Inngangur að heilbrigðisgagnafræði (HGF101G)

Í námskeiðinu öðlast nemendur þekkingu á íslenska heilbrigðiskerfinu og lögmálum þess. Farið verður yfir siðfræðilega þætti fagsins, meðferð heilsufarsupplýsinga, stjórnun og starfsumhverfi heilbrigðisstofnana, lög og reglur í heilbrigðiskerfinu, persónuverndarlög og rafræn sjúkraskrá kynnt. Ennfremur verður veitt innsýn í inn í gagnaöflun til vísindarannsókna og samanburðarhæfi mismunandi tegunda gagna.

Stjórnun upplýsinga og skjala (HGF102G)

Fjallað verður um sögu og þróun upplýsinga- og skjalastjórnar hér og erlendis og farið í aðferðir, tilgang og markmið upplýsinga- og skjalastjórnar. Kynnt verða lög, reglugerðir og reglur um upplýsingar, skjöl og skjalasöfn. Fjallað verður um framkvæmd skjalakönnunar og gerð skjalavistunaráætlunar. Fjallað verður um lífshlaup skjala, öryggisáætlanir fyrir skjöl, pökkun og skráningu og eyðublaðastjórn. Lögð verður áhersla á skipulagningu gagna, skráningu, vistun og endurheimt. Fjallað verður um skipulag málasafna, ljósmynda, teikninga og kynningarefnis svo og gagna í mismunandi formi, s.s. á samfélagsmiðlum. Farið verður stuttlega í þarfagreiningu og innleiðingu á upplýsinga- og skjalastjórn. Nemendur vinna hópverkefni og einstaklingsverkefni á misserinu. Í verkefnavinnu er horft til vinnustaða sem vinna með heilbrigðisupplýsingar.

Líffærafræði fyrir heilbrigðisgagnafræðinga (LÆK125G)

Markmið kennslu í líffærafræðafræði er að veita nemendum almenna og víðtæka þekkingu á grundvallaratriðum í byggingu líkamans. Þannig þekki verðandi heilbrigðisgagnafræðingar byggingu og innbyrðis afstöðu þátta stoðkerfisins, vöðva, líffæra og líffærakerfa. Áhersla er lögð á þætti sem miklu skipta fyrir klíníska vinnu. Í því samhengi verður rætt um hvernig sjúkdómar eiga sér stað í líffærum. Þessi grunnur veitir grundvallarskilning á uppbyggingu líkamans, en gerir nemendum jafnframt kleyft að afla sér viðbótarþekkingar á þessu sviði. Staðgóð þekking í líffærafræði er nauðsynleg undirstaða fyrir nám í heilbrigðisgagnafræði.

Enska fyrir heilbrigðisgagnafræðinga - 1. hluti (HGF201G)

Þetta námskeið fjallar sérstaklega um notkun lífeðlis- og líffærafræðinnar innan enskunnar. Enn fremur fá nemendur tækifæri til að auka færni og skilning í heilbrigðisensku (academic vocabulary). Fjallað er um sérfræðiorðaforða, yfirlit um sérfræðisvið, sjúkdóma og ákveðin líffærakerfi. Nemendur eru þjálfaðir í stafsetningu og greinamerkjasetningu við notkun sérfræðiorða. Kennslan fer fram á markmálinu. Unnið er markvisst til að nemendur fái að taka þátt í umræðum sem tengdar eru heilbrigðisensku. Leitað er fanga í fagtímaritum og ritrýndum faggreinum af netmiðlum og gagnasöfnum til að þjálfa nemendur. Latína er kynnt til sögunnar án fallbeygingar og lögð verður áhersla á að þekkja líffærafræði á enskri tungu út frá latínu og grísku. Lögð er áhersla á skrif á læknabréfum, skýrslum, aðgerðarlýsingum og umsögnum um líkamann, ónæmiskerfi, hjarta- og æðakerfi, sogæðakerfi, öndunarkerfi, meltingarkerfi, þvagkerfi, æxlunarkerfi, kynsjúkdóma, vöðvakerfi, taugakerfi, húð og innkirtla líkamans. Einnig er fjallað um læknismeðferð og lækningatæki. Meginmarkmið áfangans er að nemendur öðlist mikla færni sem gerir þeim kleift að skrifa nákvæmar heilbrigðisupplýsingar á ensku ásamt því að sinna heilbrigðsnámi á ensku á háskólastigi.

Sjúkdómafræði fyrir nemendur í heilbrigðisgagnafræði (HGF202G)

Námskeið þetta miðar að því að nemandi öðlist yfirsýn yfir helstu sjúkdóma í eftirfarandi sjúkdómaflokkum: Hjarta - og æðasjúkdómar, lungnasjúkdómar, meltingarfærasjúkdómar, þvagfærasjúkdómar, smitsjúkdómar, innkirtla- og efnaskiptasjúkdómar, heila- og taugasjúkdómar, geðsjúkdómar og háls- og eyrnasjúkdómar.

Skjalastjórn þekkingar- og gæðaferla (HGF203G)

Fjallað verður um tengsl skjalastjórnar og þekkingar- og gæðastjórnunar. Fjallað verður um kenningar í þekkingarstjórnun svo og tengsl fræðigreinarinnar við mannauðsstjórnun. Farið verður í samþættingu skjalastjórnar og gæðastjórnunar og farið yfir helstu staðla sem íslensk fyrirtæki og stofnanir hafa tileinkað sér, s.s. ISO 9000, ISO 14000, ISO27000 og jafnlaunastaðalinn ÍST 85. Skjalastjórn og gæðastjórnun verður skoðuð í samhengi við upplýsingaöryggi, notkun rafrænna skjalakerfa, innri vefja sem og samskipta- og samfélagsmiðla. Fjallað verður um rafræn skjalakerfi og langtímavarðveislu rafrænna gagna og hugað að stafrænni framtíð. Nemendur fá innsýn í gerð gæðahandbóka, ýmissa gæðaskjala- og skráa, s.s. verklagsreglna og vinnulýsinga í gæðakerfum.

Inngangur í þverfræðileg heilbrigðisvísindi - heilbrigðisvísindadagurinn (HVS202G)

Námskeiðið er ætlað nemendum á fyrsta námsári í greinum heilbrigðisvísinda.  Sameiginlegur heilbrigðisvísindadagur nýnema allra deilda á Heilbrigðisvísindasviði í janúar ár hvert. Fjallað er um þverfaglegt samstarf og mikilvægi þess. Farið verður í grundvallarþætti samstarfsins svo sem sameiginlega sýn á réttindi til heilsu, samskipti og siðfræði. Einnig er fjallað um hlutverk og ábyrgð heilbrigðisvísinda.

Upplýsingatækni í heilbrigðisvísindum (HGF301G)

Heilbrigðisstarfsmenn þurfa að nota upplýsingatækni bæði við klíníska vinnu og í rannsóknum. Námskeiðið gefur yfirlit yfir heilbrigðisupplýsingatækni, hvað hún er og sögulegt samhengi. Áhersla er lögð á tvo samtvinnaða en um leið ólíka þætti heilbrigðisupplýsingatækni. Annars vegar hvernig heilbrigðisstarfsmenn geta nýtt sér upplýsingatækni til þess að auðvelda sér vinnu í flóknu umhverfi. Þar er lögð áhersla á að nemendur geri sér grein fyrir möguleikum góðra heilbrigðisupplýsingakerfa svo þeir geti gert kröfur til þeirra kerfa sem þeir síðar vinna með. Hins vegar er skoðuð notkun upplýsingatækni í rannsóknarvinnu og nemendur vinna verkefni þar sem þeir þurfa sjálfir að hanna rannsóknarverkefni og búa til gagnagrunn utan um verkefnið. Markmið kennslunnar er að nemendur geti nýtt sér heilbrigðisupplýsingakerfi í klínískri vinnu og í rannsóknum.

Enska fyrir heilbrigðisgagnafræðinga - 2. hluti (HGF302G)

Þetta námskeið fjallar sérstaklega um notkun lífeðlis- og líffærafræðinnar innan enskunnar.  Í þessu námskeiði verður byggt á þeim grunni sem var myndaður í Enska fyrir heilbrigðisgagnafræðinga I. Farið verður nánar í heilbrigðisensku (academic vocabulary). Nemendur fá enn meiri þjálfun í stafsetningu og greinamerkjasetningu við notkun sérfræðiorða. Kennslan fer fram á markmálinu. Unnið er markvisst til að nemendur fái að taka þátt í umræðum sem tengdar eru heilbrigðisensku.

Leitað er fanga í fagtímaritum og ritrýndum faggreinum af netmiðlum og gagnasöfnum til að þjálfa nemendur. Unnið verður áfram með latínu án fallbeygingar og lögð verður áhersla á að þekkja líffærafræði á enskri tungu út frá latínu og grísku. Lögð er áhersla á skrif á læknabréfum, skýrslum, aðgerðarlýsingum og umsögnum um líkamann, ónæmiskerfi, hjarta- og æðakerfi, sogæðakerfi, öndunarkerfi, meltingarkerfi, þvagkerfi, æxlunarkerfi, kynsjúkdóma, vöðvakerfi, taugakerfi, húð og innkirtla líkamans. Meginmarkmið áfangans er að nemendur öðlist mikla færni sem gerir þeim kleift að skrifa nákvæmar heilbrigðisupplýsingar á ensku ásamt því að sinna heilbrigðsnámi á ensku á háskólastigi.

Lyfjafræði fyrir heilbrigðisgagnafræðinga (HGF303G)

Fjallað verður um lyfjalög og reglugerð um lyfjaávísanir og afhendingu lyfja. Fjallað verður um um sérlyfjaskrá og ATC-flokkun lyfja, lyfjaverðskrá og verðlagningu lyfja og hámark sem ávísa má af ýmsum lyfjum. Farið er í greiðsluþátttöku sjúkratrygginga í lyfjakostnaði, lyfjaskírteini sjúklinga og undanþágulyf. Farið er í þá gagnagrunna sem embætti landlæknis starfrækir í þeim tilgangi að hafa eftirlit með ávísunum lækna á lyf. Einnig er farið í lyfjagát (pharmacovigilance). Farið er í ýmsar skilgreiningar sem tengjast lyfjum, frásogsstaði lyfja, mismunandi lyfjaform og einnig er farið í umbúðir lyfja, geymslu þeirra og skömmtun.

Þverfræðileg samvinna í heilbrigðisvísindum - heilbrigðisvísindadagur 2 (HVS501M)

Námskeiðið er ætlað nemendum á þriðja námsári eða síðar sem lokið hafa a.m.k. tveimur árum grunnnáms í greinum heilbrigðisvísinda.  Hugmyndafræði þverfræðilegrar samvinnu verður lögð til grundvallar í námskeiðinu þar sem nemendur vinna saman að sameiginlegum markmiðum.   Nemendur munu vinna saman í þverfræðilegum teymum og fá tækifæri til að æfa fagmennsku, teymisvinnu, og efla samskipti.  Nemendur í hverjum hóp eru úr nokkrum heilbrigðisvísindagreinum.
Námsmat (staðið/fallið) byggist á mætingarskyldu í fyrirlestra og verkefnavinnu, virkni í verkefnavinnu og prófum sem verða á rafrænu formi í kennslulotunni.
 
Kennslutilhögun:
Námskeiðið verður kennt fjóra föstudaga í september. Nánari upplýsingar um dagsetningar verða birtar þegar nær dregur. 

Verkleg þjálfun á heilsugæslustöð (HGF001G)

Námskeiðið er fjögurra vikna verkleg þjálfun í fullu starfi á heilsugæslustöð (skv. þeim reglum um vinnutíma sem gilda á hverri starfstöð fyrir sig, að hámarki 160 tímar). Á námstímanum skulu nemendur fá tækifæri til að beita faglegri þekkingu sinni í starfi undir leiðsögn heilbrigðisgagnafræðings.

Verkleg þjálfun á sjúkrahúsi (HGF002G)

Námskeiðið er sjö vikna verkleg þjálfun í fullu starfi á sjúkrahúsi (skv. þeim reglum um vinnutíma sem gilda á hverri starfstöð fyrir sig, að hámarki 280 tímar). Á námstímanum skulu nemendur fá tækifæri til að beita faglegri þekkingu sinni í starfi undir leiðsögn heilbrigðisgagnafræðings. Nemendur skulu fá þjálfun í umsýslu sjúkraskrár og öðrum almennum verkefnum heilbrigðisgagnafræðinga innan klínískra sérgreina og lykilrannsóknargreina (svo sem lyflækninga, skurðlækninga, geðlækninga, bráðalækninga, barnalækninga, kvensjúkdóma og fæðingarfræða, taugalækninga og endurhæfingarlækninga annars vegar og myndgreiningar, sýklafræðideildar, veirufræðideildar og meinafræðideildar hins vegar). Áhersla er lögð á að nemendur öðlist undirstöðu- þekkingu og  hæfni til að afla frekari sérþekkingar að námi loknu.

Verkleg þjálfun - val (HGF003G)

Námskeiðið er fjögurra vikna verkleg þjálfun (skv. þeim reglum um vinnutíma sem gilda á hverri starfstöð fyrir sig, að hámarki 160 tímar) ætluð nemendum sem lokið hafa undirstöðuþjálfun á heilsugæslustöð og sjúkrahúsi. Nemendum er gefinn kostur á að vinna að sértækari verkefnum í íslenska heilbrigðiskerfinu innan opinberra stofnana eða fyrirtækja á sviði heilbrigðisþjónustu:

• Einkareknar læknastofur, endurhæfingarstofnanir eða önnur heilbrigðisþjónusta
• Embætti landlæknis
• Heilbrigðisráðuneyti
• Sjúkraskrársöfn sjúkrahúsa
• Önnur fyrirtæki í tengslum við heilbrigðisþjónustu svo sem lyfjafyrirtæki

Ef ofangreindir valmöguleikar eru ekki nýttir bætast fjórar vikur við þjálfun á heilsugæslu eða sjúkrahúsi þar sem unnið er að sértækari verkefnum eða ítarlegri þjálfun á sviði þeirra verkefna sem nemandinn sinnti á meðan á undirstöðuþjálfun stóð.

Ritað mál, framsetning, tjáning og samskipti (HGF401G)

Fjallað verður um undirstöðuatriði faglegra vinnubragða með hliðsjón af siðareglum heilbrigðisgagnafræðinga og nemendur búnir undir verklega þjálfun. Kynntar verða reglugerðir um stafsetningu og greinarmerkjasetningu. Farið verður yfir helstu atriði varðandi ritað mál, yfirlestur, mismunandi málsnið og meðhöndlun læknisfræðilegs texta. Fjallað verður um góð samskipti við samstarfsfólk og sjúklinga og helstu atriði varðandi boðleiðir í samskiptum. Nemendur munu vinna skrifleg einstaklingsverkefni á misserinu.  

Flokkun og kóðun í heilbrigðisgagnafræði (HGF402G)

Fjallað um flokkunar- og kóðunarkerfi innan heilbrigðisvísinda (með megináherslu á ICD-10 og NCSP), kynslóðir þeirra og uppbyggingu. Fjallað m.a. um mikilvægi þessara kerfa fyrir klíníska vinnu, rannsóknir og stjórnun sem og meðhöndlun gagna, alþjóðlega gagnastaðla og lýsigögn.  Athugið að námskeiðið er enn í vinnslu og námskeiðslýsing getur breyst.

Upplýsingaöryggi og persónuvernd í heilbrigðisgagnafræði (HGF403G)

Gerð verður grein fyrir breytingum á löggjöf um persónuvernd og meðferð persónuupplýsinga ásamt reglugerð (e. General Data Protection Regulations – GDPR) sem tók gildi á Íslandi í júlí 2018 og þeim áhrifum sem þessar breytingar hafa á störf upplýsingafræðinga. Þessu tengt er fjallað um ýmsar áskoranir upplýsingafræðinga á sviði upplýsinga- og skjalastjórnar. Mikilvæg hugtök og verkefni sem fylgja nýjum lögum verða rædd, s.s. ólík hlutverk ábyrgðaraðila og vinnsluaðila, meðalhóf, rétturinn til að gleymast, upplýst samþykki, persónugreinanleg gögn, áhættumat, vinnsluskrá og gerð samninga við vinnsluaðila. Þá verður fjallað um hlutverk persónuverndarfulltrúa. Fjallað verður um upplýsinga- og skjalastjórn m.t.t. upplýsingaöryggis, nýrra persónuverndarlaga, notkun samfélagsmiðla, skýjaþjónusta og upplýsingaöryggisstefnu. Unnin verða hagnýt verkefni í nánu samstarfi við vinnustaði sem vinna með heilbrigðisupplýsingar.

Verkleg þjálfun á heilsugæslustöð (HGF001G)

Námskeiðið er fjögurra vikna verkleg þjálfun í fullu starfi á heilsugæslustöð (skv. þeim reglum um vinnutíma sem gilda á hverri starfstöð fyrir sig, að hámarki 160 tímar). Á námstímanum skulu nemendur fá tækifæri til að beita faglegri þekkingu sinni í starfi undir leiðsögn heilbrigðisgagnafræðings.

Verkleg þjálfun á sjúkrahúsi (HGF002G)

Námskeiðið er sjö vikna verkleg þjálfun í fullu starfi á sjúkrahúsi (skv. þeim reglum um vinnutíma sem gilda á hverri starfstöð fyrir sig, að hámarki 280 tímar). Á námstímanum skulu nemendur fá tækifæri til að beita faglegri þekkingu sinni í starfi undir leiðsögn heilbrigðisgagnafræðings. Nemendur skulu fá þjálfun í umsýslu sjúkraskrár og öðrum almennum verkefnum heilbrigðisgagnafræðinga innan klínískra sérgreina og lykilrannsóknargreina (svo sem lyflækninga, skurðlækninga, geðlækninga, bráðalækninga, barnalækninga, kvensjúkdóma og fæðingarfræða, taugalækninga og endurhæfingarlækninga annars vegar og myndgreiningar, sýklafræðideildar, veirufræðideildar og meinafræðideildar hins vegar). Áhersla er lögð á að nemendur öðlist undirstöðu- þekkingu og  hæfni til að afla frekari sérþekkingar að námi loknu.

Verkleg þjálfun - val (HGF003G)

Námskeiðið er fjögurra vikna verkleg þjálfun (skv. þeim reglum um vinnutíma sem gilda á hverri starfstöð fyrir sig, að hámarki 160 tímar) ætluð nemendum sem lokið hafa undirstöðuþjálfun á heilsugæslustöð og sjúkrahúsi. Nemendum er gefinn kostur á að vinna að sértækari verkefnum í íslenska heilbrigðiskerfinu innan opinberra stofnana eða fyrirtækja á sviði heilbrigðisþjónustu:

• Einkareknar læknastofur, endurhæfingarstofnanir eða önnur heilbrigðisþjónusta
• Embætti landlæknis
• Heilbrigðisráðuneyti
• Sjúkraskrársöfn sjúkrahúsa
• Önnur fyrirtæki í tengslum við heilbrigðisþjónustu svo sem lyfjafyrirtæki

Ef ofangreindir valmöguleikar eru ekki nýttir bætast fjórar vikur við þjálfun á heilsugæslu eða sjúkrahúsi þar sem unnið er að sértækari verkefnum eða ítarlegri þjálfun á sviði þeirra verkefna sem nemandinn sinnti á meðan á undirstöðuþjálfun stóð.

Verkleg þjálfun á heilsugæslustöð (HGF001G)

Námskeiðið er fjögurra vikna verkleg þjálfun í fullu starfi á heilsugæslustöð (skv. þeim reglum um vinnutíma sem gilda á hverri starfstöð fyrir sig, að hámarki 160 tímar). Á námstímanum skulu nemendur fá tækifæri til að beita faglegri þekkingu sinni í starfi undir leiðsögn heilbrigðisgagnafræðings.

Verkleg þjálfun á sjúkrahúsi (HGF002G)

Námskeiðið er sjö vikna verkleg þjálfun í fullu starfi á sjúkrahúsi (skv. þeim reglum um vinnutíma sem gilda á hverri starfstöð fyrir sig, að hámarki 280 tímar). Á námstímanum skulu nemendur fá tækifæri til að beita faglegri þekkingu sinni í starfi undir leiðsögn heilbrigðisgagnafræðings. Nemendur skulu fá þjálfun í umsýslu sjúkraskrár og öðrum almennum verkefnum heilbrigðisgagnafræðinga innan klínískra sérgreina og lykilrannsóknargreina (svo sem lyflækninga, skurðlækninga, geðlækninga, bráðalækninga, barnalækninga, kvensjúkdóma og fæðingarfræða, taugalækninga og endurhæfingarlækninga annars vegar og myndgreiningar, sýklafræðideildar, veirufræðideildar og meinafræðideildar hins vegar). Áhersla er lögð á að nemendur öðlist undirstöðu- þekkingu og  hæfni til að afla frekari sérþekkingar að námi loknu.

Verkleg þjálfun - val (HGF003G)

Námskeiðið er fjögurra vikna verkleg þjálfun (skv. þeim reglum um vinnutíma sem gilda á hverri starfstöð fyrir sig, að hámarki 160 tímar) ætluð nemendum sem lokið hafa undirstöðuþjálfun á heilsugæslustöð og sjúkrahúsi. Nemendum er gefinn kostur á að vinna að sértækari verkefnum í íslenska heilbrigðiskerfinu innan opinberra stofnana eða fyrirtækja á sviði heilbrigðisþjónustu:

• Einkareknar læknastofur, endurhæfingarstofnanir eða önnur heilbrigðisþjónusta
• Embætti landlæknis
• Heilbrigðisráðuneyti
• Sjúkraskrársöfn sjúkrahúsa
• Önnur fyrirtæki í tengslum við heilbrigðisþjónustu svo sem lyfjafyrirtæki

Ef ofangreindir valmöguleikar eru ekki nýttir bætast fjórar vikur við þjálfun á heilsugæslu eða sjúkrahúsi þar sem unnið er að sértækari verkefnum eða ítarlegri þjálfun á sviði þeirra verkefna sem nemandinn sinnti á meðan á undirstöðuþjálfun stóð.