Næringarfræði


Næringarfræði
MS gráða – 120 einingar
Hagnýtt og fjölbreytt framhaldsnám í öflugu rannsóknaumhverfi þar sem áhersla er á einstaklingsmiðaða nám, klínískt nám og rannsóknir. Öllum nemendum í rannsóknar- og framhaldsnámi stendur til boða að taka hluta af námi sínu erlendis í samvinnu við leiðbeinendur.
Námsgráðan veitir rétt til að sækja um lögverndað starfsheiti næringarfræðings.
Skipulag náms
- Heilsársnámskeið
- Málstofa framhaldsnema 1
- Undirbúningur fyrir starfsnám
- Haust
- Vísindaleg vinnubrögð í matvæla- og næringarfræðiE
- Næringarmeðferð og sjúkdómafræði II
- Faraldsfræði næringar
- Almenn aðferðafræði í rannsóknum fyrir meistara- og doktorsnema - Hluti 3V
- Almenn aðferðafræði í rannsóknum fyrir meistara- og doktorsnema - Hluti 1V
- Almenn aðferðafræði í rannsóknum fyrir meistara- og doktorsnema - Hluti 2V
- Almenn aðferðafræði í rannsóknum fyrir meistara- og doktorsnema - Hluti 4V
- Vor
- Næringartengd hegðun og fjölmiðlunE
Málstofa framhaldsnema 1 (NÆR086F)
Málstofan er vettvangur nemenda í meistara- og doktorsnámi í næringarfræði fyrir fræðilega umræðu sem og umræðu um verkefni sín og rannsóknir.
Umfjöllunarefni eru til að mynda aðferðir til að meta gæði heimilda, samlestur á grein, ritrýni, faraldsfræði, tölfræði eða greinaskrif. Einnig er hægt að nota þennan vettvang fyrir æfingafyrirlestra fyrir ráðstefnur. Auk þessa fá nemar tækifæri til að ræða stöðu mála í verkefni sínu á óformlegan hátt í þeim tilgangi að deila reynslu sinni af vinnu rannsóknarverkefnis, þeim hindrunum sem þarf að yfirstíga við vinnuna og þeim sigrum sem hafa unnist á leiðinni.
Ætlast er til að nemendur kynni sér efni hverrar málstofu og taki þannig virkan þátt í umræðum.
Undirbúningur fyrir starfsnám (NÆR067F)
Í námskeiðinu er starfsemi Landspítala og Næringarstofu kynnt. Nemendur fá kennslu á helstu kerfi og verklag sem notað er í klínískri næringarfræði á Landspítala. Einnig verður farið í nótugerð með Nutrition Care Process (NCP). Nemendur fara í handleiðslu nokkrum sinnum yfir önnina.
Vísindaleg vinnubrögð í matvæla- og næringarfræði (NÆR703F)
Markmið námskeiðsins er að styrkja nemendur í vísindalegum vinnubrögðum með því að kynna fyrir þeim alþjóðlega gæðastaðla fyrir rannsóknir sem gerðar eru á mönnum (þar með talin siðferðileg álitamál), auka hæfni þeirra til að vinna sjálfstætt að greinaskrifum og rannsóknum, halda utan um heimildir og forðast ritstuld. Nemendur kynnast jafnframt rannsóknarumhverfi Matvæla- og næringarfræðideildar og Háskóla Ísland auk þess sem eigna- og hugverkaréttur verður ræddur.
Námskeiðið er kennt í eina viku í upphafi haustmisseris auk þess sem nemendur vinna verkefni sem skila á til umsjónarkennara fyrir 1. nóvember. Kennslan er á formi fyrirlestra, kynninga, umræðna og verkefnavinnu nemenda.
Næringarmeðferð og sjúkdómafræði II (NÆR705F)
Nemendur kynnast helstu áherslum í næringarráðgjöf sjúkdóma ásamt því að læra að þekkja áhættuþætti og meingerðir eftirfarandi sjúkdóma: PKU, ofnæmis og óþols svo og næringarráðgjöf sjúklinga í endurhæfingu, eftir bruna og ýmsar skurðaðgerðir. Markmiðið er einnig að nemendur læri að meta næringarástand, vökvajafnvægi og næringarþörf og þekki mismunandi næringarmeðferðir , svo sem slöngumötun, næringargjöf í æð og annað sérfæði.
Verklegar æfingar: Klínískar æfingar með mismunandi næringarfræðilega samsettu fæði í samstarfi við næringarráðgjafa LSH. Mat á næringarástandi, næringarþörf og næringarmeðferð mismunandi sjúklingahópa. (lífefnafræðilegum breytum tengdum næringarástandi). Nemendafyrirlestrar.
Næringarmeðferð ogsjúkdómafræði 1 er nauðsynleg undirstaða fyrir Næringarmeðferð og sjúkdómafræði 2
Faraldsfræði næringar (NÆR701F)
Markmið námskeiðsins er að auka skilning nemenda á helstu rannsóknaraðferðum í faraldsfræði næringar og að efla skilning nemenda á notkun erfðafræði innan þessa sviðs.
Námskeiðið mun í byrjun fjalla um grunnatriði faraldsfræðinnar og svo verður farið ítarlega í rannsóknaraðferðir innan faraldsfræði næringar. Þar á eftir verða kynnt sérstök viðfangsefni innan þessa sviðs. Í lokin verður fjallað um notkun erfðafræði í faraldsfræði næringar (nutrigenomics).
Almenn aðferðafræði í rannsóknum fyrir meistara- og doktorsnema - Hluti 3 (LÆK0AMF)
Námskeiðið er kennt sem fjórir hlutar (modules) og eru veittar 2 ECTS einingar fyrir hvern hluta sem nemandinn stenst. Nemendur eru hvattir til að velja þá hluta sem falla best að fyrri menntun og reynslu og þeirra eigin námsmarkmiðum. M.Sc. nemar skulu að lágmarki taka þrjá hluta (6 ECTS) og Ph.D. nemar skulu að lágmarki taka tvo hluta (4 ECTS) , og er skylda að velja annaðhvort hluta 2 eða 3. Nemendur láta umsjónarkennara vita hvaða hluta þeir hyggjast taka áður en skráningu lýkur. Hver hluti inniheldur 3-4 fyrirlestra og verkefni. Til að standast hlutann þarf nemandinn að mæta í/ hlusta á a.m.k. 75% af fyrirlestrunum og skila fullnægjandi úrlausn við verkefninu. Hlutarnir eru eftirfarandi:
- Greinalestur og framsetning rannsóknarniðurstaðna
- Hvernig á að lesa vísindagrein og kynna vísindaniðurstöður
- Heimildaleit og meðferð heimildarskrár (tölvuver, skyldumæting)
- Rannsóknarferlið
- VERKEFNI – nemendur kynna örfyrirlestra (7 mín) á ör-ráðstefnu (skyldumæting)
- Inngangur að rannsóknarvísindum
- Rannsóknasiðfræði
- Heimspeki vísindarannsókna
- Óheiðarleiki í vísindum
- Eigindlegar og megindlegar aðferðir
- VERKEFNI – rafrænt próf / verkefni
- Styrk-og leyfaumsóknir, gagnasöfnun og gæði
- Meðferð gagna og gagnaöryggi
- Leyfaumsóknir og meðferð tilraunadýra
- Gæðastjórnun/gæðastaðlar
- Styrkumsóknir
- VERKEFNI – Gerð styrkumsóknar
- Verkfærakista rannsóknarnema. Þessi hluti er kenndur í samstarfi við Miðstöð framhaldsnáms við HÍ og kenndur í húsnæði miðstöðvarinnar í Setbergi. Þessi hluti er ætlaður rannsóknarnemum á M.Sc./Ph.D. stigi. Markmið námskeiðahlutans er að auka við almennar færni rannsóknanema, sem nýst geta þeim í rannsóknum og rannsóknartengdum störfum
- Tímastjórnun
- Samband rannsóknarnema og leiðbeinenda.
- Vísindaenska
- Akademísk ferilskráargerð
- VERKEFNI – Nemar skrifa akademíska ferilskrá á ensku.
Almenn aðferðafræði í rannsóknum fyrir meistara- og doktorsnema - Hluti 1 (LÆK106F)
Námskeiðið er kennt sem fjórir hlutar (modules) og eru veittar 2 ECTS einingar fyrir hvern hluta sem nemandinn stenst. Nemendur eru hvattir til að velja þá hluta sem falla best að fyrri menntun og reynslu og þeirra eigin námsmarkmiðum. M.Sc. nemar skulu að lágmarki taka þrjá hluta (6 ECTS) og Ph.D. nemar skulu að lágmarki taka tvo hluta (4 ECTS) , og er skylda að velja annaðhvort hluta 2 eða 3. Nemendur láta umsjónarkennara vita hvaða hluta þeir hyggjast taka áður en skráningu lýkur. Hver hluti inniheldur 3-4 fyrirlestra og verkefni. Hlutarnir eru eftirfarandi:
- Greinalestur og framsetning rannsóknarniðurstaðna
- Hvernig á að lesa vísindagrein og kynna vísindaniðurstöður
- Heimildaleit og meðferð heimildarskrár (tölvuver, skyldumæting)
- Rannsóknarferlið
- VERKEFNI – nemendur kynna örfyrirlestra (7 mín) á ör-ráðstefnu (skyldumæting)
- Inngangur að rannsóknarvísindum
- Rannsóknasiðfræði
- Heimspeki vísindarannsókna
- Óheiðarleiki í vísindum
- Eigindlegar og megindlegar aðferðir
- VERKEFNI – rafrænt próf / verkefni
- Styrk-og leyfaumsóknir, gagnasöfnun og gæði
- Meðferð gagna og gagnaöryggi
- Leyfaumsóknir og meðferð tilraunadýra
- Gæðastjórnun/gæðastaðlar
- Styrkumsóknir
- VERKEFNI – Gerð styrkumsóknar
- Verkfærakista rannsóknarnema. Þessi hluti er kenndur í samstarfi við Miðstöð framhaldsnáms við HÍ og kenndur í húsnæði miðstöðvarinnar í Setbergi. Þessi hluti er ætlaður rannsóknarnemum á M.Sc./Ph.D. stigi. Markmið námskeiðahlutans er að auka við almennar færni rannsóknanema, sem nýst geta þeim í rannsóknum og rannsóknartengdum störfum
- Tímastjórnun
- Samband rannsóknarnema og leiðbeinenda.
- Vísindaenska
- Akademísk ferilskráargerð
- VERKEFNI – Nemar skrifa akademíska ferilskrá á ensku.
Almenn aðferðafræði í rannsóknum fyrir meistara- og doktorsnema - Hluti 2 (LÆK0ALF)
Námskeiðið er kennt sem fjórir hlutar (modules) og eru veittar 2 ECTS einingar fyrir hvern hluta sem nemandinn stenst. Nemendur eru hvattir til að velja þá hluta sem falla best að fyrri menntun og reynslu og þeirra eigin námsmarkmiðum. M.Sc. nemar skulu að lágmarki taka þrjá hluta (6 ECTS) og Ph.D. nemar skulu að lágmarki taka tvo hluta (4 ECTS) , og er skylda að velja annaðhvort hluta 2 eða 3. Nemendur láta umsjónarkennara vita hvaða hluta þeir hyggjast taka áður en skráningu lýkur. Hver hluti inniheldur 3-4 fyrirlestra og verkefni. Til að standast hlutann þarf nemandinn að mæta í/ hlusta á a.m.k. 75% af fyrirlestrunum og skila fullnægjandi úrlausn við verkefninu. Hlutarnir eru eftirfarandi:
- Greinalestur og framsetning rannsóknarniðurstaðna
- Hvernig á að lesa vísindagrein og kynna vísindaniðurstöður
- Heimildaleit og meðferð heimildarskrár (tölvuver, skyldumæting)
- Rannsóknarferlið
- VERKEFNI – nemendur kynna örfyrirlestra (7 mín) á ör-ráðstefnu (skyldumæting)
- Inngangur að rannsóknarvísindum
- Rannsóknasiðfræði
- Heimspeki vísindarannsókna
- Óheiðarleiki í vísindum
- Eigindlegar og megindlegar aðferðir
- VERKEFNI – rafrænt próf / verkefni
- Styrk-og leyfaumsóknir, gagnasöfnun og gæði
- Meðferð gagna og gagnaöryggi
- Leyfaumsóknir og meðferð tilraunadýra
- Gæðastjórnun/gæðastaðlar
- Styrkumsóknir
- VERKEFNI – Gerð styrkumsóknar
- Verkfærakista rannsóknarnema. Þessi hluti er kenndur í samstarfi við Miðstöð framhaldsnáms við HÍ og kenndur í húsnæði miðstöðvarinnar í Setbergi. Þessi hluti er ætlaður rannsóknarnemum á M.Sc./Ph.D. stigi. Markmið námskeiðahlutans er að auka við almennar færni rannsóknanema, sem nýst geta þeim í rannsóknum og rannsóknartengdum störfum
- Tímastjórnun
- Samband rannsóknarnema og leiðbeinenda.
- Vísindaenska
- Akademísk ferilskráargerð
- VERKEFNI – Nemar skrifa akademíska ferilskrá á ensku.
Almenn aðferðafræði í rannsóknum fyrir meistara- og doktorsnema - Hluti 4 (LÆK0ANF)
Námskeiðið er kennt sem fjórir hlutar (modules) og eru veittar 2 ECTS einingar fyrir hvern hluta sem nemandinn stenst. Nemendur eru hvattir til að velja þá hluta sem falla best að fyrri menntun og reynslu og þeirra eigin námsmarkmiðum. M.Sc. nemar skulu að lágmarki taka þrjá hluta (6 ECTS) og Ph.D. nemar skulu að lágmarki taka tvo hluta (4 ECTS) , og er skylda að velja annaðhvort hluta 2 eða 3. Nemendur láta umsjónarkennara vita hvaða hluta þeir hyggjast taka áður en skráningu lýkur. Hver hluti inniheldur 3-4 fyrirlestra og verkefni. Til að standast hlutann þarf nemandinn að mæta í/ hlusta á a.m.k. 75% af fyrirlestrunum og skila fullnægjandi úrlausn við verkefninu. Hlutarnir eru eftirfarandi:
- Greinalestur og framsetning rannsóknarniðurstaðna
- Hvernig á að lesa vísindagrein og kynna vísindaniðurstöður
- Heimildaleit og meðferð heimildarskrár (tölvuver, skyldumæting)
- Rannsóknarferlið
- VERKEFNI – nemendur kynna örfyrirlestra (7 mín) á ör-ráðstefnu (skyldumæting)
- Inngangur að rannsóknarvísindum
- Rannsóknasiðfræði
- Heimspeki vísindarannsókna
- Óheiðarleiki í vísindum
- Eigindlegar og megindlegar aðferðir
- VERKEFNI – rafrænt próf / verkefni
- Styrk-og leyfaumsóknir, gagnasöfnun og gæði
- Meðferð gagna og gagnaöryggi
- Leyfaumsóknir og meðferð tilraunadýra
- Gæðastjórnun/gæðastaðlar
- Styrkumsóknir
- VERKEFNI – Gerð styrkumsóknar
- Verkfærakista rannsóknarnema. Þessi hluti er kenndur í samstarfi við Miðstöð framhaldsnáms við HÍ og kenndur í húsnæði miðstöðvarinnar í Setbergi. Þessi hluti er ætlaður rannsóknarnemum á M.Sc./Ph.D. stigi. Markmið námskeiðahlutans er að auka við almennar færni rannsóknanema, sem nýst geta þeim í rannsóknum og rannsóknartengdum störfum
- Tímastjórnun
- Samband rannsóknarnema og leiðbeinenda.
- Vísindaenska
- Akademísk ferilskráargerð
- VERKEFNI – Nemar skrifa akademíska ferilskrá á ensku.
Næringartengd hegðun og fjölmiðlun (NÆR096F)
Námskeiðið er fyrir þá sem lokið hafa grunnámi í næringarfræði. Fjallað verður um stöðu þekkingar þegar kemur að næringartengdri hegðun, um meðferðarviðtalið og þær viðtalsaðferðir sem hægt er að beita við mismunandi aðstæður og kenningar sem liggja þar að baki.
Í áfanganum verður einnig hugað að miðlun næringartengdrar þekkingar í nútímanum. Hvernig hægt er að koma efni á framfæri í gegnum mismunandi miðla og hvaða kröfur það gerir til viðmælanda eða þegar kemur að skrifum fyrir almenning.
Kúrsinn hefur praktíska nálgun og, byggir nær eingöngu á verkefnum og er megin áhersla lögð á þætti sem geta komið næringarfræðingum að gagni í starfi.
Rannsóknarverkefni til meistaraprófs í næringarfræði (NÆR441L)
Lokaverkefni til MS prófs í næringarfræði er einstaklingsverkefni sem nemandi vinnur sjálfstætt undir leiðsögn leiðbeinanda. Nemendur skila inn ritgerð, verja hana og kynna verkefni sitt í opnum fyrirlestri.
- Haust
- Lýðheilsa: Vísindi, stjórnmál, forvarnirV
- Leiðsögn og kennsla á vettvangiE
- Rekstur og heilbrigðisþjónustaV
- Náttúrulyf /NáttúruvörurV
- Inngangur að rekstriV
- Vor
- Siðfræði vísinda og rannsóknaV
- LífsferilsgreiningV
- Eldhúsnautnir, megrunarkúrar og matreiðsluþættirE
- Geðlyfjafræði fyrir fagfólk í heilbrigðisvísindumV
- Forysta í heilbrigðisþjónustuE
- Verklag í vísindumV
- Áhrifaþættir öldrunar: Umhverfi, félagstengsl og heilsufarE
- Matur og menning:V
- Áhrifaþættir öldrunar: Umhverfi, félagstengsl og heilsufarE
- Óháð misseri
- Inngangur að kerfislíffræðiV
- Hnattræn heilsaV
- Þróunarsamvinna: Stefnur og stofnanirV
Lýðheilsa: Vísindi, stjórnmál, forvarnir (LÝÐ101F)
Í námskeiðinu er farið yfir skilgreiningar, sögu, markmið, gildissvið, siðfræði og aðferðir lýðheilsuvísinda svo og íslensk- og alþjóðleg lög og sáttmála sem tengjast lýðheilsu. Nokkur áhersla er lögð á lýðheilsu og heilbrigðisvísa í alþjóðlegu samhengi en einnig á íslenska heilbrigðiskerfið, stjórnun og fjármögnun þess svo og samanburð við heilbrigðiskerfi annara þjóða. Ennfremur er farið yfir söfnun heilbrigðisupplýsinga á Íslandi sem á alþjóðavísu og nýtingu þeirra til rannsókna og stefnumótunar í heilbrigðismálum. Einnig er lögð áhersla á þau svið lýðheilsu sem eru á döfinni hverju sinni.
Leiðsögn og kennsla á vettvangi (HJÚ0AHF)
Á síðustu árum hafa orðið miklar breytingar á starfsumhverfi heilbrigðisstofnana. Hið síbreytilega starfsumhverfi gerir enn meiri kröfur til hjúkrunarfræðinga um færni í leiðtogahlutverkinu, hvort heldur er í klínísku starfi, við stjórnun eða kennslu. Námskeiðinu er ætlað að búa nemendur undir forystu- og leiðbeinendahlutverk í starfi hjúkrunarfræðinga. Farið er í lykilþætti leiðsagnar nemenda og nýráðinna hjúkrunarfræðinga á vettvangi.
Fjallað verður um lykilhugtök fullorðinsfræðslu og náms á vettvangi, s.s. samskipti við nemendur, samþættingu fræða og starfs, þætti sem hafa áhrif á nám og kennslu á vettvangi og sérstöðu klínísks námsumhverfis. Mismunandi aðferðir við leiðsögn og kennslu eru kynntar.
Kennslutilhögun
Námskeiðið verður líklega kennt sem vefnámskeið.
Rekstur og heilbrigðisþjónusta (HJÚ142F)
Markmið námskeiðsins er að veita nemendum innsýn í fræðilega nálgun ýmissa hagrænna þátta sem hafa áhrif á starfsumhverfi í heilbrigðisþjónustu. Þessir þættir eru óumflýjanlegir í öllum rekstri stórum og smáum, hvort sem er opinber rekstur eða einkarekstur. Í námskeiðinu er farið yfir með hvaða hætti þættirnir birtast og hvernig hægt er að hafa áhrif á þá rekstrinum til góða. Meðal hugtaka sem farið verður yfir:
- Framboð, eftirspurn, framleiðsluþættir, teygni
- Breytilegur-, fastur-, beinn- og óbeinn kostnaður.
- Áhrif skattheimtu og utanaðkomandi áhrif. Einkagæði og sameiginleg gæði.
- Viðskipti og hlutfallslegir yfirburðir. Hringrás efnahagslífsins.
- Framfærslukostnaður, vísitölur og þjóðhagsreikningar.
- Fjárhagsbókhald, rekstrar- og efnahagsreikningur.
- Rekstrarbókhald, mismunandi rekstrargreiningar.
Náttúrulyf /Náttúruvörur (LYF310F)
Algeng náttúrulyf/náttúruvörur sem seld eru hér á landi; Jónsmessurunni, valeriana, ginseng, ginkgó, freyspálmi, engifer, hvítlaukur, sólhattur, mjólkurþistill, o.fl. Rætt er um notkun, innihaldsefni, vísindarannsóknir á virkni, aukaverkanir, milliverkanir við lyfseðilsskyld lyf, frábendingar. Mikilvægi ábyrgrar upplýsingamiðlunar til neytenda og fagfólks heilbrigðisstétta. Gæðaeftirlit. Lög og reglugerðir er varða náttúrulyf/náttúruvörur.
Inngangur að rekstri (VIÐ155M)
Markmiðið með námskeiðinu er að gefa nemendum breiða og haldgóða innsýn í þau fyrirbæri, lögmál og kenningar sem viðskiptafræðingum nauðsynlegt er að þekkja við rekstur bæði fyrirtækja og stofnana. Námskeiðið byggist upp af sjö efnisþáttum: aðferðarfræði, rekstrarhagfræði, fjármál, reikningshald, lögfræði, upplýsingatækni, þjóðhagfræði. Námskeiðið er sérstaklega sniðið að þörfum meistaranemenda sem hafa tekið fá eða engin námskeið í rekstrarhagfræði og fjármálum í grunnnámi og er skyldunámskeið fyrir þessa nemendur.
Námskeiðið nýtist ekki til eininga í meistaranáminu.
Siðfræði vísinda og rannsókna (HSP806F)
Námskeiðið er ætlað framhaldsnemum eingöngu. Tekið verður mið af þörfum nemenda af ólíkum fræðasviðum við útfærslu námskeiðsins.
Kennsla fer fram frá 13. janúar til 17. febrúar á föstudögum kl. 13:20 til 15:40.
Viðfangsefni:
Fjallað verður meðal annars um eftirfarandi efni: Fagmennska og ábyrgð vísindamanna. Kröfur um fræðilega hlutlægni og hlutleysi vísinda. Jafnréttissjónarmið og ríkjandi viðmið í vísindastarfi. Vald og vísindi. Hagsmunaárekstrar í vísindastarfi. Vísindin og samfélagið. Siðfræði rannsókna.
Markmið:
Nemendur öðlist þekkingu á siðferðilega vídd vísinda og rannsókna og fái þjálfun í að greina og rökræða um siðferðileg ágreiningsefni tengd vísindum og rannsóknum í nútímasamfélagi.
Kennsla er í formi fyrirlestra og umræðna. Námskeiðið er hugsað sem akademískt samfélag þar sem nemendur taka virkan þátt í markvissri umræðu um viðfangsefnin. Hver nemandi flytur framsöguerindi samkvæmt áætlun sem gerð er í upphafi misseris og jafnframt kynna aðrir nemendur sér efnið og ræða það í málstofunni undir handleiðslu kennara.
Lífsferilsgreining (UAU215F)
Markmið: Að nemendur geti beitt aðferðum lífsferilsgreiningar til að greina umhverfisáhrif sem hljótast af framleiðslu og ferlum. Nemendur munu svo læra að skila niðurstöðum lífsferilsgreinina á réttan hátt og framkvæmt samanburðar- og næmnigreiningar. Einnig munu nemendur geta fundið svokallaða heita reiti innan lífsferla vöru eða framleiðsluferils sem hægt er að nýta til þess að bæta úr neikvæðum umhverfisáhrifum.
Síðast en ekki síst munu nemendur læra að tileinka sér kerfislæga hugsun sem nauðsynleg, einn af grunnhæfniþáttum sjálfbærni.
Efni: Námskeiðið kennir nemendum að greina lífsferil vöru frá vöggu til grafar með aðferðum lífsferilsgreiningar (LCA). LCA er notað til að meta umhverfisáhrif vöru, framleiðsluferils eða þjónustu. Markmiðið með LCA er að bera saman líkar vörur, ferla og þjónustu. Einnig getur markmiðið verið að meta hvar í ferli hverrar vöru, ferils eða þjónustu hvar mestu neikvæðu umhverfisáhrifin verða. Þær upplýsingar nýtast við hönnun vörunnar sé um nýja vöru að ræða, eða til að breyta framleiðsluferlum og þannig lágmarka umhverfisáhrif. Einblínt verður að því að kenna bæði aðferðafræðina og hvernig hægt er að nota LCA sem verkfæri. Í námskeiðinu er farið í gegnum aðferðarfræðina allt frá skilgreiningu markmiðs, aðgerðareiningar og kerfismarka, útreikninga á notkun auðlinda og losun efna til andrúmslofts, vatns og jarðvegs. Svo bætist við túlkun niðurstaðna og næmnigreiningar. Einnig eru kynntar mismunandi aðferðir, hugbúnaður hugbúnaður til að reikna út umhverfisáhrif og notkun gagnabanka notaðir eru til þess að framkvæma lífsferilsgreiningar. Námsmat miðast við þátttöku í kennslustundum og skilum á einstaklings og hópaverkefnum sem unnin eru námskeiðinu.
Þessi áfangi eykur færni nemenda á sviði Heimsmarkmiða Sameinuðu þjóðanna númer 6, 7, 9, 11, 12, 13, 14 and 15.
Kennsluhættir: Kennt er með fyrirlestrum, tímaverkefnum, einstaklings heimaverkefnum og hópverkefnum.
Eldhúsnautnir, megrunarkúrar og matreiðsluþættir (ÞJÓ609M)
Námskeiðið verður lotukennt alla daga vikunnar 10.-14. maí 2021 (sem er vikan eftir að lokaprófum á vormisseri lýkur) í sex stundir hvern dag (samtals 30 stundir). Nemendur verða að lesa allt námsefnið áður en námskeiðið hefst. Þeir vinna verkefni í vikunni og skrifa lokaritgerð eftir að námskeiðinu lýkur.
Í slow motion sleikir sjónvarpskokkurinn Nigella á sér fingurinn eftir að hafa dýft honum í rjómalagaða sveppasósu. Hún gefur frá sér nautnalegt hljóð, horfir í myndavélina með blik í auga og vill að við njótum með sér. Á annarri stöð öskrar sjónvarpskokkurinn Gordon Ramsey látlaust á aðra kokka sem berjast við að bjarga veitingastöðunum sínum. Margir þeirra fella tár undir reiðilestrinum.
Nautn, reiði, stress, spenna, karlremba, kvenleiki, rjómi, megrunarkúrar, heilsusamlegt mataræði, matarblogg, baksturskeppnir og barátta fyrir bættum og réttlátum matarháttum endurspeglar vinsældir matar sem afþreyingar og tækis til að rækta manneskjur og samfélag. Hvað útskýrir þennan gífurlega áhuga, jafnvel þráhyggju, samtímans gagnvart matarháttum og næringu?
Í námskeiðinu verður rýnt í nokkur vel valin hráefni sem umbreytt hefur verið í girnilegar menningarafurðir og sérstök áhersla lögð á hvernig hugmyndir um kyngervi og lífsstíl endurspeglast í matartengdum fyrirbærum á borð við matreiðsluþætti, matreiðslubækur, matarkeppnir og matarblogg.
Geðlyfjafræði fyrir fagfólk í heilbrigðisvísindum (HJÚ0AFF)
Þetta námskeið kynnir hugtök og þekkingu á sviði taugafræði og geðlyfjafræði og hvernig þau nýtast skjólstæðingum sem fá lyfjameðferð vegna geðrænna raskana. Sérstök áhersla er lögð á að nota nýjustu þekkingu innan geðlyfjafræðinnar fyrir notendur geðheilbrigðisþjónustunnar á mismunandi vettvangi.
Námskeiðið verður bæði lotu- og staðnám.
Forysta í heilbrigðisþjónustu (HJÚ258F)
Á síðustu árum hafa orðið miklar breytingar á starfsumhverfi heilbrigðisstofnana sem gerir auknar kröfur til hjúkrunarfræðinga og annarra heilbrigðisstarfsmanna um færni í leiðtogahlutverkinu, hvort heldur er í klínísku starfi, við stjórnun eða kennslu. Námskeiðinu er ætlað að búa nemendur undir forystuhlutverk í starfi.
Fjallað verður um ýmis hugtök, kenningar og hugmyndafræði forystu almennt. Enn fremur verður fjallað um hlutverk og hegðun leiðtoga og hlutverk leiðtoga í breytingaferlinu. Fjallað verður um forystuhlutverk hjúkrunarfræðinga og annarra heilbrigðisstétta innan heilbrigðisstofnana og í samfélaginu, staðbundið og í alþjóðlegu samhengi, nú og til framtíðar. Lögð er áhersla á hnattræna framtíðarsýn og frumkvöðlahugsun.
Fyrirkomulag
Staðlotur og vefkennsla.
Verklag í vísindum (LÝÐ202F)
Námskeiðið veitir hagnýta leiðsögn við undirbúning rannsóknar. Heimildaöflun, tilgátuþróun og gerð yfirlitsgreinar (systematic critical review) á fræðasviði fyrirhugaðaðrar rannsóknar. Nemendur fá einnig þjálfun í að vinna rannsóknaráætlun og kynna hana.
Námskeiðið er ætlað nemendum á meistara- eða doktorsstigi sem hafa valið sér svið/rannsóknarspurningu lokaverkefnis.
Áhrifaþættir öldrunar: Umhverfi, félagstengsl og heilsufar (ÖLD201F)
Markmið námskeiðsins er að dýpka þekkingu þátttakenda í öldrunarfræðum (gerontology) og öldrunarlækningum (geriatri). Fjallað verður um það hvernig umhverfi, félagsleg tengsl og heilsufar hafa áhrif á vellíðan aldraðra. Rætt verður um þjónustu við aldraða almennt og einnig hópa aldraðra með sérþarfir. Mismunandi kenningar öldrunarfræða verða til umræðu og hvernig þær hafa áhrif á viðhorf og þjónustu við aldraðra. Rannsóknir innlendar og erlendar á sviðinu verða kynntar svo og rannsóknaraðferðir öldrunarfræðinnar. Fjallað verður um teymisvinnu í öldrunarþjónustu og áhersla lögð á að kynna starfsaðferðir mismunandi starfsstétta sem vinna að málefnum aldraðra.
Námskeiðið er kennt í staðlotum og fyrirlestrum.
Gestafyrirlesarar á sérsviðum öldrunarfræða og öldrunarlækninga.
Matur og menning: (NÆR613M)
Matur er mannsins megin, uppspretta orkunnar og forsenda lífsins. En matur er líka sneisafullur af merkingu. Matarhættir veita innsýn í heimsmynd okkar, lífssýn og listfengi og matur mótar tilveru okkar, líkama, samfélag, hagkerfi, hugarfar og siðferði. Sjálfsmynd okkar og minningar eru nátengdar mat og matur er einhver mikilvægasti miðillinn fyrir samskipti okkar við annað fólk.
Í námskeiðinu skoðum við hvað fólk borðar, hvernig, hvenær, með hverjum og hvers vegna. Með þeim hætti fáum við dýrmæta innsýn í kyngervi og kynslóðir, fæðuöryggi og rétt til matar, stéttaskiptingu og menningarlegan margbreytileika, skynheim og fegurðarskyn, tækni og matvælaframleiðslu, tísku og matarkúra, matarhefðir og menningararf, tilfinningar, vináttu og fjölskyldubönd. Matarhættir tengja þannig saman menningu og náttúru, hnattvæðingu og hið staðbundna, heimilið og vinnustaðinn, fortíð og samtíð, manneskjur og örverur.
Í námskeiðinu beinum við sjónum að sambandi matarframleiðslu og neyslu á 21. öld með sérstaka áherslu á lýðheilsu, siðferðislega neyslu og sjálfbærni.
Matur og menning eru þverfagleg viðfangsefni og því er þetta námskeið kennt í samstarfi námsbrauta í þjóðfræði og matvæla- og næringarfræði.
Áhrifaþættir öldrunar: Umhverfi, félagstengsl og heilsufar (ÖLD201F)
Markmið námskeiðsins er að dýpka þekkingu þátttakenda í öldrunarfræðum (gerontology) og öldrunarlækningum (geriatri). Fjallað verður um það hvernig umhverfi, félagsleg tengsl og heilsufar hafa áhrif á vellíðan aldraðra. Rætt verður um þjónustu við aldraða almennt og einnig hópa aldraðra með sérþarfir. Mismunandi kenningar öldrunarfræða verða til umræðu og hvernig þær hafa áhrif á viðhorf og þjónustu við aldraðra. Rannsóknir innlendar og erlendar á sviðinu verða kynntar svo og rannsóknaraðferðir öldrunarfræðinnar. Fjallað verður um teymisvinnu í öldrunarþjónustu og áhersla lögð á að kynna starfsaðferðir mismunandi starfsstétta sem vinna að málefnum aldraðra.
Námskeiðið er kennt í staðlotum og fyrirlestrum.
Gestafyrirlesarar á sérsviðum öldrunarfræða og öldrunarlækninga.
Inngangur að kerfislíffræði (LVF601M)
Kerfislíffræði er þverfaglegt svið sem rannsakar líffræðileg fyrirbæri byggt á samverkandi líffræðilegum þáttum. Í kerfislíffræði er sérstök áhersla lögð á það hvernig líffræðileg kerfi breytast yfir tíma. Í þessu námskeiði munum við fjalla sérstaklega um þá þætti kerfislíffræðinnar sem snúa að heilsu og sjúkdómum manna.
Þetta námskeið mun kynna 1) notkun líkana fyrir líffræðileg ferli (bæði genastjórnunarlíkön og efnaskiptalíkön); 2) frumulíffræðileg fyrirbæri sem stuðla að samvægi (e. homeostasis), t.d. þroskun vefja og seiglu örvera og 3) greiningu á sameindamynstri sem finnast í stórum erfðagreiningargögnum, sem tengjast sjúkdómum í mönnum og geta nýst í flokkun sjúklinga og uppgötvun lífmerkja. Þannig mun námskeiðið fjalla um notkun kerfislíffræðilegra aðferða á þremur helstu stigum líffræðinnar, þ.e. á sameindum, frumum og lífverum.
Námskeiðið felur í sér lestur og túlkun vísindagreina, útfærslu reiknirita, vinnslu á rannsóknarverkefni og kynningu á vísindalegum niðurstöðum.
Fyrirlestrar munu samanstanda af bæði (1) kynningu á grunnhugtökum kerfislíffræðinnar og (2) tölvukennslu þar sem Python forritunarmálið er notað. Námskeiðið verður kennt á ensku.
Hnattræn heilsa (MAN0A3F, MAN603F)
Í námskeiðinu verður farið yfir helstu forgangsverkefni á fræðasviði hnattrænnar heilsu (e. global health). Fjallað verður um mismunandi sjúkdómsbyrði landa, ójöfnuð og helstu félags- og efnahagslegu áhrifaþætti á líf og heilsu fólks í hnattvæddum heimi. Sérstök áhersla verður á heilsu mæðra, nýbura, barna og ungs fólks með áherslu á milli- og lágtekjulönd og uppbyggingu heilbrigðiskerfa til að veita góða og tímanlega þjónustu. Áskoranir í næringu þjóða og geðheilbrigði verður skoðað í hnattrænu ljósi og forvarnir og samfélagsleg þýðing sýkinga eins og malaríu, berkla, HIV/AIDS, kóler, Ebólu og COVID-19. Þá verður fjallað um áhrif umhverfis, ofbeldis, menningar, neyðarástands og starf alþjóðlegra stofnana og þróunarsamvinnu, nýju Heimsmarkmiðin og siðfræðileg álitamál.
Vinsamlega athugið að ef þörf krefur vegna þátttöku erlendra nemenda þá verður námskeiðið kennt á ensku.
Þróunarsamvinna: Stefnur og stofnanir (MAN018F)
Fjallað verður um ágreining um þróunarsamvinnu. Þá verða kynntar mismunandi leiðir til þróunaraðstoðar, styrk þeirra og veikleika. Til umfjöllunar verða fjölþjóðastofnanir, tvíhliða stofnanir, frjáls félagasamtök, nýir þróunaraðilar og viðskipti. Nálganir sem ræddar verða eru m.a. verkefnanálgun, geiranálgun, árangursmiðuð stjórnun, þátttökunálgun og samþætting. Einnig verður fjallað um auðlindir og umhverfismál. Loks verður rætt um þróunarsamvinnu í óstöðugum ríkjum og neyðraðstoð.
Hafðu samband
Skrifstofa Matvæla- og næringarfræðideildar
Aragata 14
102 Reykjavík
Sími: 525 4867
Opið þriðjudag - fimmtudag kl. 9-15 og föstudaga kl. 9-12

Hjálplegt efni
Ertu með fleiri spurningar? Hér finnurðu svör við ýmsum þeirra og upplýsingar um ýmislegt annað sem gott er að hafa í huga þegar þú velur nám.