Upplýsingafræði - Viðbótardiplóma

Félagsvísindasvið

Upplýsingafræði

Viðbótardiplóma – 30 einingar

Diplómanám í upplýsingafræði er eins árs hlutanám sem tekur á þróun og nýsköpun á sviði langtímavarðveislu gagna og vinnur að lausnum varðandi aðgengi að gögnum og miðlun upplýsinga og þekkingar.

Sækja um nám

Um hvað snýst námið?

Diplómanám í upplýsingafræði er ætlað fólki úr öðrum námsgreinum, sem og bókasafns- og upplýsingafræðingum sem vilja sækja sér sérhæfingu í greininni sem þau hafa ekki lokið áður.

Námið er bæði fræðilegt og hagnýtt. Skipulag námsins tekur mið af þeim miklu og hröðu breytingum sem orðið hafa á starfsumhverfi upplýsingafræðinga.

Einnig er boðið upp á MIS nám í upplýsingafræði.

Uppbygging náms

Námið er 30 einingar og skipulagt sem hlutanám til eins árs.

Námið skiptist í:

Skyldunámskeið á sviði sérhæfingar, 16 einingar
Bundið val, 6-8 einingar
Valnámskeið, 6-8 einingar

Kjörsvið

Nemendur geta valið á milli eftirfarandi kjörsviða:

Upplýsingahegðun: Skipulagning, stjórnun og miðlun upplýsinga og þekkingar

Upplýsingahegðun er ætlað einstaklingum sem vilja sinna störfum á sviði skipulagningar, stjórnunar og miðlunar upplýsinga og þekkingar til mismunandi hópa hjá stofnunum, fyrirtækjum, bókasöfnum og upplýsingamiðstöðvum, út frá upplýsingahegðun og þörfum notenda. Markmiðið er að nemendur öðlist viðamikla fræðilega og hagnýta þekkingu á þróun og nýsköpun í upplýsingafræði og færni til að sinna störfum á sviðinu

Upplýsingastjórnun: Skráning, aðgengi og öryggi upplýsinga hjá skipulagsheildum

Upplýsingastjórnun er fyrir einstaklinga sem vilja sinna störfum við skráningu, aðgengi, öryggi og stjórnun upplýsinga og gagna hjá stofnunum eða fyrirtækjum. Markmið námsins er að nemendur hljóti viðamikla hagnýta þekkingu og öðlist færni til þess að sinna sérhæfðum störfum á sviði upplýsingastjórnunar.

Fyrirkomulag kennslu

Námið er kennt á íslensku en flestar bækur eru á ensku eða öðru erlendum tungumálum.

Námskeið í upplýsingafræði eru kennd í fjarnámi, staðnámi eða blöndu af þessu tvennu. Námið er gjarnan stunda samhliða vinnu.

Meginmarkmið

Miðað er að því að útskrifaðir nemendur geti tekið virkan þátt í þeirri þróun sem á sér stað hvað varðar stafvæðingu gagna, innleiðingu office 365 og 5g samhliða 4. iðnbyltingunni.

Annað

Diplóma lokið með fyrstu einkunn getur veitt aðgang að meistaranámi

Sjá meistaranám í upplýsingafræði.

Skipulag náms

Kjörsvið:

Óháð námsári

Haust
Upplýsingafræði og miðlun í samfélagi margbreytileikans
Starfsemi bókasafna: Stjórnun, stefnumótun og þróun í faglegu starfiB
Internetið og upplýsingaleitirB
Vor
Vefstjórnun og upplýsingaarkitektúr
Notkun upplýsingatækni í faglegu starfi - Samspil gagna og upplýsingakerfaBE
ÞekkingarmiðlunB
Vefstjórnun og samfélagsmiðlarBE

Upplýsingafræði og miðlun í samfélagi margbreytileikans (UPP109F)

Í námskeiðinu verður fjallað um sígild viðfangsefni og kynntir helstu straumar og stefnur á sviði upplýsingafræði. Áhersla verður lögð á að fjalla um fræðilegar skilgreiningar, kenningar og líkön varðandi upplýsingahegðun og upplýsinga- og miðlalæsi, sem og áhrifaþætti við öflun og miðlun upplýsinga og þekkingar. Fjallað verður um eðli og einkenni upplýsinga og þekkingar. Gerð verður grein fyrir þróun rannsókna á sviðinu og hugsanlegri hagnýtingu slíkra rannsókna á starfsvettvangi. Fjallað verður um skilgreiningar og kenningar um upplýsinga- og miðlalæsi. Einnig verður fjallað um upplýsingahegðun út frá mismunandi samfélagshópum og gerð grein fyrir hugtökum og kenningalegri nálgun á því sviði, svo sem upplýsingaþörf , upplýsingasvæði, hindranir við upplýsingaöflun, upplýsingafátækt, hliðvarsla, lögmálið um minnsta fyrirhöfn og mismunandi form upplýsingaleitar.

Nánar um námskeiðið

Starfsemi bókasafna: Stjórnun, stefnumótun og þróun í faglegu starfi (UPP113F)

Fjallað verður stuttlega um sögulega þróun bókasafna- og upplýsingamála á Íslandi og bókasafnskerfi landsins og safnategundir innan þess kynnt. Fjallað um stjórnun, þróun og innleiðingu breytinga í starfsemi safna. Starfsvettvangur bókasafna verður kynntur, fjallað um hlutverk og starfsemi mismunandi tegunda safna samkvæmt lögum, reglugerðum, alþjóðlegum yfirlýsingum, fagleg viðhorf, siðfræði og félagsmál stéttarinnar. Einnig verður fallað um helstu viðfangsefni í starfsemi og rekstri mismunandi safnategunda sem og þróun og nýsköpun á fræðasviðinu. Farið verður í gerð aðfangastefnu hjá mismunandi tegundum safna og upplýsingastofnana, uppbyggingu og viðhald safnkosts á mismunandi formi. Áhersla verður lögð á efnisval, innkaup og umsýslu rafrænna gagna, svo sem séráskriftir háskólabókasafna og sérfræðibókasafna, Landsaðgang og Rafbókasafnið.

Nánar um námskeiðið

Internetið og upplýsingaleitir (UPP215F)

Í námskeiðinu er lögð áhersla á að nemendur öðlist skilning á mikilvægi aðgangs að þekkingu og upplýsingum og þeir kynnist og geti beitt aðferðum við að meta þekkingar- og upplýsingalindir, einkum á rafrænu formi. Fjallað verður um notkun internetsins við upplýsingaleit og til samskipta t.d. með samfélagsmiðlum og farið í leitartækni og leitarvélar á internetinu. Enn fremur verður fjallað um mismunandi tegundir rafrænna heimildalinda á ólíkum fræðasviðum og gerð grein fyrir leitaraðferðum. Nemendur munu öðlast reynslu í rafrænni upplýsingaleit og þjálfun í að leiðbeina öðrum við leitir.

Nánar um námskeiðið

Vefstjórnun og upplýsingaarkitektúr (UPP110F)

Markmið námskeiðisins er að kynna nemendur fyrir upplýsingaarkitektúr ásamt nokkrum grunnþáttum vefstjórnunar. Í námskeiðinu verður farið nokkuð ítarlega í upplýsingaarkitektúr svo sem uppbyggingu veftrés, leiðakerfi, nafnakerfi, út frá hegðun og þörfum notenda. Einnig verður farið lauslega í aðra þætti vefstjórnunar eins og þarfagreiningu, notendaprófanir og aðgengi að vefjum.

Nánar um námskeiðið

Notkun upplýsingatækni í faglegu starfi - Samspil gagna og upplýsingakerfa (UPP224F)

Í námskeiðinu verður fjallað um notkun upplýsingatækni í faglegu starfi safna þar sem áhersla verður lögð á samspil upplýsingakerfa og gagna. Námskeiðið gefur yfirlit yfir helstu upplýsingakerfi sem notuð eru og gagnagrunna sem tengjast þeim. Sem dæmi má nefna bókasafnskerfið Ölmu, rannsóknagagnasafnið Iris, Sarp, nokkra gagnagrunna Lbs-Hbs, erlent áskriftarefni, sem og hvernig þessir gagnagrunnar birtast notendum (eða eru leitarbærir). Einnig verður gerð grein fyrir þróun og nýsköpunarvinnu í sambandi við kerfin og helstu einkennum þeirra. Komið verður inn á stefnumótun og ákvarðanatöku við val á upplýsingakerfum eftir tegundum gagnagrunna. Jafnframt verður farið í það hvernig mismunandi kerfi nýtast við skipulagningu, varðveislu, stjórnun og miðlun ólíkra tegunda gagna.

Nánar um námskeiðið

Þekkingarmiðlun (UPP223F)

Fjallað verður um hlutverk safna og annarra skipulagsheilda varðandi miðlun upplýsinga og þekkingar í nútíma samfélagi. Áhersla verður lögð á uppbyggingu og skipulag upplýsingaþjónustu, einkum rafræna þjónustu, sem og þróun og nýsköpun í beitingu upplýsingatækni. Kynnt verða grunnatriði varðandi upplýsingaviðtöl og viðtalstækni. Fjallað verður um lagasetningu, siðfræðilega hlið upplýsingaþjónustu og starfsreglur fyrir mismunandi safnategundir. Jafnframt verður fallað um aðferðir við mat á gæðum upplýsingaþjónustu.

Nánar um námskeiðið

Vefstjórnun og samfélagsmiðlar (UPP219F)

Markmið námskeiðsins er að kynna nemendur fyrir notkun samfélagsmiðla í tengslum við vefstjórnun. Fjallað verður um helstu tegundir samfélagsmiðla og hvernig þeir nýtast við þekkingarmiðlun og samskipti við mismunandi hópa. Einnig verður farið í skipulagning og stjórnun samfélagsmiðla á vef.

Nánar um námskeiðið

Öll fög eru skyldufög nemaVValfagBBundið val er háð skilyrðum ENámskeiðið er ekki kennt á misserinuNámsleiðin í Kennsluskrá

Óháð námsári

Haust
Upplýsinga- og skjalastjórn hjá skipulagsheildum
Vor
Vefstjórnun og upplýsingaarkitektúr
Persónuvernd og upplýsingaöryggiB
Stjórnun þekkingar og gæðaBE

Upplýsinga- og skjalastjórn hjá skipulagsheildum (UPP105F)

Fjallað verður um sögu og þróun upplýsinga- og skjalastjórnar og kynnt til sögunnar ýmis félög og samtök á sviðinu í Evrópu, Ameríku og Ástralíu. Fjallað er um lög, reglugerðir og reglur um upplýsingar, skjöl og skjalasöfn og farið í aðferðir, tilgang og markmið upplýsinga- og skjalastjórnar. Framkvæmd skjalakönnunar og hönnun skjalaflokkunarkerfis verður kennd og fjallað um gerð skjalavistunaráætlunar. Fjallað verður um gæðastaðal um skjalastjórn ISO 15489, skjalakerfi, öryggisáætlanir fyrir skjöl, frágang eldri skjala. Lögð verður áhersla á skipulag gagna óháð formi. Sýnt verður fram á hvernig hægt er að nota ýmis konar hugbúnað við skipulagningu gagna, skráningu, vistun og endurheimt. Farið verður í þarfagreiningu og innleiðingu á upplýsinga- og skjalastjórn. Nemendur þurfa að geta hannað flokkunarkerfi fyrir upplýsingar og skjöl og kortlagt upplýsingar og skjöl í skipulagsheildum. Farið verður í heimsóknir á ólík skjalasöfn og unnið á vinnustofu um gerð málalykla. Nemendur vinna hópverkefni og einstaklingsverkefni á misserinu.

Nánar um námskeiðið

Vefstjórnun og upplýsingaarkitektúr (UPP110F)

Nánar um námskeiðið

Persónuvernd og upplýsingaöryggi (UPP220F)

Á námskeiðinu er fjallað um nýlegar áskoranir upplýsingafræðinga á sviði persónuverndar. Gerð verður grein fyrir mikilvægum breytingum á löggjöf um persónuvernd og meðferð persónuupplýsinga ásamt reglugerð (e. General Data Protection Regulations – GDPR) sem tóku gildi í maí 2018. Farið verður í þær breytingar sem lögin hafa haft í för með sér fyrir fyrirtæki og stofnanir á Íslandi. Mikilvæg hugtök og verkefni sem fylgja nýju lögum verða rædd, s.s. ólík hlutverk ábyrgðaraðila og vinnsluaðila, meðalhóf, réttinn til að gleymast, upplýst samþykki, persónugreinanleg gögn, áhættumat og gerð samninga við vinnsluaðila. Þá verður fjallað sérstaklega um hlutverk persónuverndarfulltrúa hjá fyrirtækjum og stofnunum. Fjallað verður um upplýsingaöryggi m.t.t. nýrra persónuverndarlaga, notkun samfélagsmiðla og skýjaþjónusta og upplýsingaöryggisstefnu. Nemendur þurfa að þekkja og skilja lög, reglur og kenningar sem tengjast persónuvernd, upplýsingaöryggi og rafrænum vörsluútgáfum. Nemendur þurfa að hafa þekkingu á gerð vinnsluskráa um persónugreinanleg gögn og gerð áhættumats um meðferð persónuupplýsinga auk verklýsinga og vinnuleiðbeininga. Unnin verða hagnýt verkefni í nánu samstarfi við ýmis fyrirtæki og stofnanir.

Nánar um námskeiðið

Stjórnun þekkingar og gæða (UPP222F)

Fjallað verður um notkun skjalakerfa, hópvinnukerfa, innra nets og samfélagsmiðla á vinnustað til að miðla og dreifa gögnum, upplýsingum og þekkingu. Nemendur þurfa að þekkja og skilja kenningar og líkön í þekkingarstjórnun svo og tengsl mannauðsstjórnunar og þekkingarstjórnunar við upplýsingastjórnun. Nemendur fá kynningu á upplýsingakerfi sem er sérhannað til þess að halda utan um upplýsingar, skjöl, skjalastjórn og afgreiðslu mála. Farið verður í rekstraröryggi upplýsingakerfa, lagalegt umhverfi þeirra svo og skipulagningu upplýsinga. Farið verður í gæðamál og gæðastjórnun og fjallað um ólíka staðla s.s. ISO 9000 stjórnunarstaðal, ISO 14000 umhverfisstaðal, ISO 27001 staðal um upplýsingaöryggi og ÍST 85 jafnlaunastaðal. Nemendur þurfa að hafa þekkingu á gerð gæðahandbóka, gæðaskráa, verklagsreglna og vinnulýsinga í gæðakerfum og vera færir um að meta gæði þessara gagna. Fjallað er um stafræna þróun á Íslandi á vinnustofu í samstarfi við Stafrænt Ísland. Fjallað verður um ýmsar aðferðir til þess að markaðssetja stjórnendum og öðrum starfsfólki skipulagsheilda hugmyndina um nútíma upplýsingastjórnun.

Nánar um námskeiðið

Öll fög eru skyldufög nemaVValfagBBundið val er háð skilyrðum ENámskeiðið er ekki kennt á misserinuNámsleiðin í Kennsluskrá

Mögulegt framhaldsnám með þína menntun

Bóka viðtal í náms-og starfsráðgjöf

Hvað segja nemendur?

Stefán Þór Hjartarson

Upplýsingafræði, MIS

Námið í upplýsingafræði hefur verið mér afar lærdómsríkt. Ég hef bakgrunn í miðlun og vefstjórnun og námið dýpkaði skilning minn á upplýsingahegðun verulega. Ég kynntist fræðilegum kenningum jafnt sem praktískum atriðum tengdum því hvernig við mannfólkið umgöngumst upplýsingar, þær hindranir sem geta staðið í vegi okkar og mögulegar leiðir til að koma þeim til skila til ákveðinna hópa. Það sem vakti einna mest áhuga minn voru félagslegar kenningar varðandi upplýsingahegðun minnihluta- og undirmálshópa sem hafa mikla þörf á traustum upplýsingum og aðgengilegum leiðum til að nálgast þær. MIS nám í upplýsingafræði mun gagnast mér í framtíðarstarfi og hefur líka gert mig að betri manneskju með því víkka sjóndeildarhring minn.

—

Hrönn Björgvinsdóttir

Upplýsingafræði, MIS

Námið er fjölbreytt og skemmtilegt og býður nemendum upp á svigrúm til sérhæfingar á sínum áhugasviðum. Námið hefur nýst mér gríðarlega vel í starfi sem verkefnastjóri ungmennastarfs á almenningsbókasafni. Því er ekki síst að þakka að ég gat aðlagað námið að þeim áherslum sem starf mitt krefst. Það er hröð þróun og ímyndarbreyting sem á sér stað á almenningabókasöfnum í dag. Mér finnst námið hafa veitt mér góð þekkingu og verkfæri til þess að taka þátt í því að móta bókasöfn framtíðarinnar.

—