Talað mál og ritað (ÍET101G)

Meginmarkmið námskeiðsins er að búa nemendur í háskólanámi undir lestur og ritun fræðilegra texta og að miðla þeim munnlega og skriflega.
Lögð er áhersla á að samþætta talað mál og ritað þannig að allt viðfangsefni námskeiðsins nýtist nemendum í háskólanámi. Nemendur fá þjálfun í að flytja mál sitt á vettvangi skól¬ans og í ritun fræðilegs texta. Þeir lesa greinar eftir íslenska fræðimenn, leggja mat á þær, greina og gera útdrætti sem þeir kynna í kennslustundum. Nemendur skrifa fræðilega ritgerð þar sem lögð er áhersla á nákvæm, fræðileg vinnubrögð við meðferð og skráningu heimilda.

Nemendur fá kennslu í efnisleit og að vega og meta gildi heimilda. Þá fá þeir þjálfun í að búa til glærur og kynna efni á því formi.

Vinnulag:
Nemendur vinna stutt verkefni, munnleg og skrifleg þar sem reynir á að móta hugsun sína og miðla af áhuga og þekkingu. Í öllum verkefnum, munnlegum jafnt sem skriflegum, reynir á málnotkun þ.m.t. málsnið, málfar og stíl, enn fremur virðingu fyrir verkum annarra og höfundarrétti. Skriflegum verkefnum er skilað í námsmöppu og í Turnitin-verkefnaskil. Áhersla er lögð á að nemendur vandi mál sitt í ræðu og riti. Ritver aðstoðar nemendur við gerð fræðilegrar ritgerðar. Mikið reynir á virkni nemenda í umræðu og samstarfi.

Vinnuframlag nemenda:
Námskeiðið er 10 einingar sem merkir að nemendur nota a.m.k. 18 klukkustundir á viku í lestur og verkefnavinnu.

Kennsla fer fram í fyrirlestrum, bekkjartímum, með leiðsögn, verkefnavinnu og verklegri þjálfun.

Leikskólafræði I - Leikskólinn sem menntastofnun (LSS101G)

Markmið
Námskeiðið miðar að því að nemendur öðlist þekkingu og innsýn í hlutverk og stöðu leikskólans í íslensku menntakerfi, hvernig ólík hugmyndafræði, sýn og viðhorf endurspeglast í markmiðum og starfsháttum leikskóla og hlutverk leikskólakennara í námi barna

Viðfangsefni
Námskeiðið er inngangsnámskeið í leikskólafræði þar sem m.a. er lögð áhersla á að kynna menntunarhlutverk leikskóla og starfsvettvang leikskólakennara.

Lögð er til grundvallar sú sýn að börn eigi rétt á krefjandi viðfangsefnum og tækifærum til að taka þátt í samfélagi sem byggir á jafnrétti og lýðræðislegri þátttöku. Meðal þeirra þátt sem fjallað er um eru:

• Lagarammi skólastigsins, grunnþættir menntunar og aðalnámskrá leikskóla
• Stefna og hugmyndafræði leikskólastarfs  
• Hlutverk og starfskenning leikskólakennara
• Samstarf heimilis og leikskóla
• Leik- og námsumhverfi barna
• Skipulag og starfshættir í leikskólum
• Matarmenning – tengsl umhverfisþátta á næringu og heilbrigði

Vinnulag
Fyrirlestrar, málstofur og verkefnavinna, einstaklingslega eða í samstarfi við aðra. Námskeiðið hefur skýr tengsl við vettvang þar sem nemendur vinna verkefni sem tengjast viðfangsefnum námskeiðs og fara í kynnisferð í leikskóla.

Skapandi hugsun og heimspekileg samræða (LSS103G)

Meginmarkmið námskeiðsins er að nemendur kynnist undirstöðuþáttum skapandi og gagnrýninnar hugsunar, einkum atriðum sem varða beitingu slíkrar hugsunar í hópastarfi. Einnig verður hugað að möguleikum samræðu sem aðferðar í kennslu og rannsóknum. Stuðst verður við hugmyndafræði barnaheimspeki, en hún verður jafnframt útvíkkuð og aðlöguð að starfi með börnum á leikskólaaldri.

Umhverfi sem uppspretta náms (LSS105G)

Viðfangsefni námskeiðsins
Skoðað verður hvernig umhverfi barna getur gefið fjölbreytt tækifæri til náms í náttúrufræði og stærðfræði með áherslu á athuganir og tilraunir barna.  Nemendur kynnast meginhugmyndum um útikennslu og verða tekin nokkur dæmi um heppileg viðfangsefni. Fjallað verður um náttúrufræðileg og stærðfræðileg fyrirbæri í umhverfi barna svo sem spendýr, smádýr, plöntur, form, fjölda, mynstur, vatn og loft. Nemendur skoða gögn og leiðir sem nýta má við undirbúning og skipulagningu kennslu þar sem umhverfið er nýtt sem uppspretta náms í náttúrufræði og stærðfræði. Nemendur prófa valin viðfangsefni með börnum á vettvangi.

Vinnulag
Fyrirlestrar, kynningar, umræður, verklegar æfingar, vettvangsferðir, verkefnavinna, skólaheimsóknir og nemendur vinna verkefni með börnum í skólum.

Mætingarskylda er í staðlotur.

Leikskólafræði II - Leikur, samskipti og skráning (LSS206G)

Inntak/viðfangsefni:

Í námskeiðinu er fjallað um ólíkar kenningar um leik og áhrif þeirra á sýn á börn og leikskólastarf. Rýnt veriður í ólíkar birtingamyndir leiks og náms, annars vegar út frá sjónarhorni barna og hins vegar sjónarhorni fullorðinna. Áhersla er lögð á rannsóknir um samskipti barna og leik. Fjallað verður um  hlutverk leikskólakennara og námskrár í tengslum við leik. Kynntar verða athugunar- og skráningaleiðir sem nýttar eru í þeim tilgangi að meta og gera nám barna í leik sýnilegt. Auk þess verður skoðað hvernig námsumhverfi leikskólans hefur áhrif á þátttöku barna í leik. 

Hluti námskeiðsins er tveggja vikna vettvangsnám (4Ve) sem fer fram í samstarfsskólum Menntavísindasviðs. Nemendur taka vettvangsnámið samhliða vettvangsnámi í námskeiðinu Hreyfing og leikræn tjáning, úti og inni (2Ve), samtals 3 vikur. Í vettvangsnámi  taka nemendur þátt í daglegum viðfangsefnum leikskóla, samhliða verkefnum námskeiða.

Hreyfing og leikræn tjáning, úti og inni (LSS202G)

Meginmarkmið námskeiðsins eru að nemendur

• efli eigið næmi, hugmyndaflug og sköpunargáfu
• kynni sér tjáningu og samskipti barna, bæði í skipulögðum og sjálfsprottnum leikjum
• öðlist færni í að skipuleggja hreyfingu og leikræna tjánigu í daglegu starfi, úti sem inni

Kennslufyrirkomulag: Námskeiðið verður kennt í nokkrum staðbundnum lotum fyrir alla nemendur, bæði í stað - og fjarnámi. 

Viðfangsefni: Kynntar verða leiðir í leikrænni tjáningu sem tengjast umhyggju, trausti og öryggiskennd barna sem leið til að efla umburðarlyndi, vináttu og tjáningu. Í gegnum hreyfingu og leik stuðlar kennari að því að barnið skilji eigin styrk og getu í þeim tilgangi að efla sjálfstraust þess og lífsleikni. Fjallað er um mikilvægi hreyfingar og hreyfiuppeldis í daglegu lífi barna og kynntar aðferðir sem byggja á styrkleikum barna og áhuga ásamt þörf þeirra til að hreyfa sig frjáls og óhindrað. Kynntar verða fjölbreyttar leiðir til tjáningar og líkamsþjálfunar sem hæfa börnum í leikskóla og yngri bekkjum grunnskóla. Fjallað er um val leikja og sköpun nýrra leikja sem stuðla að tjáningu og hreyfingu barna, aðferðir sem samþætta hreyfiþjálfun, leikræna tjáningu og sköpun auk tengsla við aðra þætti skólastarfs.

Hluti námskeiðsins er einnar viku vettvangsnám (2Ve) sem fer fram í samstarfsskólum Menntavísindasviðs. Vettvangshluti námskeiðs skal tekin samhliða vettvangsnámi í námskeiðinu Leikskólafræði II - leikur, samskipti og skráning.  

Vísinda- og listasmiðja (LSS104G)

Í námskeiðinu er fléttað saman vísindalegum hugmyndum, náttúruvísindalegum tilraunum og rannsóknarvinnu, stafrænni efnisgerð og miðlun, skapandi hugsun og listrænni tjáningu til að efla skilning þátttakenda á þessum þáttum og jafnframt á möguleikum fólgnum í slíkri vinnu í skólastarfi með ungum börnum. Fengist verður við náttúruvísindaleg viðfangsefni á borð við segla, rafmagn, ljós og liti, samspil jarðar, sólar og tungls, tímatal, dag og nótt, og árstíðir með því fjalla um og tvinna saman fræðilegar hugmyndir, verklegar athuganir, upplýsingatækni og listræna tjáningu. Kannaðar verða leiðir til að efla í leik og skapandi starfi skilning ungra barna á þessum náttúruvísindalegu viðfangsefnum, læsi á tækni og stafræna miðlun, frjóa hugsun og listræn efnistök. Sérstök áhersla verður lögð á einfaldar tilraunir við hæfi barna, leik að stafrænni tækni, vinnu með ýmsan efnivið og listræna tjáningu af myndrænum toga.

Barnabókmenntir fyrir yngri börn (LSS207G)

Barnabókmenntir sem bókmenntagrein.
Menningarlegt og listrænt mat á fjölbreyttum barnabókum fyrir yngri börn.
Barnabækur sem grundvöllur upplifunar, orðlistar, sköpunar, tjáningar og miðlunar.
Gildi barnabókmennta í uppeldi og menntun barna með áherslu á menningu og samfélag, jafnrétti, fjölmenningu, lestur, læsi og lífsleikni.
Tengsl barnabókmennta við þjóðlegan og alþjóðlegan sagnasjóð sem og aðrar tegundir bókmennta og listgreina.

Þroska- og námssálarfræði (KME301G)

Tilgangur þessa námskeiðs er að nemendur öðlist heildarsýn á þroska barna frá fæðingu og fram á unglingsár.

Inntak/viðfangsefni
Fjallað verður um þær breytingar sem verða á þroska barna á mismunandi sviðum og aldursskeiðum og helstu kenningar sem notaðar hafa verið til að varpa ljósi á þessar breytingar. Fjallað verður um vitsmunaþroska, tilfinningaþroska og þróun tilfinningalegra tengsla, félagsþroska, þróun sjálfsmyndar og siðferðisvitundar. Námskenningum og vistfræðilegum kenningum (ecological approach) verður einnig gerð skil. Rætt verður um orsakir og eðli einstaklingsmunar, samfellu í þroska og sveigjanleika þroskaferlisins. Tengsl náms og þroska, áhugahvöt og áhrif uppeldis, menningar og félagslegra aðstæðna á þroska barna verða einnig til umfjöllunar. Áhersla verður lögð á gildi þroskasálfræðinnar í uppeldis- og skólastarfi.

Vinnulag (í staðnámi)
Kennsla fer fram í fyrirlestrum og umræðu/verkefnatímum. Í umræðu/verkefnatímum fá nemendur þjálfun í að ræða námsefnið á gagnrýninn hátt.

Yngstu börnin í leikskólanum (LSS306G)

Í námskeiðinu er fjallað um nám ungra barna (1-3ja ára) í leikskóla. Í brennidepli er hvernig ung börn eru virk í sköpun eign þekkingar gegnum fjölbreytta tjáningu s.s. hreyfingu, leik, tónlist og myndsköpun. Fjallað er um aðlögun, samskipti og samstarf leikskólakennara við fjölbreyttan foreldra- og barnahóp. Rýnt er í hvernig umgjörð leikskólastarfsins; umhyggja, tengsl, daglegar athafnir, leikumhverfi og skráningar styðja við nám og þátttöku barna.

Leikskóli án aðgreiningar (LSS401G)

Viðfangsefni: Nemendur skoða og ræða ýmis siðferðileg álitamál sem lúta að réttindum minnihlutahópa. Fjallað verður um  hugmyndafræði náms án aðgreiningar og hvað mótar skilning á fötlun og frávikum. Fjallað verður um rannsóknir, erlendar og innlendar, sem greina frá því með hvaða hætti leikskólinn kemur til móts við fjölbreyttan barnahóp t.d. börn sem tilheyra ólíkum menningarheimum, börn sem eru fötluð, börn sem eiga í hegðunar og samskiptaerfiðleikum og börn sem búa við vanrækslu og ofbeldi. Gerð einstaklingsnámskráa og kennsluaðferðum með getubreiðum barnahópi verða gerð skil. Áhersla er lögð á eftirfarandi hugtök: Sameiginleg ábyrgð, þátttaka, félagsfærni, leikur, samvinnunám, skipulag og stuðningur. Fjallað verður um samstarf leikskólans við foreldra og sérfræðinga, rekstraraðila og barnaverndaryfirvöld.

Nemendur fá tækifæri á vettvangi til að skipuleggja og framkvæma leikskólastarf með fjölbreyttum barnahópi.

Mætingarskylda er í þeim þáttum námskeiðsins sem lúta að vettvangsnámi, undirbúningi og úrvinnslu úr því.

Tónlist í lífi ungra barna (LSS407G)

Á þessu námskeiði kynnast nemendur fræðilegum skrifum um tónlistarþroska barna og helstu aðferðum í notkun tónlistar í faglegu starfi með börnum. Lesefnið fjallar um nýjustu þekking á áhrifum tónlistar frá fæðingu og á fyrstu árum í lífi barns.

Aðferðafræði og menntarannsóknir (KME302G)

Viðfangsefni námskeiðsins fela í sér tvennt. Annars vegar er um að ræða þjálfun í rannsóknaraðferðum, meðferð gagna og úrvinnslu þeirra og hins vegar læsi á menntarannsóknir, sem aðrir hafa framkvæmt og niðurstöður þeirra. Í öllum þáttum námskeiðsins er lögð áhersla á þekkingu og skilning á helstu hugtökum og hugmyndum úr aðferðafræði menntarannsókna. Gert er ráð fyrir að nemendur kynni sér þessi hugtök í lesefninu og beiti þeim í verkefnum er tengjast megindlegum, eigindlegum og blönduðum aðferðum, einnig aðferðum við starfendarannsóknir.

Vinnulag á námskeiðinu felst í fyrirlestrum, kynningum og vettvangstengdum viðfangsefnum. Reynt er að samhæfa viðfangsefni þeirra sem sækja tíma reglulega og þeirra sem stunda námið að mestu sem fjarnemar.

Myndlist ungra barna (LSS406G)

Á þessu námskeiði kynnast nemendur fræðilegum skrifum um teikniþroska barna ásamt grunnaðferðum og efnivið sem nota má í starfi með ungum börnum.

Fjölbreyttar aðferðir myndmenntar verða kynntar og unnið með tvívíðan og þrívíðan efnivið. Áhersla verður lögð á sjálfstæð vinnubrögð nemenda.

Námskeiðið verður að mestu kennt í þremur til fjórum staðbundnum lotum fyrir alla nemendur. 

Á mótum leik- og grunnskóla (LSS501G)

Viðfangsefni á námskeiðinu eru hugmyndafræði og rannsóknir á námi barna þegar þau fara á milli skólastiga, leik- og grunnskóla. Byggt er á ólíkum sjónarhornum barna, foreldra og kennara. Rýnt verður í þætti sem skapa forsendur fyrir skólastarfi s.s. sögu, hefðir, viðhorf, menningu og námskrár. Skoðað verður hvað samfella (e. continiuity) í námi barna felur í sér. Fjallað verður um námsleiðir barnsins og kynntar nálganir í námi og kennslu, sem byggja á virkni barna, svo sem kennslufræðilegur leikur, könnunaraðferð (e. project approach), leikur með einingakubba og heimspeki með börnum.

Sérstakar áherslur:

Áhersla er lögð á þátttöku og framlag nemenda. Skyldumæting er í staðlotur. Í seinni staðlotu eru skipulagðir verklegir tímar, sem eru liður í undirbúningi fyrir vettvangsnám.

Málörvun og bernskulæsi (LSS504G)

Inntak / helstu viðfangsefni

Rauði þráðurinn í námskeiðinu er málörvun leikskólabarna og bernskulæsi. Umfjöllunarefnin undirbyggja málörvunina sem er samofin bernskulæsi.

Kenningar um máltöku og málþroska. Tengsl málþroska, almenns þroska, málörvunar og bernskulæsis á leikskólaárunum og fyrstu árunum í grunnskóla. Þáttur erfða og umhverfis, uppeldis og menningar á þróun máls og bernskulæsis
Málþroski og málkerfi íslenskunnar
Þróun tvítyngis og íslenska sem annað mál
Helstu frávik í málþroska og óhefðbundnar tjáskiptaleiðir
Markviss málörvun í leikskólastarfi með fjölbreyttum barnahópi; hlustun, máltjáning, samtöl, orðaforði, málskilningur, hljóðkerfisvitund, lestur barnabóka, frásagnir og frásagnarhæfni
Þróun lestrar og ritunar leikskólabarna og fjölbreyttar aðferðir til örva lestur og ritun
Samstarf leikskóla og heimilis með tilliti til málörvunar og bernskulæsis
 

Vinnulag:
Fyrirlestrar, umræður og verkefnavinna, meðal annars í tengslum við leikskóla (2vte) þar sem reynir á tengingu viðfangsefna námskeiðsins við fjölbreytta miðlun á vettvangi.

Námsmat:

Til að standast námsmat í námskeiðinu þarf lágmarkseinkunn 5,0 í öllum þáttum. Ekki er leyfilegt að fara í próf nema að hafa lokið tilskyldum verkefnum með lágmarkseinkunn 5,0.

Skylduskil eru á verkefnum sem gilda samtals 30%. Verkefni sem skilað er í síðari staðlotu, og gilda 20%, eru valverkefni og háð því að nemandi geti mætt til að skila verkefnunum munnlega. Þeir nemendur sem skila ekki verkefnum í staðlotunni, eða forfallast af einhverjum ástæðum, taka sama lokapróf og þeir sem skila verkefnum en prófið gildir því meir af heildareinkunn í námskeiðinu sem vægi verkefnanna nemur. Sjá nánar í Náms- og kennsluáætlun.

Samskipti, samstarf og stjórnun (LSS605G)

Nemendur öðlast þekkingu og skilning á fræðilegum hugmyndum um eigin samskipti og hæfni, sem og samskipti og hæfni starfsfólks í leikskólum til að geta tekist á við árangursríka samvinnu og nám. Einnig tileinka þeir sér þekkingu á helstu kenningum um stjórnun og forystu og hlutverk stjórnenda/ forystumanna (fyrst og fremst deildarstjóra).

Fjallað er um faglegt lærdómssamfélag, kyngervi, mótun teymis, breytingar, ákvarðanir, ágreiningsstjórnun og leiðsögn. Gerð verður grein fyrir helstu verkefnum og ábyrgð deildarstjóra, farið yfir þær starfslýsingar sem í gildi eru. Fjallað um samstarf við foreldra og farið í æfingar sem beinast að erfiðum samtölum við starfsfólk og foreldra.

Lokaverkefni (LSS261L)

Sjálfbærni, náttúra og listir - könnunaraðferðin (LSS602G)

Í námskeiðinu verður könnunaraðferðin (e. project approach) notuð í umfjöllun um sjálfbærnimenntun og nám barna um samfélag, náttúru og listir í námskeiðinu. Einnig munu nemendur nota könnunaraðferðina á vettvangi með leikskólabörnum.

Þau viðfangsefni sem unnið verður með á námskeiðinu eru sjálfbærni og sjálfbærnimenntun og nám barna um samfélagið og náttúruna. Varðandi samfélagið verður unnið með barnið í tengslum við borgaravitund og lýðræði og nærsamfélagið. Varðandi náttúruna verður unnið með líkama barnsins, lífríki fjörunnar, fugla, spendýr, gæludýr og samspil lífvera í náttúrunni.

Unnið verður með gildi þess að fjalla um sjálfbærni, samfélag, náttúru og listir með börnum á leikskólaaldri. Kannaðar verða hugmyndir barna um líkama sinn, lífríki fjörunnar, fugla og samspil lífvera í náttúrunni og hvernig best megi styðja við nám þeirra á þessum sviðum. Einnig verður kannað hvernig megi vinna með samfélagið í nútímanum og fortíðinni í leikskólastarfi. Nemendur kanna samskipti manns og náttúru með tilliti til umhverfisvandamála og hvað megi gera til að bæta þessi samskipti. Hvernig ætti sjálfbærnimenntun í leikskólastarfi að vera? Lögð verður áhersla á náttúruskynjun og fagurfræði og hvernig vinna má með náttúru og samfélag í myndmennt með börnum. Fjallað verður um hvernig megi ræða um viðfangsefni tengd náttúru og samfélagi í leikrænni tjáningu svo sem í; hlutverkaleik, hefðbundnum leikjum og spuna þ.e.a.s. úrvinnslu skynjunar, upplifunar, tilfinninga og hugmynda í sköpun og leik.

Vinnulag
Unnið verður með flest viðfangsefnin í könnunaraðferðinni. Einnig eru fyrirlestrar, vettvangsferðir, verklegar æfingar, umræður og verkefnavinna hluti af kennslunni. Tvær vikur verða í vettvangsnámi (4e) sem fer fram í leikskólum sem gert hafa samning við menntavísindasvið HÍ undir leiðsögn æfingakennara (leikskólakennara).

Vettvangsnám

Tveggja vikna vettvangsnám sem tekið skal samhliða tveggja vikna vettvangsnámi í námskeiðinu LSS502G Leikskólafræði III – Námskrá, fagmennska og jafnrétti, samtals fjórar vikur. Nemendur undirbúa og framkvæma áætlun á vettvangi þar sem könnunaraðferðin og leikur barna eru nýtt sem megin námsleið með grunnþætti menntunar og námssvið leikskólans að leiðarljósi.

Leikskólafræði III - Námskrá, fagmennska og jafnrétti (LSS604G)

Markmið

Námskeiðið miðar að því að nemendur öðlist þekkingu á þeim meginhugmyndum sem hafa áhrif á stefnumótun, námskrárgerð og mat í leikskólum, þekkingu og hæfni til að efla félagslegt réttlæti í leikskólastarfi ásamt því að ígrunda eigin viðhorf og hvernig þau hafa áhrif á uppeldissýn og starfskenningu. Jafnhliða er lögð áhersla á að nemendur temji sér gagnrýna hugsun og afstöðu til viðfangsefna í leikskólastarfi, ígrundi eigin viðhorf og meti hvernig þau mótast af eigin uppeldissýn og starfskenningu.

Vinnulag
Fyrirlestrar, kynningar af vettvangi, umræður, hópverkefni og vettvangstengd verkefni. Vettvangsnám sem tekið skal samtímis vettvangsnámi í námskeiðinu LSS602 Sjálfbærni, náttúra og listir – Könnunaraðferðin - samtals 4 vikur. 

Mætingarskylda er á háskólamorgna og vettvangsnám ásamt undirbúningi og úrvinnslu vettvangsnáms.

Þróun máls og læsis (GKY101G)

Um er að ræða 10 eininga námskeið þar sem nemendur öðlast þekkingu á undirstöðuatriðum máltöku og læsisþróunar hjá börnum upp að 10 ára aldri. Meginviðfangsefni námskeiðsins beinist að því hvernig börn læra tungumálið og hvernig tungumálið virkar sem undirstaða alls bóklegs náms. Í námskeiðinu er fjallað er um nokkra þætti í máltöku barna, tengsl málþroska við aðra þroskaþætti, hugtakanám og tjáningu. Ennfremur verður fjallað um víxlverkandi áhrif lestrar og málþroska. Nemendur kynnast helstu frávikum í málþroska og aðferðum til að vinna með börn með málþroskafrávik innan grunnskólans. Enn fremur verður farið í tvítyngi og hvernig þarf að huga sérstaklega að þeim börnum innan grunnskólans. Nemendur læra að kanna málþroska barna í leikskóla og yngstu bekkjum grunnskólans og fá innsýn í nokkur málþroskapróf. Námskeiðið er undanfari námskeiðsins Lestrarkennsla á yngsta stigi grunnskólans sem er kennt á vormisseri.

Læsi og lestrarkennsla (KME101G)

Á námskeiðinu verður stefnt að því að nemar öðlist góða þekkingu á grundvallaratriðum læsis, og þróun þess frá upphafi til loka grunnskóla. Fjallað verður um nám og kennslu í lestri og ritun, um áhrif tvítyngis á læsi, lestrarörðugleika og úrræði við þeim. Veitt verður innsýn í fræðilegar undirstöður lesskilnings og fjallað á hagnýtan hátt um kennsluaðferðir, lestrarhvatningu, val á lesefni, gagnrýninn lestur og lestur á rafrænum miðlum og neti.

Sýnd verða dæmi um kennslu og kennsluaðferðir í lestri, lesskilningi og ritun, og nemendur hvattir til að leita leiða til að auka færni nemenda sinna og lestrargleði. Skoðað verður hvaða lesefni er gefið út handa nemendum grunnskóla, og hvernig unnt er að nota það nemendum til gagns og gleði.

Í lok námskeiðs er þess vænst að nemendur hafi öðlast fræðilega og hagnýta þekkingu til að geta gefið framtíðarnemendum sínum þann stuðning sem þarf til að þeir taki stöðugum framförum í læsi, frá æsku til fullorðinsára.

Tónlistarleikir til náms og þroska (LVG304G)

Námskeiðið fjallar um það hvernig unnt er að kenna ýmsa tónlistarlega færni í gegnum leiki. Meðal annars verður fjallað um það hvernig tónlistarleikir efla rytmaskyn og margvíslega samhæfingu. Helstu kenningar í hagnýtri kennslufræði tónlistar verða kynntar og sérstök áhersla lögð á þær aðferðir sem nota hreyfingu og fjölþætta (multi modal) nálgun til að kenna tónlist. Mikil áhersla er lögð á verklegar æfingar. Nemendur æfa grunnfærni í að miðla tónlist í gegnum leiki sem henta sérstaklega vel í hópkennslu.  Sömuleiðis fá nemendur tilsögn í skapandi kennsluháttum og spreyta sig á að semja nýja tónlistarleiki með kennslufræðileg markmið í huga. Námskeiðið hentar jafnt nemendum með mikla þekkingu á tónlist sem og þeim sem hafa litla formlega tónlistarmenntun en vilja efla færni sína og þekkingu á tónlistarmiðlun.

Leiklist, sögur og frásagnir (LVG308G)

Markmið:

Að nemendur

• þekki til fræðilegra kenninga um uppeldislegt gildi frásagna og ævintýra fyrir börn
• geti tengt aðferðir leiklistar við sögur og frásagnir og þannig gert hlustendur að virkum þátttakendum í frásögn
• hafi innsýn í sérstöðu leiklistar sem virkrar reynslu
• hafi sjálfstæði og nokkra færni til að segja börnum sögur og ævintýri ásamt því að þjálfa börnin í að segja frá eigin upplifunum
• hafi kynnst á vettvangi skóla hvernig frásagnir eru tengdar námsgreinum, til dæmis lífsleikni og trúarbragðafræðslu

Viðfangsefni: Fræði um uppeldislegt gildi frásagna og ævintýra fyrir börn og mikilvægi leiklistar í tengslum við virka upplifun þátttakenda. Þjálfun í að segja áheyrilega frá og tvinna leiklist inn í frásögn til þess að dýpka skilning á efni. Mótun leiklistarferlis í tengslum við frásagnir og ævintýri. Athugun á því hvernig kennarar nýta sögur og ævintýri með ungum nemendum.

Vinnulag: Fyrirlestrar, lestur og umræður/málstofur. Vettvangsathuganir og kynningar. Leiklistar- og frásagnarsmiðjur. Nemendur vinna sjálfstætt að því að skapa og móta leiklistarferli í tengslum við frásagnir og ævintýri. Þjálfun í frásagnarlist.

_________

Æskilegt er að nemi hafi áhuga á að nýta leiklist og frásagnir með börnum. Námskeiðið hentar vel fyrir kennara í leikskóla og á yngstu stigum grunnskólans.

Leikur og tækni (SNU003G)

Athygli á námskeiðinu beinist að skapandi starfi barna með hjálp upplýsingatækni. Nemendur rýna og ræða les- og myndefni sem lýtur að sköpun með stafrænni tækni í leik- og grunnskólum. Þeir kynnast lýsandi dæmum í starfi valinna skóla og ígrunda færar leiðir til að beita upplýsingatækni og miðlun með ungum nemendum á frjóan hátt. Nemendur spreyta sig á teikningu og skapandi myndvinnslu í stafrænu umhverfi með stafræna sögugerð fyrir augum. Þeir myndskreyta og hljóðsetja sögur ætlaðar börnum og setja sig um leið í spor ungra nemenda í skapandi starfi þar sem reynir á listræna framsetningu í hljóði, mynd og hreyfingum. Nemendur spreyta sig jafnframt á einfaldri hönnun í þrívídd. Þá er á námskeiðinu greint frá frumkvöðlum um forritun fyrir börn og bent á leiðir til að útbúa einfalt efni og leiki í myndrænu forritunarumhverfi. Fjallað er um valdar tæknilausnir sniðnar að ungum nemendum til að varpa ljósi á tæknihönnun, forritun og sjálfvirkni. Nemendur kynnast lítillega kennslu um slíkan búnað á vettvangi og fá sjálfir að spreyta sig á glímu við hann. Þeir lýsa þeirri vinnu sinni með myndum og myndskeiðum studdum texta og einfaldri vefsíðugerð. Loks eru kynntar leiðir til að tengja myndræna forritun og leikföng tengd hönnun eða forritun ýmsum efniviði, listrænum efnistökum og nýsköpun.

Færninámskeið I (TÁK102G)

Markmið: Að kynna nemendum grundvallaratriði íslenska táknmálsins. Áhersla verður lögð á bæði tjáningu og skilning táknmálsins.

Viðfangsefni: Megináhersla verður lögð á mál sem tengist daglegu lífi og þær meginreglur sem gilda um táknmálssamtalið. Í námskeiðinu er fjallað um málfræðileg látbrigði og mikilvægi þeirra í íslenska táknmálinu.

Vinnulag: Fyrirlestrar og leiðsögn kennara, yfirferð á táknmálstextum og hagnýtum hóp- og einstaklingsæfingum í tímum sem nemendur taka virkan þátt í. Mætingarskylda er 80% og er forsenda próftökuréttar.

Námsmat: Upptökuverkefni, munnlegt og skriflegt próf. Standast þarf alla þætti námsmats til að ljúka námskeiði.

Inngangur að táknmálsfræði (TÁK108G)

Í námskeiðinu verður fjallað um táknmálssamfélög, sér í lagi samfélag íslenska táknmálsins. Fjallað verður um menningu, sögu og menntun döff og mun á menningarheimi döff og þeirra sem heyra. Einnig verða táknmálssamfélög skoðuð í ljósi félagslegra málvísinda og er markmiðið að nemendur skoði eigin viðhorf og endurmeti á gagnrýninn hátt viðhorf sín til táknmáls og táknmálsamfélaga.

Tjáning og samskipti (TÓS104G)

Nemendur lesa texta um viðfangsefni námskeiðsins og hagnýta sér, ásamt fyrirlestrum og leiðsögn kennara, til að æfa sig í þeirri sköpun, tjáningu og athugun sem skilgreind er í hæfnisviðmiðum.

Námskeiðið er skipulagt með það fyrir augum að tengja saman fræði og framkvæmd á þann veg að nemendur vinni þau verk sem námskeiðið snýst um, ræði saman (eða skrifist á) um reynslu sína af viðfangsefnum og læri af henni. Í þessu felst meðal annars ræðuþjálfun, leikrænn tjáning og greining á samskiptum. Að auki verður áhersla á stofnun og stjórnun félagasamtaka, fundarstjórn og fundarsköp.

Leikir í frístunda- og skólastarfi (TÓS305G)

Á námskeiðinu er fjallað um gildi góðra leikja í frístunda- og skólastarfi. Nefna má kynningar – og hópstyrkingarleiki, hlutverkaleiki, einfalda og flókna námsleiki, hópleiki, rökleiki, gátur, þrautir, spurningaleiki, umhverfisleiki, námsspil, söng- og hreyfileiki, orðaleiki og tölvuleiki, leikræna tjáningu o.s.frv. Áhersla verður lögð á að kynna þátttakendum heimildir um leiki og verður sérstök áhersla á að kynna Internetið sem upplýsingabrunn um leiki. Þátttakendur spreyta sig á að prófa margvíslega leiki og leggja mat á þá. Þá verður unnið í hópum við að safna góðum leikjum (námsmappa- portfolio) sem hægt er að nota í frístunda- og skólastarfi. Athugið að þetta námskeið er kennt á laugardögum.

Einelti, forvarnir og inngrip (TÓS509M)

Þetta námskeið er um einelti og markmiðið er að þeir sem ljúka námskeiðinu öðlist þekkingu, leikni og hæfni til að geta tekist á við einelti meðal barna og unglinga. Námskeiðið byggir á kenningum og rannsóknum á einelti, ásamt víðfeðmri reynslu umsjónarkennara. Námskeiðið er bæði fræðilegt og hagnýtt. Nemendur þurfa að vinna verkefni á vettvangi. Námskeiðið er ætlað öllum þeim sem hafa hug á að vinna með börnum og unglingum og hentar því vel fyrir nemendur á menntavísindasviði HÍ. Nemendur á öðrum sviðum eru einnig velkomnir. Á námskeiðinu verður fjallað um fjölmarga þætti sem snúa að einelti, þar á meðal samstarf við foreldra, hópefli, vináttuþjálfun, uppbygginu liðsanda, árangursríka vinnu með þolendum, gerendum og áhorfendum og leiðir til lausna. Námskeiðið fer fram á íslensku en lesefni er á íslensku og ensku.

Vinnulag: Fyrirkomulag námskeiðsins byggir á fyrirlestrum, umræðum, tímaverkefnum, kynningum og vinnu á vettvangi. Námskeiðið er kennt tvisvar í viku fyrir staðnema. Fjarnemar verða að mæta í allar þrjár staðlotur námskeiðsins. Missi fjarnemar staðlotu verða þeir að vinna það upp með því að mæta í aðra tíma í staðinn. Námskeiðið fylgir dagsetningum í grunnnámi í tómstunda- og félagsmálafræði. Á námskeiðinu er tekið viðtal við fyrrum þolenda eða gerenda eineltis. Þá er eitt verkefni námskeiðsins unnið á vettvangi, þar sem nemendur prófa hópeflandi eineltisforvarnir með hópi barna eða ungmenna. 

Jákvæð sálfræði og velferð (UME102M)

Fræðilegur rammi námskeiðsins byggir á jákvæðri sálfræði. Fjallað verður um ólíkar kenningar um velfarnað og hamingju;  þætti eins og hugarfar, tilfinningar, sjálfstjórn, sjálfsþekkingu, styrkleika, áhugahvöt, merkingu og markmiðasetningu.  Kynntar eru ýmsar aðferðir til að stunda sjálfsskoðun, aðferðir sem  jafnframt efla farsæld og sjálfsþekkingu; svo sem núvitund og markþjálfun og ýmsar fleiri raunprófaðar aðferðir úr smiðju jákvæðrar sálfræði.  

 Nemendur vinna meðal annars fræðileg verkefni þar sem þeir tengja jákvæða sálfræði við áhugasvið eða eigin starfsvettvang. Einnig vinna þeir verkefni sem fela í sér sjálfsskoðun og persónulega stefnumótun. Þá munu nemendur fara í gegnum heildstætt grunnnámskeið í núvitund, fara í gegnum æfingar heima og halda dagbók í tengslum við núvitundarþjálfunina.

 Námskeiðið byggir á erindum, æfingum og umræðum með áherslu á virka þátttöku nemenda.

 Námskeiðið er opið nemendum úr öllum deildum háskólans, en hentar einkum þeim sem hafa áhuga á heilsueflingu og lífsleikni, aukinni  samskiptahæfni sem og þeim sem hafa hug á að starfa með fólki á vettvangi; sem ráðgjafar, kennarar, leiðbeinendur eða leiðtogar.

Fjölskyldumiðaður snemmtækur stuðningur (ÞRS005M)

Í námskeiðinu er fjallað um þau fræðilegu sjónarhorn og kenningar sem fjölskyldumiðuð snemmtæk íhlutun byggist á. Áhersla námskeiðsins er á fötluð börn og fjölskyldur þeirra en hugmyndafræðin og aðferðafræðin sem kynnt er á þó við um við fleiri hópa. Nýjustu rannsóknir um snemmtæka fjölskyldumiðaða íhlutun verða kynntar og með áherslu á þverfaglega samvinnu. Horft er á börn og fjölskyldur á heildrænan hátt og áhersla lögð á hvernig unnið er út frá einstaklingsbundnum þörfum barnsins og fjölskyldu þess. Gerð einstaklings- og þjónustuáætlana, þverfagleg teymisvinna, tengilshlutverkið og eflandi samstarf við foreldra er í brennidepli.   

Samtal um fagið – leikskólafræði og fjölmenning (KME002M)

Í námskeiðinu er leikskólakennaranemum með annað móðurmál en íslensku boðið upp á samtalsvettvang um fagið. Tilgangurinn er að fjalla um viðfangsefni og hugtök úr leikskólafræði ásamt því að æfa faglegt samtal. Lögð verður áhersla á félagsleg tengsl og samræðu milli þátttakenda. 

Markmið:

• að nemendur öðlist sjálfstraust til að tjá sig á íslensku um leikskólastarf og leikskólafagið
• fái þjálfun í að ræða fagið í hópi samnemenda, kennara og fagfólks.

Viðfangsefni

Í námskeiðinu verður lögð áhersla á að nemendur lesi efni tengt faggreininni, skilji fræðileg hugtök og inntak þeirra og geti notað þau í tali og riti. Einnig verður rætt um tengsl fjölmenningarfræða og leikskólafræða og undirstrikað mikilvægi þess að nemendur beri saman með gagnrýnum hætti, skilning sinn á hugtökum út frá bakgrunni sínum og reynslu, í heimalandi sínu og hér á landi. Nemendur læri að nýta rafrænar orðabækur og aðrar tæknilausnir sem gagnast þeim í námi og starfi.  

Vinnulag

Notaðar verða fjölbreyttar nemendamiðaðar aðferðir, s.s. vendikennsla, hópavinna, paravinna, umræður og Menningarmót, þar sem þátttakendum gefst kostur á að kynna áhugamál sín og reynsluheim.
Námskeiðið er skipulagt sem blandað nám, fjarnám og staðnám (með fyrirvara um breytingar). Nemendum sem búsettir eru fjarri höfuðborgarsvæðinu býðst þátttaka í gegnum netið í rauntíma. Mæting er um það bil tvisvar í mánuði yfir önnina, 90 mínútur í senn. Námið fer fram í formi umræðu og stuttra verkefnavinnu í staðbundnum tímum og á Canvas. Áhersla er á sjálfstæða vinnu, ábyrgð og þátttöku nemenda.

Hver námslota er skipulögð út frá ákveðnu þema/þemum sem tengjast markmiðum og áherslum leikskólastigsins,  m.a.: Aðalnámskrá leikskóla, grunnþættir menntunar, lög og reglugerðir, Menntun fyrir öll börn, Menningarnæmni, Ritun og spjall um ritgerðir, Stuðningur við fjöltyngda máltöku og málörvun í leikskóla.

Útikennsla og græn nytjahönnun (LVG006M)

Tekist verður á við kennslu- og hugmyndafræði "Útikennslu og grænnar nytjahönnunar". Nemendur læra um sjálfbæra þróun í hönnun, skógarvistfræði og skógarnytjar. Farið verður í vettvangsferðir þar sem nemendur kynnast þessari kennsluaðferð af eigin raun. Hugað verður að eflingu tengsla nemenda í verkgreinum við íslenska náttúru og hvernig hægt er að hanna fyrir umhverfið, án þess að valda því skaða. Þróaðir verða nytjahlutir úr íslenskum viðarafurðum og frumgerðir smíðaðar. Stuðst verður við tálguaðferðir sem notaðar hafa verið á norðurlöndunum um árhundruðin. Nemendur eru þjálfaðir að tálga úr blautum viði og að tileinka sér rétt handbrögð og umgengni við bitverkfæri.

Markmið námskeiðsins er að:

1. Efla þekkingu og vitund nemenda á viðarfræði, skógarvistfræði og skógarnytjum.

2. Nemendur nái leikni í notkun öruggra tálguaðferða sem hægt er að beita við útikennslu þar sem fengist er við hönnun nytjahluta úr íslenskum efniviði.

3. Nemendur kynnist af eigin raun kennslufræði og hugmyndafræði um útikennslu og grænnar nytjahönnunar og séu færir um að skipuleggja og sjá um slíkt nám þar sem byggt er á útikennslu.

4. Að nemendur kynnist nýlegum rannsóknum á gildi list-, verk, og tæknigreina fyrir almennt skólastarfi.

Inntak / viðfangsefni: Fjallað verður um varðveislu og nýtingu íslenska nytjaskógarins og sjálfbæra þróun sem þátt í hönnun nytjahluta. Lögð verður áhersla á hönnun nytjahluta er byggja á hugsuninni um sjálfbæra þróun. Hugað er að réttri hagkvæmri efnisheimsins, líftíma hluta og áhrif þeirra á lífsvenjur okkar, heilsu og umhverfi. Þverfagleg og skapandi skólaverkefni skoðuð er tengjast grænni umhverfisvænni hönnun. Fengist verður við mótun afurða úr íslenskum efniviði, vistfræði, fjölbreytta listsköpun og grenndarfræðslu. Notast verður við gamlar verkaðferðir við tálgun. Fjallað verður um rannsóknir er tengjast gildi list- og verkgreina fyrir þroska skólabarna.

Vinnulag: Vettvangsferðir, fyrirlestrar, hópverkefni, einstaklingsvinna og umræður.

Hönnun og smíði leikfanga (LVG501G)

Markmið:

a) Að kenna almennan feril hönnunar;

b) Að hanna og smíða leikföng fyrir börn á ýmsum aldri;

c) Að þjálfa nemendur í þrívíddarhönnun.

Námskeiðslýsing: Námskeiðið er hugsað fyrir nemendur sem vilja læra að hanna og smíða þroskaleikföng bæði fyrir kornabörn, leikskólabörn og börn í grunnskóla. Lögð er áhersla á gerð verkefna sem nemendur geta bæði nýtt í skólastarfi og í eigin lífi. Nemendur kynnast einnig hagnýtingu tölvustuddar hönnunar og framleiðslu við þróun verkefna. Unnið er með fjölbreytt smíðaefni. Námskeiðið hentar öllum þeim er vilja leggja áherslu á skapandi skólastarf, bæði innan list- og verkgreina, í almennu skólastarfi og í leikskóla.

Inntak / viðfangsefni

A. Hönnun leikfanga

a) Nemendur þurfa að hanna og teikna leikföng;

b) Nemendur læra að teikna í tölvu, málsetja vinnuteikningar og gefa þrívíðum hlutum efnisáferðir.

c) Kynnt verður tölvustudd framleiðsla og nokkur verkefni gerð í tölvustýrðum fræsara.

B. Smíði leikfanga.

a) Nemendur hanna og smíða verkefni svo sem hreyfileikföng, spil og leikföng sem byggja á hagnýtingu einfaldra rafrænna lausna;

b) Lögð er áhersla á að þátttakendur noti fjölbreytt smíðaefni og náttúruleg yfirborðsefni;

Vinnulag

Fyrirlestrar, verkstæðisvinna í tölvu- og smíðastofu.. 

Upplýsingatækni í námi og kennslu (SNU201G)

Hvað er eiginlega upplýsingatækni (eða upplýsinga- og samskiptatækni) og hvernig áhrif gæti hún haft á nám, kennslu og menntun í framtíðinni? Hvenær komu tölvur fyrst inn í íslenska grunnskóla og hvernig er „stafræna landslaginu“ nú háttað í skólakerfinu? Hver er þáttur upplýsingatækni og miðlunar í stefnumótun og námskrá og hvernig er tengslum háttað við önnur námssvið, lykilhæfni og grunnþætti menntunar? Skoðaðar eru stefnur og straumar sem má greina á þessu sviði hér á landi og í alþjóðlegu samhengi. Kenningar og rannsóknir eru kynntar sem geta nýst við skipulag og skilning á námi og kennslu þar sem upplýsingatækni kemur við sögu. Nemendur prófa, meta og kynna forrit og stafrænt námsefni, tengja tæknilega möguleika við náms- og kennslufræði og fást við verkefni sem snúast um samspil forrita og fræða.
Nemendur efla færni sína á þessu sviði og horfa til hagnýtra möguleika á vettvangi og þeirra tækifæra sem felast í nýrri tækni meðal annars til starfsþróunar með þátttöku á samfélagsmiðlum og tengingu við starfssamfélög kennara.
Áhersla er lögð á myndun öflugs námssamfélags sem tekur virkan þátt á námskeiðinu og deilir hugmyndum og reynslu. Nemendur leita svara við spurningum sem vakna og skoða í sameiningu ýmsar áskoranir og tækifæri sem felast í nýtingu upplýsingatækni í skólastarfi.

Tómstundir og börn (TÓS202G)

Markmið: Að nemendur

• Kynnist kenningum um þroska, nám og félagsfærni allra barna á aldrinum 6-12 ára.
• Fái innsýn í tómstundir barna á aldrinum 6-12 ára.
• Efli eigin færni og styrk í að vinna með börnum á vettvangi frítímans og efli þekkingu sína á mikilvægi leiks í starfi með börnum.
• Öðlist skilning á hlutverki grunnskóla og frístundaheimila.
• Átti sig á mikilvægi lýðræðislegra vinnubragða í öllu starfi með börnum. 

Viðfangsefni:

• Megin viðfangsefni námskeiðsins eru tómstundir barna á aldrinum 6-12 ára.
• Fjallað verður um helstu uppeldisfræðislegu sjónarhorn með þennan aldurshóp í huga.
• Fjallað verður um margvíslegar áskoranir sem börn á þessum aldri standa frammi fyrir. 
• Kynnt verði gagnasöfn sem varða þennan aldur og tómstundir þeirra.  
• Viðfangsefni munu snúa að lýðræðislegum starfsháttum í starfi með börnum, listum, menningu og skapandi starfi, grunnþáttum menntunar, viðmiðum um gæði í frístundastarfi, leiknum, fjölmenningu, staðalmyndum, samskiptum, samræðum og gagnrýnni hugsun, hreyfingu og tómstundastarfi með margbreytilegum barnahópum.
• Rýnt verður í hlutverk fagfólks sem fyrirmynda og mikilvægi menningar á starfsstöðum.
• Skoðað verða tengsl óformlegs og formlegs náms, m.a. með því að rýna í grunnþætti menntunar og ólík hlutverk frístundastofnana og grunnskóla .
• Hlutverk barnaverndar verður kynnt.

Vinnulag

• Fyrirlestrar, verkefni og umræður í tímum.
• Lögð er áhersla á fjölbreyttan hóp gestafyrirlesara af vettvangi
• Nemendur fara í vettvangsheimsóknir og kynna sér starf og viðburði með börnum.
• Nemendur skila jafnt og þétt verkefnum í fjölbreyttu formi inn í ferilmöppu, bæði einstaklingslega og í hóp.
• Gert er ráð fyrir samvinnu nemenda og virkri þátttöku. 

Nemi styður nema - fjölbreytt háskólasamfélag (vor) (TÓS210G)

Viðfangsefni

Viðfangsefni námskeiðsins eru félagsleg samskipti, samvera og námsaðstoð við nemendur sem geta þurft aðstoð og/eða stuðning í námi sínu á Menntavísindasviði HÍ. 
Í námskeiðinu verður fjallað um nýjar áherslur og nýbreytni í menntamálum, sérstök áhersla lögð á nám án aðgreiningar, algilda hönnun og tækifærin sem hugmyndafræðin býður upp á. Einnig verður fjallað um markþjálfun, jafnrétti, samfélag án aðgreiningar og mannréttindi í víðu samhengi. Kynntar verða leiðir til að efla náms- og félagslega þátttöku nemenda í háskólanum með fjölbreyttum hætti.

 Að námskeiði loknu hljóta nemendur viðurkenningu/staðfestingu á að hafa lokið námskeiðinu sem þeir geta til dæmis nýtt í ferilskrá en námskeiðið er dýrmæt reynsla sem mun nýtast í leik og starfi.

Vinnulag
Samstarf og samvera með samnemum er að jafnaði þrjár kennslustundir á viku. Samstarfið getur falið í sér námsaðstoð, til dæmis við verkefnavinnu, verkefnaskil, yfirferð á námsefni eða samveru á bókasafni eða matsal og þátttaka í félagslífi á vegum nemendafélaga.

Fimm fræðslufundir með kennurum fyrrihluta misseris auk eins vinnudags þar sem nemendur fá stuðning og fræðslu. Að auki geta nemendur pantað fundi eftir þörfum með kennurum námskeiðsins.

Nemendur vinna dagbókarverkefni jafnt og þétt yfir misserið og skila lokaskýrslu um reynslu sína af námskeiðinu.

Viðburða- og verkefnastjórnun (TÓS411G)

Námskeiðinu er ætlað að efla færni nemenda í að undirbúa og skipuleggja viðburði á faglegan hátt með aðferðum og leiðum verkefnastjórnunar. Áhersla er á samvinnu og verkefnavinnu með markvissum hætti og nemendur ættu því að búa að aukinni færni fyrir önnur námskeið í háskólanámi, vinnumarkað og félagsstörf hvers konar. Námskeiðið er grunnnámskeið í tómstunda- og félagsmálafræði og er ætlað að mæta síaukinni kröfu um færni í viðburða- og verkefnastjórn á starfsvettvangi þeirra. Það er einnig opið öðrum nemendum við Háskóla Íslands sem valnámskeið.

Ég hvet nemendur til virkar þátttöku í umræðum sem og verkefnavinnu því þannig sköpum við gott lærdómssamfélag sem margfaldar árangur allra. Ég hvet jafnframt til uppbyggilegra samskipta og ábyrgðar á eigin námi og framgöngu í námskeiðinu.

Inntak

Á námskeiðinu verður farið yfir skipulagningu viðburðaverkefna. Áhersla er lögð á undirbúning, greiningar, áætlanir, framkvæmd og eftirvinnslu viðburða s.s. á sviði tómstunda, frítíma og menningar. Rýnt er í viðburði eins og fundi, ráðstefnur, tónleika, útihátíðir, íþróttamót, merkisdaga mannsævinnar og fasta hátíðisdaga. Fjallað er um lög, reglur og öryggisatriði. Skoðuð eru tengsl frístunda, tómstunda og ferðaþjónustu, sem og uppeldislegt- og samfélagslegt gildi viðburða og efnahagsleg áhrif þeirra.

Vinnulag

Fyrirlestrar, umræður, verkefnavinna og heimsóknir. Í námskeiðinu vinna nemendur að undirbúningi, framkvæmd og mati á eigin viðburði og taka þátt í að rýna viðburði samnemenda auk lesefnisprófs.

Námskeiðið er kennt í stað- og fjarnámi og mætingarskylda er í námskeiðið fyrir staðnema og fyrir fjarnema í staðlotur.

Lágmarkseinkunn í hverjum námsþætti er 5.0.

Menntun og kyngervi: Orðræðan um drengi og stúlkur (UME004M)

Markmið: Markmið námskeiðsins er að nemar kynnist hugmyndum, kenningum  og rannsóknum um uppeldi og menntun í ljósi kynjafræðilegra sjónarmiða og hugtaksins kyngervi (gender).

Viðfangsefni. Unnið verður með hugtökin, kyngervi, kynjun, kynímyndir, staðalmyndir, kvenfrelsi, félagsleg mismunun, kynhlutverk, kynjablinda, tvíhyggja og valdatengsl. Fjallað verður um hvernig hugmyndir um menntun kynjanna hafa þróast sögulega, rýnt í orðræðuna um drengi og stúlkur og staðreyndir og gagnrýni á menntun og kynferði á öllum skólastigum. Sjónarmið félagslegar mótunarhyggju og eðlishyggju verða notuð til að útskýra mismunandi hugmyndir um kynjamismunun. Athyglinni verður beint sérstaklega að nýjum rannsóknum á sviðinu og fræðilegri nálgun mismunandi fræðimanna. Að síðustu verður athyglinni beint að íslenska skólakerfinu, stöðu drengja og stúlkna, leiðtogum og stjórnendum, námskrám og stöðu lögbundinnar jafnréttisfræðslu á öllum skólastigum. Lesnar verða nýjar íslenskar og erlendara rannsóknir á kyngervi og skólastarfi, t.d. rannsóknir á námsframmistöðu kynjanna, mismunandi hugmyndum stelpna og stráka um námsgreinar, námshæfni og námsval og hvernig skólar bregðast við kynjun skóla og samfélags.<

Vinnulag
Námskeiðið er skipulagt sem staðnám, með möguleikum til fjarnáms ef þörf krefur. Námskeiðið byggist á fyrirlestrum, umræðum, málstofum, hópvinnu og verkefnavinnu.

Fjölskyldur í nútímasamfélagi (UME202G)

Í námskeiðinu verður fjallað um nýjar kenningar og rannsóknir varðandi fjölskyldur í nútímasamfélögum. Áhersla verður lögð á umfjöllun um margbreytileika fjölskyldna, ólíkar fjölskyldugerðir, fjölskyldur minnihlutahópa og aðstæður barna og foreldra í mismunandi fjölskyldugerðum. Þá verður fjallað um fjölskyldustefnu og tengsl fjölskyldulífs og atvinnulífs.

Hönnun sem uppspretta sköpunar (LVG006G)

Námskeiðið er kynning á gildi og aðferðafræði uppeldismiðaðra list- og verkgreina. Áhersla er lögð á sameiginlega hugmyndavinnu í gegnum hönnun í öllum þáttum námskeiðsins. Nemendur leita viðfangsefna sem henta vel í grunnskólastarfi. Unnið verður með þekkingar- og færniþætti og komið inn á tvívíða og þrívíða formsköpun. Nemendur vinna hugmyndavinnu og skráningu vinnuferlis með ljósmyndun og skissugerð. Hugmyndir eru lagaðar að efni, tækni og ólíkum aðferðum námskeiðsins. Nemendur skila ferilmöppu og skrifa greinargerð.

Frá hugmynd til sýningar (LVG008G)

Á námskeiðinu er lögð áhersla á leiklist sem listform, fjallað verður um bakgrunn sýninga sem eru unnar út frá hugmyndum þátttakenda og rætt verður um gildi þátttöku barna og ungmenna í leiksýningu. Þungamiðjan á námskeiðinu er á þjálfun nemenda í að vinna sjálfstætt að sýningum með nemendum á faglegan og skapandi hátt. Nemendur fá kynningu á hagnýtum verklegum æfingum sem gagnast geta við uppsetningu leikverka, svo sem skuggaleikhús, að búa til útvarps- og sjónvarpsþætti og umfjöllun um hvernig lítil hugmynd getur orðið að leiksýningu.

Listin að skapa tónlist (LVG009G)

Viðfangsefni
Nemendur læra fjölbreyttar leiðir til að setja saman laglínur og lítil tónverk. Nemendur fræðast um helstu form og stíla í tónsmíðum og tengi það m.a. eigin nýsköpun í tónlist.

Vinnulag
Áhersla á verklegar æfingar, spuna og samvinnu.

Textílaðferðir (LVG021G)

Þjálfuð eru og skoðuð grunntækniatriði nokkurra textílaðferða með áherslu á hugmyndavinnu og tilraunir. Nemendur kynnast sérstöðu greinarinnar og margbreytileika innan handverks, iðnaðar, lista og nýsköpunar. Nemendum er kynnt söguleg tenging textíla með áherslu á íslenska textílarfleifð og hvernig sú þekking getur orðið að uppsprettu nýrra hugmynda og verka. Í verkefnum vinna nemendur að eigin hugverkum þar sem gengið er út frá eigin hugmyndavinnu og gerðar tilraunir í handverki aðferðanna. Í lokaverkefnum er unnið með blandaða tækni og lögð áhersla á skapandi og faglega hugsun og vönduð vinnubrögð. Nemendur tengja síðan verkefnavinnuna og koma með tillögur að eða vinna að kennsluverkefnum.

Að leika og skapa: Leiklist, myndlist og tónlist (LVG204G)

Viðfangsefni: Nemendur kynnast þýðingu lista í námi barna og unglinga. Umfjöllun um leiklist, tónlist og myndlist í skólastarfi. Unnið verður með eitt þema í gegnum listgreinarnar þrjár. Verkleg viðfangsefni eru þróuð út frá hugmyndum nemenda.

Vinnulag: Fjölbreyttar smiðjur sem byggja á mismunandi kveikjum og margvíslegri úrvinnslu.

Sjónlistir (LVG403G)

Megin viðfangsefni námskeiðsins eru verkleg, hugmyndavinna,og ferilmappa.

Markmið námskeiðsins er að nemendur öðlist þekkingu á tvívíðrar myndgerð og möguleikum hennar í skólastarfi.

Þjálfist í grunnþáttum aðferða og hugmyndavinnu.

Lögð er áhersla á teikningu, lita og formfræði, grafík-þrykk og mynsturgerð. Jafnframt fá nemendur nemendur að spreyta sig á verkefnum í leir.

Fjölbreytileg efni eru notuð til útfærslu verkefna.

Ferilmappa er lögð fram til mats.

Fyrirkomulag: Námskeiðið er kennt í þremur heilsdagsstaðlotum.