Doktorsvörn við Stjórnmálafræðideild
Föstudaginn 6. nóvember mun Eva Marín Hlynsdóttir verja doktorsritgerð sína „The Icelandic Mayor: A Comparative Analysis of Political and Administrative Leadership Roles at the Icelandic Local Government Level“ við Stjórnmálafræðideild Háskóla Íslands. Athöfnin fer fram í Hátíðasal Háskóla Íslands og hefst hún kl. 14:00.
Andmælendur eru dr. Hilde Bjørnå, prófessor við Háskólann í Tromsø í Noregi, og dr. Nirmala Rao, prófessor við SOAS, University of London, Englandi.
Leiðbeinandi var dr. Gunnar Helgi Kristinsson, prófessor við Stjórnmálafræðideild Háskóla Íslands. Auk hans sátu í doktorsnefnd dr. Grétar Þór Eyþórsson, prófessor við Háskólann á Akureyri og dr. Colin Copus, prófessor við De Montfort háskóla í Leicester, Englandi.
Dr. Baldur Þórhallsson, prófessor og deildarforseti Stjórnmálafræðideildar Háskóla Íslands stjórnar athöfninni.
Ágrip af rannsókn
Markmið rannsóknarinnar var að greina hlutverk bæjar- og sveitarstjóra á Íslandi út frá samskiptum þeirra við sveitarstjórn, stjórnsýslu, íbúa sveitarfélagsins og ytri aðila. Rannsóknin var unnin á kjörtímabilinu 2010-2014. Gerð var skoðanakönnun meðal allra íslenskra bæjar- og sveitarstjóra og oddvita í smærri sveitarfélögum en jafnframt voru tekin viðtöl við bæjar- og sveitarstjóra í sveitarfélögum með yfir 500 íbúa.
Í fyrsta hluta rannsóknarinnar var gerð söguleg greining á bakgrunni og þróun bæjar- og sveitarstjórastöðunnar frá upphafi 20. aldar fram á okkar daga. Í öðrum hluta voru verkefni og hlutverk bæjar- og sveitarstjóra eru greind út frá leiðtogalíkani Leach og Wilson (2000) þar sem sjónum var beint að ráðningarferli, samskiptum við sveitarstjórnir, ákvarðanatöku á sveitarstjórnarstiginu, verkaskiptingu og þátttöku og hlutverki í samvinnuverkefnum og í samskiptum við hið opinbera. Í þriðja og síðasta hluta rannsóknarinnar var sett fram flokkun, á einföldum kvarða, á íslenskum bæjar- og sveitarstjórum byggð á fyrrnefndri greiningu. Röðun á kvarðanum ræðst af því hvort bæjar-og sveitarstjórar telja að hlutverk þeirra eigi fyrst og fremst að ráðast af pólitísku hlutleysi eða ekki. Þeir sem leggja mesta áherslu á pólitískt hlutleysi eru á öðrum enda kvarðans en þeir sem telja hlutverk sitt vera meira pólitískt eru á hinum.
Niðurstöðurnar benda til að íbúafjöldi sveitarfélags ásamt kyni bæjar- og sveitarstjóra skipti verulegu máli þegar kemur að því að skýra röðun þeirra á kvarðanum. Þannig eru faglegir bæjar- og sveitarstjórar í litlum sveitarfélögum með lítið stjórnsýslulegt bolmagn oftar á pólitískt hlutlausum enda kvarðans. Einnig er mikill meirihluti faglegra kven bæjar- og sveitarstjóra staðsettur á pólitískt hlutlausum enda ássins. Þá er greinanlegur munur á milli þess hvort að pólitískir bæjar-og sveitarstjórar, leggja meiri áherslu á stjórnsýslulegt hlutverk sitt eða pólitískt hlutverk.
Að lokum sýna niðurstöður að íslenskir bæjar- og sveitarstjórar leika almennt stórt samfélagslegt hlutverk. Mikilvægi þeirra sem leiðtogar bæði innan samfélagsins og út á við er mun meira en almennt þekkist í Norður-Evrópu og er á margan hátt líkara því sem gerist í sveitarfélagakerfum sunnar í álfunni.
Um doktorsefnið
Eva Marín Hlynsdóttir (1975) lauk BA-prófi í stjórnmálafræði árið 2001. Þremur árum síðar lauk hún MA-prófi í stjórnmálafræði frá sömu deild og MPA-prófi árið 2011. Hún hefur starfað við kennslu á framhalds- og háskólastigi frá 2006 og mun taka við stöðu lektors í opinberri stjórnsýslu við Stjórnmálafræðideild Háskóla Íslands 1.janúar nk. Eva Marín er gift Sveini Hannesi Sveinssyni og eiga þau tvö börn, Silju Rut og Svein Jökul.
