúrvinnslu í eigin rannsóknarverkefnum. Útreikningar á hlutfallslegri áhættu og leiðréttri hlutfallslegri áhættu. Fylgni og einföld aðhvarfsgreining, margvíð línuleg aðhvarfsgreining og lógistísk aðhvarfsgreining. Námskeiðið byggist á fyrirlestrum og dæmatímum. Í dæmatímunum verður notast við tölfræðiforritið R.

X

Færni og fæðuval (HHE502M)

Inntak og meginviðfangsefni
Á námskeiðinu verður farið yfir hvernig þjálfa má færni mismunandi hópa við matreiðslu og hafa þannig áhrif á fæðuval þeirra. Aðstæður, þarfir og geta hópa er mismunandi og á námskeiðinu verður farið yfir þessa þætti. Unnið verður námsefni og kennsluleiðbeiningar fyrir valinn hóp með sérþarfir.

Ung börn hafa yfirleitt áhuga á og ánægju af að vinna með foreldrum sínum í eldhúsinu. Þau geta aðstoðað á ýmsan hátt og um leið þjálfað færni og fínhreyfingar. Farið verður yfir helstu atriði matreiðslu með ungum börnum og hugað að næringarþörf þeirra og matarsmekk. Matreiddar verða uppskriftir sem börn geta hjálpað til við að elda og börn vilja gjarnan borða. Kennsluaðferðir og geta hvers aldurs í eldhúsinu verða skoðaðar.

Næringarþörf eldri borgara er að mestu leiti sambærileg næringarþörf annarra hópa en þó þarf að taka tillit til ýmissa þátta við matargerð og fæðuval, s.s. breytingar á búsetuformi, heilsu, hreyfigetu og tækifærum til innkaupa. Á námskeiðinu verður farið yfir þá þætti sem geta haft áhrif á fæðuval og getu til vinnu í eldhúsi. Einnig hvernig best er að haga fæðuvali fyrir þann sem býr orðið einn á efri árum og er jafnvel ekki vanur að matreiða.

Unnið verður að gerð námsefnis og kennsluleiðbeininga fyrir hópa sem þurfa sjónrænni og ítarlegri leiðbeiningar í uppskriftum en almennt gengur og gerist.

Kennslufyrirkomulag
Námið felst í beinni miðlun kennara, verklegum æfingum nemenda, kennsluæfingum, hópverkefnum og sjálfstæðum verkefnum nemenda.

Vinnulag
Námskeiðið er kennt bæði sem staðnám og fjarnám þar sem fyrirlestrar eru teknir upp á settir inn á fjarnámsvef. Á námskeiðinu fá nemendur námsefni miðlað á vef og taka heimapróf á Canvas úr lesefni og vinna einnig fræðileg verkefni. Í innlotum eru aðrir fyrirlestrar og vinnustofur. Staðnemar matreiða í verklegum tímum rétti í samræmi við þarfir ólíkra hópa og fjarnemar gera heima valin verkefni úr þeim tímum í stað þess að mæta í verklega tíma. Skyldumæting er í staðlotur. Námskeiðið felur í sér efnisgjald.

Til að standast námskeið þarf lágmarkseinkunnina 5,0 í sérhverju verkefni og prófi.

X

Heilsuefling, íþróttir og tómstundir – fræði og vettvangur (HÍT101F)

Námskeiðið er ætlað nemendum sem eru að hefja framhaldsnám í Deild heilsueflingar, íþrótta- og tómstunda. Í því verður ljósi varpað á mikilvæg hugtök og kenningar sem notuð eru í þeim fræðigreinum sem kenndar eru í deildinni. Í námskeiðinu verður lögð áhersla á að rýna í hvernig ólíkir þættir, svo sem heilsuhegðun og félagslegt umhverfi, og sampil þeirra hafa áhrif á heilsu og lífsgæði fólks. Fjallað verður um viðfangsefni sem eru efst á baugi í samfélaginu og varða hreyfingu, næringu, heilsueflingu, lífsleikni, nám og þroska og tengsl þeirra við andlega, líkamlega og félagslega velferð einstaklinga. Lögð er áhersla á að nemendur tileinki sér gagnrýna og skapandi nálgun á viðfangsefni sem tengjast náið þeim vettvangi sem þeir munu starfa á að námi loknu. Nemendur æfa í því skyni teymisvinnu og efla samskipti út frá hugmyndafræði þverfræðilegrar samvinnu. Nemendur fá tækifæri til að dýpka þekkingu sína í tilteknu viðfangsefni sem valið er í samráði við kennara og munu í lok námskeiðs setja fram áætlun um nám sitt.

X

Heilsufar eldri aldurshópa (ÍÞH051F)

Farið er yfir líffræðilegar og lífeðlisfræðilegar breytingar sem eiga sér stað við öldrum og áhrif þeirra á þrekþætti, hjarta- og æðakerfi og lungu. Skoðuð verða breytingar á helstu kerfum líkamans, s.s. líkamsamsetningu, beinum, vöðvum, hjarta og lungum og hvernig þessar breytingar valda breytingum á styrk, þoli og loftfirrtri getu. Fjallað verður um hreyfingu aldraðara og mikilvægi hreyfingar fyrir líkamsástand og heilsufar. Sérstök áhersla verður lögð á að gera grein fyrir tengslum hreyfingar við þrek, holdafar og ýmsa aðra lífstílsþætti hjá öldruðum. Nemendur fá þjálfun í að greina og meta hreyfifærni og þrek hinna eldri, vinna úr niðurstöðum og hanna einstaklingsmiðaðar þjálfunaráætlanir. Í gegnum verklegar æfingar og fræðilega kennslu er stefnt að því  að nemandi öðlist góðan skilning á ýmsum sérhæfðum þáttum í þjálfun eldri aldurshópa og geti nýtt sér þekkingu við þjálfun aldraðra.

Vinnulag

Kennslustundir skiptast nokkuð jafnt milli verklegra og fræðilegra kennslustunda auk mælinga og verkefnavinnu. Nemendur þjálfast í lestri rannsóknargreina og taka þátt í umræðum um öldrun og hreyfingu. Skipulagðar verða vettvangsheimsóknir og nemendur þjálfast í ýmsum mælingum fyrir hina eldri, eins og mælingar á blóðþrýsting, liðleika, hreyfifærni, styrk og þoli.

Markmið

Markmið námskeiðs er að nemandi

  • Geti gert grein fyrir og skilgreint öldrun
  • Efli þekkingu sína á ýmsum breytingum sem eiga sér stað við öldrun
  • Fræðist og taki þátt í að kynna atriði sem snúa að einstaklingsbundum muni eldri aldurshópa
  • Auki þekkingu sína á mikilvægi markvissar hreyfingar fyrir eldri aldurshópa
  • Geri sér grein fyrir tengslum hreyfingar við almenna heilsu, lýðheilsu og lífsgæði þeirra eldri
  • Auki þekkingu sína á líkamlegri uppbyggingu aldraða, s.s starfsemi hjarta- og æðakerfis, vöðvastyrk, jafnvægi, líkamsstöðu og almennri hreyfingu
  • Fái þjálfun og reynslu í verklegri útfærslu æfinga sem stuðla að bættri lýðheilsu hinna eldri
  • Fái þjálfun í að mæta einföldum mælingum og greiningu á stöðu einstaklinga og hópa
X

Sálfræði og siðfræði íþrótta og þjálfunar (ÍÞH048F)

Námskeiðið fjallar um hvernig auka megi vellíðan, áhuga og hæfni iðkenda í íþróttum og almennri þjálfun með jákvæðri sálfræði. Hvernig íþróttaiðkun og þjálfun geta snúist upp í andhverfu sína. Nemendur læra um þær sálrænu áskoranir sem geta fylgt þjálfun, afreksmennsku og því að hætta í íþróttum. Einnig verður fjallað um siðfræði í þjálfun með því að rýna hugtök á borð við ábyrgð, heiðarleika og jafnræði.

X

Heilbrigði og velferð - heilsueflandi samfélag (HHE404M)

Inntak og meginviðfangsefni
Megininntak námskeiðsins grundvallast af auknu vægi sem heilsa og vellíðan hefur fengið í öllu skólastarfi. í fyrsta lagi með innleiðingu á grunnstoðinni Heilbrigði og velferð eins og hún er kynnt í Aðalnámskrá og ritröð um grunnþætti menntunar. Í öðru lagi með heilsueflandi verkefnum Embættis landlæknis, sem beinast bæði að skólum og samfélaginu öllu. í þriðja lagi með Heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna sem beinast að samfélaginu öllu.

Á fyrstu síðu í hefti um grunnstoðina Heilbrigði og velferð segir: „Heilbrigði byggir á andlegri, líkamlegri og félagslegri líðan. Það ræðst af flóknu samspili einstaklings við umhverfi sitt og félagslegum kringumstæðum. Allt skólastarf þarf að efla heilbrigði og stuðla markvisst að velferð og vellíðan óháð efnahag og aðstæðum enda verja börn og ungmenni stórum hluta dagsins í skóla. Helstu áhersluþættir heilbrigðis eru jákvæð og raunsönn sjálfsmynd, hreyfing, næring, hvíld, andleg vellíðan, góð samskipti, öryggi, hreinlæti, kynheilbrigði og skilningur á eigin tilfinningum og annarra. Allir þurfa að fá tækifæri til að njóta styrkleika sinna og byggja upp trausta sjálfsmynd sem er undirstaða þess að geta tekið upplýstar og ábyrgar ákvarðanir í tengslum við eigið heilbrigði. Veita þarf fræðslu um gildi hreyfingar, efla hreyfifærni og skapa öruggt umhverfi sem hvetur alla til að hreyfa sig. Í skólaumhverfinu þarf að stuðla að heilsusamlegu fæðuvali með fræðslu og góðu framboði á fjölbreyttum mat.” 

Um Heilsueflandi samfélag segir í texta á vef Embættis landlæknis: „Samfélag sem leggur áherslu á að heilsa og líðan allra íbúa sé höfð í fyrirrúmi í allri stefnumótun og á öllum sviðum er Heilsueflandi samfélag.“ Einnig segir „Í heilsueflandi samfélagi er stöðug áhersla lögð á að bæta bæði hið manngerða og félagslega umhverfi íbúa, draga úr ójöfnuði, og draga úr tíðni og afleiðingum langvinnra sjúkdóma með margvíslegu forvarnar- og heilsueflingarstarfi.“ 

Vinnulag
Námskeiðið er kennt bæði sem staðnám og fjarnám þar sem fyrirlestrar eru teknir upp á settir inn á fjarnámsvef. Á námskeiðinu fá nemendur námsefni miðlað á vef, taka heimapróf á Canvas úr lesefni og vinna fræðileg verkefni. Í innlotum eru aðrir fyrirlestrar og vinnustofur. Skyldumæting er í staðlotur.

Til að standast námskeið þarf lágmarkseinkunnina 5,0 í sérhverju verkefni og prófi.

X

Heilsuhegðun og fæðuval – áhrifaþættir og mótun (ÍÞH036M)

Viðfangsefni námskeiðsins er heilsuhegðun í víðum skilningi. Fjallað verður um heilsuhegðun mismunandi aldurshópa og samband líffræðilegra þátta, heilsuhegðunar og félagslegra aðstæðna. Farið verður yfir hvernig hegðun einstaklinga, bjargráð og streita hafa áhrif á heilsufar. Hegðun í tengslum við fæðuval og neysluvenjur er sérstaklega skoðuð. Þá verður horft til þess hvernig má móta heilsusamlegar lífsvenjur frá æsku, svo sem hafa áhrif á fæðuval og vinna á matvendni. Samfélagsáhrif og þáttur fjölmiðla eru einnig könnuð. Námsefnið byggir á fræðbókum og vísindagreinum frá mismunandi áttum og ólíkum sviðum sem spanna viðfangsefnið og nálgast það á ólíkan hátt.
Námskeiðið er ætlað nemendum á efri stigum grunnnáms og á meistarastigi og er opið öllum.

X

Heilsuefling (ÍÞH209F)

Fjallað verður um fyrirkomulag og mikilvægi heilsueflingar í skólum, á vinnustað, í hvers kyns þjálfun, endurhæfingu, íþróttum og tómstundastarfi. Mismunandi kenningar um heilsueflingu verða kynntar, sem og framkvæmd, mat og heildstætt ferli heilsueflingar. Allt frá því hvernig heilsueflandi verkefni eru skipulögð og hvernig þau eru innleidd, framkvæmd og metin. Sérstök áhersla verður lögð á fræðilegan þátt heilsueflingarferlisins til að undirbúa nemendur fyrir faglegt starf tengt heilsueflingu á vettvangi.

X

Nám, færniþróun, hugarfar og nýsköpun (MVS001M)

Námskeiðið fjallar um nám, færniþróun, hugarfar og nýsköpun út frá vitrænu-, líffræðilegu-, félagslegu- og þroska- sálfræðilegu sjónarhorni. 

Höfuðfókus er á áhugahvöt, áskoranir miðað við færni, markvissa þjálfun og eftirfylgni sem mikilvæga þætti í námi, færni- og þekkingar-þróun.

Námskeiðið verður kennt á tímabilinu 4.-20. mars 2024 og er opið nemendum af öllum fræðasviðum HÍ. Námskeiðinu er skipt í þrjár lotur sem hver hefur sitt þema: 

Lota 1
4., 6. og 7. mars kl. 14:10 – 15:40 

Kenningar um nám og færni 

Hverjir eru helstu fræðimenn á sviðinu og hverjar eru kenningar þeirra? 

Nemendur kynnast meðal annars kenningum  

  • Gotlieb um samspil gena og umhverfis 
  • Edelman um nám og heilann 
  • Ericsson um markvissa þjálfun og eftirfylgni 
  • Csikszentmihalyi um flæðiskenningar 
  • Bandura um ´self-efficacy´ (mestringstro)
  • Sigmundsson um What is trained develops!

 Gestafyrirlesarar eru: 

Heiða María Sigurðardóttir, sálfræðideild HÍ 

Svava Þ. Hjaltalín, sérkennari Giljaskóla og verkefnastjóri við Rannsóknarsetur um menntun og hugarfar 

 

Lota 2
11., 13. og 14. mars kl. 14:10-15:40 

Hugarfar 

Hvað hefur áhrif á hugarfar okkar? Hvaða þættir leiða til þess að við verðum framúrskarandi? 

Gestafyrirlesarar eru: 

Jón Pétur Zimsen, aðstoðarskólastjóri Réttarholtsskóla  

Ársæll Árnason, prófessor við Menntavísindasvið HÍ  

Viðar Halldórsson, prófessor við Félagsfræðideild HÍ 

 

Lota 3
18. og 20. mars kl. 14:10-15:40 

Nýsköpun 

Hvað er nýsköpun og fyrir hverja? Hvernig getum við nýtt samfélagslega nýsköpun í skólakerfinu? 

Gestafyrirlesarar eru: 

Kolbrún Þ. Pálsdóttir, forseti Menntavísindasvið HÍ 

Helgi Rúnar Óskarsson, forstjóri 66°Norður 

Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson, forstöðumaður NýMenntar 

Hannes Ottóson, lektor á sviði samfélagslegrar nýsköpunar. 

X

Sérhæfð heilsuþjálfun (ÍÞH050F)

Í námskeiðinu verður farið yfir einkenni og meðferðir ýmissa algengra lífsstílssjúkdóma og annarra sjúkdóma s.s. hjarta- og æðasjúkdóma, offituvandamál, sykursýki, krabbamein. Heilsuefling og endurhæfing einstaklinga með lífsstílssjúkdóma eða aðra kvilla verður skoðuð með tilliti til hreyfingar og þjálfunar; hvers konar hreyfing hæfir hverjum og einum, framvinda æfinga, hverju þarf að huga að, öryggisatriði og skilvirkni æfinga. Heimsóttir verða staðir þar sem unnið er með hreyfingu til að bæta lífsgæði fólks með lífsstílssjúkdóma.

Öll fög eru skyldufög nemaVValfagBBundið val er háð skilyrðum ENámskeiðið er ekki kennt á misserinuNámsleiðin í Kennsluskrá

Hvað segja nemendur?

Alda Ólína Arnarsdóttir
Alda Ólína Arnarsdóttir
Íþrótta- og heilsufræði

Ég valdi að fara í framhaldsnám í íþrótta- og heilsufræðum við HÍ til að auka vitneskju mína í fræðunum og styrkja stöðu mína á vinnumarkaði í störfum tengdu faginu. Mér líkar námið vel og er það góð viðbót við grunnnámið. Það kom á óvart hversu gott samstarf leiðbeinenda og nemenda er og tel ég það mikilvægan þátt þegar nemendur eru að vinna sýnar fyrstu rannsóknir í fræðunum. Ég tel námið henta þeim sem vilja styrkjar sína stöðu í fræðunum og hafa áhuga á að kafa betur í efni tengd íþróttum- og heilsufræðum leiðbeinendur deildarinnar eru frábærir að vinna með við lokaverkefni til meistaragráðu og er námið heilt yfir mjög skemmtilegt og fræðandi. 

Hafðu samband

Kennsluskrifstofa Menntavísindasviðs
Stakkahlíð, 1. hæð í Enni
Opið kl. 8.15 – 15.00 alla virka daga
Sími 525 5950
mvs[hja]hi.is

Samfélagsmiðlar

Fylgdu okkur á FacebookInstagram og YouTube!

""

Hjálplegt efni

Ertu með fleiri spurningar? Hér finnurðu svör við ýmsum þeirra og upplýsingar um ýmislegt annað sem gott er að hafa í huga þegar þú velur nám.