Nám og kennsla: Inngangur (KME102G)

Um er að ræða inngangsnámskeið í kennslufræði, ætlað verðandi grunnskólakennurum. Hér eru hugmyndir, aðferðir og hugtök kynnt til sögunnar, sem fá svo ítarlegri umfjöllun og meðferð í síðari kennslufræðinámskeiðum (NK-námskeiðum). Meginmarkmið er að veita nemendum innsýn í kenningar og rannsóknir um nám og kennslu í skóla án aðgreiningar, auk þess að gefa mynd af störfum og starfsumhverfi grunnskólakennara. Áhersla er lögð á tengsl við starfsvettvang og að nemendur tengi viðfangsefni námskeiðsins eigin reynslu og viðhorfum og leggi grunn að eigin starfskenningu. Mikilvægar hugmyndir, hugtök og viðfangsefni: Námskenningar, menntarannsóknir, nám-nemandi-námsaðstæður, kennsluhættir og kennsluáætlanir, samskipti og samstarf, kennarinn sem fagmanneskja, starfskenning og starfsuhverfi kennara, lagarammi, reglugerðir og námskrár sem snerta skyldunám.

Vinnulag: Fyrirlestrar, málstofur, skapandi viðfangsefni og margvísleg verkefni unnin einstaklingslega eða í samvinnu við aðra. Tengsl við vettvang.

Talað mál og ritað (ÍET101G)

Meginmarkmið námskeiðsins er að búa nemendur í háskólanámi undir lestur og ritun fræðilegra texta og að miðla þeim munnlega og skriflega.
Lögð er áhersla á að samþætta talað mál og ritað þannig að allt viðfangsefni námskeiðsins nýtist nemendum í háskólanámi. Nemendur fá þjálfun í að flytja mál sitt á vettvangi skól¬ans og í ritun fræðilegs texta. Þeir lesa greinar eftir íslenska fræðimenn, leggja mat á þær, greina og gera útdrætti sem þeir kynna í kennslustundum. Nemendur skrifa fræðilega ritgerð þar sem lögð er áhersla á nákvæm, fræðileg vinnubrögð við meðferð og skráningu heimilda.

Nemendur fá kennslu í efnisleit og að vega og meta gildi heimilda. Þá fá þeir þjálfun í að búa til glærur og kynna efni á því formi.

Vinnulag:
Nemendur vinna stutt verkefni, munnleg og skrifleg þar sem reynir á að móta hugsun sína og miðla af áhuga og þekkingu. Í öllum verkefnum, munnlegum jafnt sem skriflegum, reynir á málnotkun þ.m.t. málsnið, málfar og stíl, enn fremur virðingu fyrir verkum annarra og höfundarrétti. Skriflegum verkefnum er skilað í námsmöppu og í Turnitin-verkefnaskil. Áhersla er lögð á að nemendur vandi mál sitt í ræðu og riti. Ritver aðstoðar nemendur við gerð fræðilegrar ritgerðar. Mikið reynir á virkni nemenda í umræðu og samstarfi.

Vinnuframlag nemenda:
Námskeiðið er 10 einingar sem merkir að nemendur nota a.m.k. 18 klukkustundir á viku í lestur og verkefnavinnu.

Kennsla fer fram í fyrirlestrum, bekkjartímum, með leiðsögn, verkefnavinnu og verklegri þjálfun.

Læsi og lestrarkennsla (KME101G)

Á námskeiðinu verður stefnt að því að nemar öðlist góða þekkingu á grundvallaratriðum læsis, og þróun þess frá upphafi til loka grunnskóla. Fjallað verður um nám og kennslu í lestri og ritun, um áhrif tvítyngis á læsi, lestrarörðugleika og úrræði við þeim. Veitt verður innsýn í fræðilegar undirstöður lesskilnings og fjallað á hagnýtan hátt um kennsluaðferðir, lestrarhvatningu, val á lesefni, gagnrýninn lestur og lestur á rafrænum miðlum og neti.

Sýnd verða dæmi um kennslu og kennsluaðferðir í lestri, lesskilningi og ritun, og nemendur hvattir til að leita leiða til að auka færni nemenda sinna og lestrargleði. Skoðað verður hvaða lesefni er gefið út handa nemendum grunnskóla, og hvernig unnt er að nota það nemendum til gagns og gleði.

Í lok námskeiðs er þess vænst að nemendur hafi öðlast fræðilega og hagnýta þekkingu til að geta gefið framtíðarnemendum sínum þann stuðning sem þarf til að þeir taki stöðugum framförum í læsi, frá æsku til fullorðinsára.

Inngangur að íslensku sem faggrein (ÍET008G)

Á námskeiðinu kynnast kennaranemar meginmarkmiðum náms í íslensku í grunnskóla. Fjallað verður um stöðu greinarinnar, námsþætti íslensku samkvæmt Aðalnámskrá og tengsl við aðrar greinar. Fengist verður við grundvallarhugtök í málfræði og bókmenntafræði og gefin dæmi um fjölbreyttar leiðir og miðla við kennslu sem stuðla að skilningi og áhuga nemenda á viðfangsefnum í íslensku, m.a. út frá grunnþáttum menntunar. Ræddar verða leiðir til að efla málþroska og hugtakaskilning og fjallað um málfar og mismunandi málsnið. Kennaranemar fá þjálfun í að tjá sig skipulega og markvisst í ræðu og riti um fræðileg viðfangsefni grunnskólastarfs.

Í bókmenntahluta námskeiðsins verður fjallað um þjóðsögur og þjóðmenningu í tengslum við þær. Þjóðsögur eru hentugt kennsluefni með víða skírskotun til tungumáls og menningarsögu. Litið verður á nýjar sögur og ljóð sprottin úr þessum jarðvegi og hugað að alþjóðlegum tengslum. Þjóðmenning og þjóðsögur urðu eftirlætisviðfangsefni víðs vegar um Evrópu á 19. öld og gætir víða í hugmyndum um sjálf okkar og þjóðerni. Í bókmenntafræði og lestri verða lögð til grundvallar ljóð og sögur sem fjalla á einhvern hátt um þroska, bernsku og tengsl barna og fullorðinna. Kenndar eru almennar greiningaraðferðir og læsi þjálfað til skilnings og túlkunar. Þar með eru rædd siðferðileg hugtök, túlkunarfræði og grunnþættir menntunar samkvæmt námskrá.

Í málfræðihluta námskeiðsins verður lögð áhersla á að kennaranemar læri að greina talmál frá ritmáli á fræðilegan hátt og þjálfist í að vinna með ólíkar gerðir talaðs máls og texta á mismunandi textasviðum. Lagður verður grunnur að fræðilegri þekkingu á hljóðkerfi, orðhlutakerfi og setningaskipan í íslensku, einkum í tengslum við lestur og ritun. Þá verður fjallað um samskiptin í kennslustofunni, æskileg vinnubrögð við hópvinnu og þau málsnið sem kennari þarf að nota þegar hann talar við nemendur við ólíkar aðstæður. Rætt verður um mikilvægi þess að taka mið af mismunandi félagslegum og menningarlegum bakgrunni nemenda og vanda þess að kenna íslensku í fjölmenningarsamfélagi nútímans.

Stærðfræði (SNU016G)

Viðfangsefni
Á námskeiðinu kynnast kennaranemar meginmarkmiðum náms í stærðfræði í grunnskóla. Fjallað er um hvað felst í stærðfræðinámi og hvernig styðja má grunnskólanemendur við stærðfræðinám.
Kennaranemar styrkja tök sín á völdum þáttum úr stærðfræði, þar á meðal talnafræði og rúmfræði. Jafnframt er fjallað um talnaritun og reikning. Nemar kynnast beitingu upplýsingatækni við nám og kennslu.
Áhersla er lögð á fjölbreytni og sjálfstæði í leit að lausnum á stærðfræðilegum þrautum. Nemendur læri hvernig fjölbreyttar leiðir í kennslu geta stuðlað að því að skilningur nemenda á stærðfræðilegum hugtökum styrkist.
Fjallað verður um hlutverk stærðfræðikennarans og hæfni sem hann þarf að búa yfir.

Vinnulag
Kennsla verður annars vegar í formi fyrirlestra, hins vegar í umræðu, verkefna, og dæmatíma. Umræður- og verkefnavinna fjarnema fer fram í Moodle.

Að leika og skapa: Leiklist, myndlist og tónlist (LVG204G)

Viðfangsefni: Nemendur kynnast þýðingu lista í námi barna og unglinga. Umfjöllun um leiklist, tónlist og myndlist í skólastarfi. Unnið verður með eitt þema í gegnum listgreinarnar þrjár. Verkleg viðfangsefni eru þróuð út frá hugmyndum nemenda.

Vinnulag: Fjölbreyttar smiðjur sem byggja á mismunandi kveikjum og margvíslegri úrvinnslu.

Hönnun sem uppspretta sköpunar (LVG006G)

Námskeiðið er kynning á gildi og aðferðafræði uppeldismiðaðra list- og verkgreina. Áhersla er lögð á sameiginlega hugmyndavinnu í gegnum hönnun í öllum þáttum námskeiðsins. Nemendur leita viðfangsefna sem henta vel í grunnskólastarfi. Unnið verður með þekkingar- og færniþætti og komið inn á tvívíða og þrívíða formsköpun. Nemendur vinna hugmyndavinnu og skráningu vinnuferlis með ljósmyndun og skissugerð. Hugmyndir eru lagaðar að efni, tækni og ólíkum aðferðum námskeiðsins. Nemendur skila ferilmöppu og skrifa greinargerð.

Upplýsingatækni í námi og kennslu (SNU201G)

Hvað er eiginlega upplýsingatækni (eða upplýsinga- og samskiptatækni) og hvernig áhrif gæti hún haft á nám, kennslu og menntun í framtíðinni? Hvenær komu tölvur fyrst inn í íslenska grunnskóla og hvernig er „stafræna landslaginu“ nú háttað í skólakerfinu? Hver er þáttur upplýsingatækni og miðlunar í stefnumótun og námskrá og hvernig er tengslum háttað við önnur námssvið, lykilhæfni og grunnþætti menntunar? Skoðaðar eru stefnur og straumar sem má greina á þessu sviði hér á landi og í alþjóðlegu samhengi. Kenningar og rannsóknir eru kynntar sem geta nýst við skipulag og skilning á námi og kennslu þar sem upplýsingatækni kemur við sögu. Nemendur prófa, meta og kynna forrit og stafrænt námsefni, tengja tæknilega möguleika við náms- og kennslufræði og fást við verkefni sem snúast um samspil forrita og fræða.
Nemendur efla færni sína á þessu sviði og horfa til hagnýtra möguleika á vettvangi og þeirra tækifæra sem felast í nýrri tækni meðal annars til starfsþróunar með þátttöku á samfélagsmiðlum og tengingu við starfssamfélög kennara.
Áhersla er lögð á myndun öflugs námssamfélags sem tekur virkan þátt á námskeiðinu og deilir hugmyndum og reynslu. Nemendur leita svara við spurningum sem vakna og skoða í sameiningu ýmsar áskoranir og tækifæri sem felast í nýtingu upplýsingatækni í skólastarfi.

Náttúrufræðikennsla í grunnskólum (SNU202G)

Meginviðfangsefni námskeiðsins er að nemendur kynnist fjölbreyttum leiðum í náttúrufræðikennslu í grunnskólum og öðlist færni í að skipuleggja slíka kennslu. Áhersla er á náttúrufræði sem tengist daglegum reynsluheimi nemenda. Sjónum verður beint að verklegum viðfangsefnum úti og inni og möguleikum í nærumhverfi skóla. Þá verður nemendum kynnt tækifæri sem notkun upplýsingatækni veitir til að efla áhuga og forvitni um náttúruna og leiðir til að efla læsi á náttúrufræðitexta. Hugað verður að þætti sköpunar í náttúrufræðinámi og hvernig megi efla hana. Jafnframt verður fjallað um mikilvægi náttúrugreina og sampils manns og náttúru. Unnið verður með ýmis þemu eins og vatn og loft. Verklag mun taka mið af því að kennaranemar kynnist fjölbreyttum kennsluaðferðum sem reynst hafa árangursríkar í náttúrufræðikennslu.
Skyldumæting er í staðlotur samkvæmt kennslualmanaki Menntavísindasviðs.

Samfélagsgreinar – hnattvæðing og nærsamfélag (SFG002G)

Samfélagsgreinar fjalla um samfélög og menningu á upplýsandi og gagnrýninn hátt. Þær vinna með gildi eins og jafnrétti, lýðræði, réttlæti, frelsi, ábyrgð, umhyggju og virðingu og þýðingu þessara gilda fyrir farsælt líf. Samfélagsgreinum er ætlað að efla skilning á ákveðnum grundvallargæðum mannlegs lífs og skiptingu þeirra.  Í námskeiðinu verður fengist við þessi viðfangsefni á grundvelli samspils milli hnattvæðingar og nærsamfélags.

Hnattvæðing er hugtak sem notað er um samtvinnun og víxlverkun fyrirbæra í heiminum sem  hafa aukist með miklum hraða síðustu áratugi á sviði fólksflutninga, viðskipta, hugmynda, valdakerfa og á fleiri sviðum. Nærsamfélag er jafnframt mikilvægt, hvort sem er á grundvelli þjóðar, heimabyggðar, félagasamtaka, fjölskyldu eða annarra persónulegra tengsla manna á milli. Hið nálæga og fjarlæga tengist með margvíslegum hætti og tekist er á um gæði og gildi. Á námskeiðinu verður þetta viðfangsefni skoðað með tækjum samfélagsgreina, einkum landafræði, trúarbragðafræði, félagsfræði, sagnfræði og siðfræði.

Efni námskeiðsins snertir hversdagslíf hvers einstaklings og sú tenging verður hagnýtt á námskeiðinu, m.a. með vettvangskönnunum hjá félagasamtökum og athugun á námskrám, námsgögnum og skólastarfi. Jafnframt er efni námskeiðsins viðfangsefni fræðigreina sem nemendur tileinka sér og rýna í.

Nám og kennsla eldri nemenda í grunnskóla (KME202G, KME201G)

Meginmarkmið þessa námskeiðs er að kennaranemi öðlist þekkingu á almennri kennslufræði og nokkra hæfni til að kenna eldri nemendum í grunnskóla.

Aðaláhersla er á umfjöllun um kennsluhætti og margvíslegar kennsluaðferðir, meðal annars í ljósi fjölbreytileika í nemendahópi og skóla án aðgreiningar. Kynntar verða rannsóknir á námi og kennslu og leitað svara við spurningunni um hvað einkenni árangursríka kennslu.

Viðfangsefni eru einnig námsumhverfi og einkenni skipulags á miðstigi og á unglingastigi, gerð kennsluáætlana og hæfniviðmiða, bekkjarstjórnun, agi, árangur, áhugahvöt, val, foreldrasamstarf, stafræn borgaravitund og ábyrg netnotkun við nýtingu upplýsingatækni í námi og kennslu.

Kennaranemar undirbúa kennslu, kenna í tvær vikur á vettvangi, ígrunda reynslu sína og leggja mat á hana.

Erlend tungumál sem kennslugrein (ÍET005G)

Tungumál er nauðsynlegt tæki til tjáningar og samskipta og opnar dyr að þekkingu og skilningi á samfélögum. Þekking á tungumálum eykur víðsýni, stuðlar að vitsmunaþroska á öðrum sviðum og betri skilningi á eigin menningu. Í námskeiðinu er fjallað um hvernig á að kenna tungumál á 21. öld á Íslandi. Einnig er lögð áhersla á leiðir til að gera nemendur virka þátttakendur í tungumálanámi og veita þeim tækifæri til að nota erlend tungumál á skapandi hátt, bæði í töluðu og rituðu mál. Beint er sjónum að kennsluaðferðum, færniþáttunum fjórum og tjáskiptum sem forsendu þess að ná tökum á erlendu máli.

Algebra og föll (SNU301G)

Stutt kynning á hefðbundnum talnamengjum og mengjarithætti, breytum og stæðum. Stutt kynning á hugbúnaði sem nýtist við algebrunám og kennslu. Kynntar lausnaraðferðir fyrir línulegar jöfnur, annars stigs jöfnur, tölugildsjöfnur og ójöfnur. Farið verður í skilgreiningar á margliðum, venslum og föllum. Ýmsar gerðir falla skoðaðar t.d. ræð föll og margliðuföll. Fjallað er um hnitakerfi og ofan­greint verður tengt við myndræna túlkun eftir því sem við á. Farið verður í jöfnu hrings og annarra keilusniða. Ýmis dæmi úr daglegu lífi um hagnýtingu algebru verða skoðuð. Fjallað verður um megininntak hæfniviðmiða aðalnámskrár í flokknum algebra og lesnar verða valdar greinar um algebrunám og kennslu.

Rúmfræði (SNU015G)

Meginviðfangsefni er sígild rúmfræði. Undirstaða og uppbygging rúmfræði í sléttu. Hugtök, frumforsendur og setningar um samsíða línur, marghyrninga og hringi.
Lögð er áhersla á röksemdafærslu og sannanir á setningum. Einfaldar teikningar með reglustiku og hringfara. Stuttlega fjallað um þrívíðar rúmmyndir. Stutt upprifjun á helstu reglum um flatarmál, ummál og rúmmál.
Fáein viðfangsefni úr hitarúmfræði. Lítillega fjallað um hornaföll og beitingu þeirra.
Rúmfræðikennsla í grunnskóla, námskrá, námsefni og kennsluhættir. Beiting tölvuforrita (til dæmis Geogebra) við tilgátusmíð og teikningar. Hagnýting upplýsingatækni í rúmfræðinámi og rúmfræðikennslu.

Aðferðafræði og menntarannsóknir (KME302G)

Viðfangsefni námskeiðsins fela í sér tvennt. Annars vegar er um að ræða þjálfun í rannsóknaraðferðum, meðferð gagna og úrvinnslu þeirra og hins vegar læsi á menntarannsóknir, sem aðrir hafa framkvæmt og niðurstöður þeirra. Í öllum þáttum námskeiðsins er lögð áhersla á þekkingu og skilning á helstu hugtökum og hugmyndum úr aðferðafræði menntarannsókna. Gert er ráð fyrir að nemendur kynni sér þessi hugtök í lesefninu og beiti þeim í verkefnum er tengjast megindlegum, eigindlegum og blönduðum aðferðum, einnig aðferðum við starfendarannsóknir.

Vinnulag á námskeiðinu felst í fyrirlestrum, kynningum og vettvangstengdum viðfangsefnum. Reynt er að samhæfa viðfangsefni þeirra sem sækja tíma reglulega og þeirra sem stunda námið að mestu sem fjarnemar.

Þroska- og námssálarfræði (KME301G)

Tilgangur þessa námskeiðs er að nemendur öðlist heildarsýn á þroska barna frá fæðingu og fram á unglingsár.

Inntak/viðfangsefni
Fjallað verður um þær breytingar sem verða á þroska barna á mismunandi sviðum og aldursskeiðum og helstu kenningar sem notaðar hafa verið til að varpa ljósi á þessar breytingar. Fjallað verður um vitsmunaþroska, tilfinningaþroska og þróun tilfinningalegra tengsla, félagsþroska, þróun sjálfsmyndar og siðferðisvitundar. Námskenningum og vistfræðilegum kenningum (ecological approach) verður einnig gerð skil. Rætt verður um orsakir og eðli einstaklingsmunar, samfellu í þroska og sveigjanleika þroskaferlisins. Tengsl náms og þroska, áhugahvöt og áhrif uppeldis, menningar og félagslegra aðstæðna á þroska barna verða einnig til umfjöllunar. Áhersla verður lögð á gildi þroskasálfræðinnar í uppeldis- og skólastarfi.

Vinnulag (í staðnámi)
Kennsla fer fram í fyrirlestrum og umræðu/verkefnatímum. Í umræðu/verkefnatímum fá nemendur þjálfun í að ræða námsefnið á gagnrýninn hátt.

Námskrá og námsmat (KME402G)

Námskeiðið miðar að því að nemendur öðlist þekkingu, leikni og hæfni sem snýr að námskrárfræðum og námsmati. Nemendur öðlist þannig skilning á eftirfarandi samhengi og eðli þess og geti beitt þekkingu sinni á því í skólastarfi: Markmið ->Hæfniviðmið -> Inntak og námsefni -> Kennsluhættir og námsskipulag -> Námsmat

Nemendur kynnast nokkrum lykilhugtökum námsmats- og námskrárfræða. Fjallað er bæði fræðilega og verklega (vettvangstengt) um áherslur og hugmyndastefnur sem greina má í opinberum námskrám, lögum, reglugerðum og öðrum stefnuritum. Þætti kennara í námskrárgerð, þróun skólanámskrár og þróun námsmats eru gerð skil og þar með einnig við gerð námsáætlana fyrir námshópa, bekki eða einstaka nemendur. Fjallað er um forsendur, tilgang og aðferðir við mat á námi og námsárangri (sbr. leiðsagnarmat, lokamat, gerð prófa og annarra matstækja og beitingu einkunna og vitnisburða). Þátttakendur lesa og ræða einnig um álitamál og ólíka hugmyndafræðilega strauma sem tengjast grundvallarspurningum um tilgang og markmið skyldunáms. Lykilspurningar sem glímt er við: Til hvers er skólinn? Hvað ætti að kenna og meta í skyldunámi, hvernig og hvers vegna? Hvers konar þekking eða hæfni telst góð og gild og hvernig ætti að stjórna og skipuleggja skyldunám í því tilliti?

Vinnulag á námskeiðinu felst í lestri greina og bókakafla, fyrirlestrum, kynningum og vettvangstengdum viðfangsefnum ásamt gagnrýninni umræðu í málstofum og hópverkefnum.

Rúmfræðikennsla (SNU005G)

Viðfangsefni

Nemendur kynnast leiðum til að þróa hugmyndir sínar um stærðfræðikennslu. Þeir skipuleggja kennslu á völdum þætti/þáttum úr rúmfræði, framkvæma hana, og ígrunda. Kynntir verða ýmsir miðlar og gögn sem nota má við kennslu og hvar kennararanemar geta leitað sér fanga. Sjónum er beint að samspili náms og kennslu og hvernig kennari getur skipulagt kennslu á grundvelli þekkingar sinnar á hugmyndum nemenda um stærðfræði og stærðfræðinám.

Vinnulag

Nemendur prófa mismunandi leiðir við kennslu og er sérstök áhersla lögð á rannsóknarnálgun á stærðfræði. Nemendur eiga á grundvelli reynslu sinnar á vettvangi að ígrunda kennslunálgun, val á viðfangsefnum, hlutverk kennarans og samskipti við nemendur og nemenda í milli. Í kennslustundum verður fjallað um efnið og nemendur taka þátt í umræðum og leysa verkefni einir og í hópum. Nemendur lesa sér til um inntak náms og kennsluhætti, kynna sér námsefni og námsgögn, reyna hugmyndir í kennslu, fylgjast með kennslu á vettvangi og vinna verkefni um rúmfræðinám og -kennslu. Námskeiðið er samofið við vettvangsnám.

Hugbúnaðarnotkun í stærðfræðikennslu – forritið GeoGebra (SNU006G)

Nemendur kynnast möguleikum sem hugbúnaðurinn GeoGebra býður upp á í stærðfræðikennslu í grunnskólum. Rifjuð verða upp helstu tæknileg atriði forrits í fyrsta tímanum og nemendur fá tækifæri til að prófa sig áfram í vinnutímum. Hugbúnaður sem nota má til skjámyndabandagerðar verður kynntur. Kynnt verður það samfélag sem skapast hefur kringum GeoGebru á alþjóðavettvangi. Heimasíða forritsins verður skoðuð og það kennsluefni sem þar er að finna. Einnig verður rætt um námskrá grunnskóla og bent á möguleika á nýtingu forritsins. Fjallað verður stuttlega um ýmis hugtök tengd notkun upplýsingatækni við stærðfræðikennslu. Nemendur velja sér síðan viðfangsefni út frá eigin áhugasviði. 

Í námskeiðinu útbúa nemendur kennsluefni (þ.m.t. skjámyndbönd), kynna það og skila greinargerðum þar sem útskýrt er til hvers kennsluefnið er ætlað og hvernig það fellur að öðru námefni.

Stærðfræðinám og –kennsla í efri bekkjum grunnskóla (SNU302G)

Fjallað verður um markmið með stærðfræðikennslu í grunnskóla, stærðfræðilega hæfni og uppbyggingu stærðfræðikennslu á unglingastigi. Inntaksþættirnir algebra, hlutföll, tölfræði og líkindi verða skoðaðir sérstaklega og hvernig unglingar tileinka sér meginhugmyndir á þessum sviðum. Hugað verður að því hvernig nemendur öðlast hæfni í að tjá sig um og beita stærðfræði á mismunandi sviðum hennar. Sjónum verður beint að mikilvægi þess að byggja upp samfellu í námi nemenda þar sem meginhugmyndir hvers inntaksþáttar eru sífellt að verða skýrari og víðtækari. Kennaranemar læri að skipuleggja stærðfræðikennslu í grunnskóla sem tekur mið af þörfum allra nemenda. Fjallað verður um leiðir við námsmat sem gefa kennurum og nemendum færi á að meta hæfni og framfarir Nemendur prófa mismunandi leiðir við kennslu og er sérstök áhersla lögð á notkun fjölbreyttra miðla og námsgagna. Nemendur eiga á grundvelli reynslu sinnar á vettvangi að ígrunda kennslu sína, val á viðfangsefnum, hlutverk kennarans og samskipti við nemendur og samskipti milli nemenda. Áhersla verður lögð á fjölbreytt námsumhverfi og kennsluhætti sem byggja á rannsóknum á stærðfræðinámi og -kennslu.
Vinnulag
Í kennslustundum verður fjallað um viðfangsefni námskeiðsins og nemendur taka þátt í umræðum og leysa verkefni einir og í hópum. Þeir kynna sér námskrá, lesa sér til um inntak náms og kennsluhætti, kynna sér námsefni og námsgögn, reyna hugmyndir í kennslu, fylgjast með kennslu á vettvangi og vinna verkefni um algebru- og tölfræðikennslu. Hluti námskeiðsins er vettvangsnám og undirbúanemar kennslu þar sem þeir kenna meðal annars um það efni sem þeir hafa kynnt sér á námskeiðinu. Að vettvangsnámi loknu ígrunda þeir kennslu sína á vettvangi og vinna úr henni.

Að leika og skapa: Leiklist, myndlist og tónlist (LVG204G)

Viðfangsefni: Nemendur kynnast þýðingu lista í námi barna og unglinga. Umfjöllun um leiklist, tónlist og myndlist í skólastarfi. Unnið verður með eitt þema í gegnum listgreinarnar þrjár. Verkleg viðfangsefni eru þróuð út frá hugmyndum nemenda.

Vinnulag: Fjölbreyttar smiðjur sem byggja á mismunandi kveikjum og margvíslegri úrvinnslu.

Samfélagsgreinar – hnattvæðing og nærsamfélag (SFG002G)

Samfélagsgreinar fjalla um samfélög og menningu á upplýsandi og gagnrýninn hátt. Þær vinna með gildi eins og jafnrétti, lýðræði, réttlæti, frelsi, ábyrgð, umhyggju og virðingu og þýðingu þessara gilda fyrir farsælt líf. Samfélagsgreinum er ætlað að efla skilning á ákveðnum grundvallargæðum mannlegs lífs og skiptingu þeirra.  Í námskeiðinu verður fengist við þessi viðfangsefni á grundvelli samspils milli hnattvæðingar og nærsamfélags.

Hnattvæðing er hugtak sem notað er um samtvinnun og víxlverkun fyrirbæra í heiminum sem  hafa aukist með miklum hraða síðustu áratugi á sviði fólksflutninga, viðskipta, hugmynda, valdakerfa og á fleiri sviðum. Nærsamfélag er jafnframt mikilvægt, hvort sem er á grundvelli þjóðar, heimabyggðar, félagasamtaka, fjölskyldu eða annarra persónulegra tengsla manna á milli. Hið nálæga og fjarlæga tengist með margvíslegum hætti og tekist er á um gæði og gildi. Á námskeiðinu verður þetta viðfangsefni skoðað með tækjum samfélagsgreina, einkum landafræði, trúarbragðafræði, félagsfræði, sagnfræði og siðfræði.

Efni námskeiðsins snertir hversdagslíf hvers einstaklings og sú tenging verður hagnýtt á námskeiðinu, m.a. með vettvangskönnunum hjá félagasamtökum og athugun á námskrám, námsgögnum og skólastarfi. Jafnframt er efni námskeiðsins viðfangsefni fræðigreina sem nemendur tileinka sér og rýna í.

Upplýsingatækni í námi og kennslu (SNU201G)

Hvað er eiginlega upplýsingatækni (eða upplýsinga- og samskiptatækni) og hvernig áhrif gæti hún haft á nám, kennslu og menntun í framtíðinni? Hvenær komu tölvur fyrst inn í íslenska grunnskóla og hvernig er „stafræna landslaginu“ nú háttað í skólakerfinu? Hver er þáttur upplýsingatækni og miðlunar í stefnumótun og námskrá og hvernig er tengslum háttað við önnur námssvið, lykilhæfni og grunnþætti menntunar? Skoðaðar eru stefnur og straumar sem má greina á þessu sviði hér á landi og í alþjóðlegu samhengi. Kenningar og rannsóknir eru kynntar sem geta nýst við skipulag og skilning á námi og kennslu þar sem upplýsingatækni kemur við sögu. Nemendur prófa, meta og kynna forrit og stafrænt námsefni, tengja tæknilega möguleika við náms- og kennslufræði og fást við verkefni sem snúast um samspil forrita og fræða.
Nemendur efla færni sína á þessu sviði og horfa til hagnýtra möguleika á vettvangi og þeirra tækifæra sem felast í nýrri tækni meðal annars til starfsþróunar með þátttöku á samfélagsmiðlum og tengingu við starfssamfélög kennara.
Áhersla er lögð á myndun öflugs námssamfélags sem tekur virkan þátt á námskeiðinu og deilir hugmyndum og reynslu. Nemendur leita svara við spurningum sem vakna og skoða í sameiningu ýmsar áskoranir og tækifæri sem felast í nýtingu upplýsingatækni í skólastarfi.

Náttúrufræðikennsla í grunnskólum (SNU202G)

Meginviðfangsefni námskeiðsins er að nemendur kynnist fjölbreyttum leiðum í náttúrufræðikennslu í grunnskólum og öðlist færni í að skipuleggja slíka kennslu. Áhersla er á náttúrufræði sem tengist daglegum reynsluheimi nemenda. Sjónum verður beint að verklegum viðfangsefnum úti og inni og möguleikum í nærumhverfi skóla. Þá verður nemendum kynnt tækifæri sem notkun upplýsingatækni veitir til að efla áhuga og forvitni um náttúruna og leiðir til að efla læsi á náttúrufræðitexta. Hugað verður að þætti sköpunar í náttúrufræðinámi og hvernig megi efla hana. Jafnframt verður fjallað um mikilvægi náttúrugreina og sampils manns og náttúru. Unnið verður með ýmis þemu eins og vatn og loft. Verklag mun taka mið af því að kennaranemar kynnist fjölbreyttum kennsluaðferðum sem reynst hafa árangursríkar í náttúrufræðikennslu.
Skyldumæting er í staðlotur samkvæmt kennslualmanaki Menntavísindasviðs.

Erlend tungumál sem kennslugrein (ÍET005G)

Tungumál er nauðsynlegt tæki til tjáningar og samskipta og opnar dyr að þekkingu og skilningi á samfélögum. Þekking á tungumálum eykur víðsýni, stuðlar að vitsmunaþroska á öðrum sviðum og betri skilningi á eigin menningu. Í námskeiðinu er fjallað um hvernig á að kenna tungumál á 21. öld á Íslandi. Einnig er lögð áhersla á leiðir til að gera nemendur virka þátttakendur í tungumálanámi og veita þeim tækifæri til að nota erlend tungumál á skapandi hátt, bæði í töluðu og rituðu mál. Beint er sjónum að kennsluaðferðum, færniþáttunum fjórum og tjáskiptum sem forsendu þess að ná tökum á erlendu máli.

Hönnun sem uppspretta sköpunar (LVG006G)

Námskeiðið er kynning á gildi og aðferðafræði uppeldismiðaðra list- og verkgreina. Áhersla er lögð á sameiginlega hugmyndavinnu í gegnum hönnun í öllum þáttum námskeiðsins. Nemendur leita viðfangsefna sem henta vel í grunnskólastarfi. Unnið verður með þekkingar- og færniþætti og komið inn á tvívíða og þrívíða formsköpun. Nemendur vinna hugmyndavinnu og skráningu vinnuferlis með ljósmyndun og skissugerð. Hugmyndir eru lagaðar að efni, tækni og ólíkum aðferðum námskeiðsins. Nemendur skila ferilmöppu og skrifa greinargerð.

Rúmfræði (SNU015G)

Meginviðfangsefni er sígild rúmfræði. Undirstaða og uppbygging rúmfræði í sléttu. Hugtök, frumforsendur og setningar um samsíða línur, marghyrninga og hringi.
Lögð er áhersla á röksemdafærslu og sannanir á setningum. Einfaldar teikningar með reglustiku og hringfara. Stuttlega fjallað um þrívíðar rúmmyndir. Stutt upprifjun á helstu reglum um flatarmál, ummál og rúmmál.
Fáein viðfangsefni úr hitarúmfræði. Lítillega fjallað um hornaföll og beitingu þeirra.
Rúmfræðikennsla í grunnskóla, námskrá, námsefni og kennsluhættir. Beiting tölvuforrita (til dæmis Geogebra) við tilgátusmíð og teikningar. Hagnýting upplýsingatækni í rúmfræðinámi og rúmfræðikennslu.

Algebra og föll (SNU301G)

Stutt kynning á hefðbundnum talnamengjum og mengjarithætti, breytum og stæðum. Stutt kynning á hugbúnaði sem nýtist við algebrunám og kennslu. Kynntar lausnaraðferðir fyrir línulegar jöfnur, annars stigs jöfnur, tölugildsjöfnur og ójöfnur. Farið verður í skilgreiningar á margliðum, venslum og föllum. Ýmsar gerðir falla skoðaðar t.d. ræð föll og margliðuföll. Fjallað er um hnitakerfi og ofan­greint verður tengt við myndræna túlkun eftir því sem við á. Farið verður í jöfnu hrings og annarra keilusniða. Ýmis dæmi úr daglegu lífi um hagnýtingu algebru verða skoðuð. Fjallað verður um megininntak hæfniviðmiða aðalnámskrár í flokknum algebra og lesnar verða valdar greinar um algebrunám og kennslu.

Heimspeki og hugmyndasaga menntunar (SFG302G)

Meginmarkmið námskeiðsins er að nemendur verði færir um að taka málefnalega afstöðu til hugmynda og aðferða í kennslu og uppeldi í fortíð og nútíð, og geti tekið þátt í gagnrýninni umræðu um skólamál og gert grein fyrir eigin hugmyndum um menntun og uppeldi.Viðfangsefni:

Á námskeiðinu verður fjallað um uppeldis- og menntunarhugmyndir allt frá tímum Forn-Grikkja og fram á okkar daga. Áhersluatriði í kennslunni eru eftirfarandi:

1. Maðurinn: Skynsemi, skilningur og siðvit

Fjallað verður um mannskilning á ólíkum tímum. Hvernig hugmyndir hugsuða um eðli mannsins höfðu áhrif á hugmyndir hvers tíma um uppeldi og menntun.

2. Markmið menntunar

Fjallað verður um markmið menntunar og forsendur þessara markmiða á hverjum tíma s.s að tileinka sér dygð, að uppfylla hlutverk sitt í samfélaginu, verða meira maður, að axla ábyrgð í samfélagi, að verða virkur þátttakandi í lýðræðissamfélagi, að tileinka sér sjálfstæða og gagnrýna hugsun.

3. Frelsi og lýðræði

Fjallað verður um áhrif hugmynda um frelsi og sjálfræði mannsins í lýðræðissamfélagi á hugmyndir um menntun. Sérstaklega verður hugað að áhrifamikilli hugmyndafræði í samtímanum sem lýtur að menntun til lýðræðis, borgaralegri menntun, skóla án aðgreiningar og jafnréttis til náms.

Meðal viðfangsefna námskeiðsins verða þekkingar-, stjórn-, og siðspeki Platons, hugmyndir Rousseau um frelsi og sjálfræði, hugmyndum Kants um skynsemi og upplýsingu og hugmyndir Wollstonecraft um jafnrétti. Einnig verður frelsishugtakið skoðað í ljósi kenninga E. Key, A.S. Neill og P. Freire. Fjallað verður ítarlega um kenningar John Dewey um menntun, gagnrýna hugsun og lýðræði.

Félagsfræði og saga menntunar (SFG301G)

Viðfangsefni

Félagsfræði menntunar
Helstu kenningar greinarinnar verða skoðaðar í ljósi viðfangsefna á borð við þróun og hlutverk menntunar, siðferðilegt uppeldi, félagslega mismunun, einstaklingsvæðingu og kyn. Einkum verða til umfjöllunar kenningasmiðirnir Émile Durkheim, Georg Herbert Mead, John Dewey, Pierre Bourdieu, Ulrich Beck, Anthony Giddens og Beverley Skeggs. Þessar kenningar veita ólík sjónarhorn á tengsl einstaklings og samfélags og félagslegar flokkanir eins og stétt, kyn og æviskeið. Kenningarnar verða skoðaðar út frá hlutstæðum dæmum, sem einkum eru sótt í íslenskt samfélag síðustu áratuga.

Saga uppeldis og menntunar
Hér verða til umfjöllunar megindrættir í samfélagsgerð og menningararfleifð sveitaþjóðfélags fyrri alda og þær þjóðfélagsbreytingar sem orðið hafa til dagsins í dag. Í þessu sambandi verður rætt um uppeldishlutverk kirkju, trúarbragða og heimila, um rætur almenningsfræðslu í menningarhefðum fortíðar, um breytt hlutverk skóla og breytt samspil skóla, heimilis og annarra samfélagsþátta. Áhersla verður lögð á sérkenni menntunarþróunar á Íslandi með hliðsjón af almennri þróun í grannlöndum.
Í námskeiðinu verður lögð áhersla samspil milli félagsfræðilegrar og sögulegrar umfjöllunar um menntun og uppeldi.

Vinnulag
Kennslan fer fram í fyrirlestrum og umræðutímum. Námsefni er bókin Félagsfræði menntunar eftir Gest Guðmundsson og Almenningsfræðsla á Íslandi 1880-2007 í ritstjórn Lofts Guttormssonar. Auk þessa eru til umfjöllunar frumtextar og greinar sem kynna rannsóknir og greiningar á sviði námskeiðsins

Lokaverkefni (SNU601L)

Lokaverkefni til  B.Ed.-prófs í grunnskólakennslu er 10 eininga skriflegt verkefni sem unnið er undir handleiðslu leiðbeinanda. 

Stærðfræðinám og –kennsla í efri bekkjum grunnskóla (SNU302G)

Fjallað verður um markmið með stærðfræðikennslu í grunnskóla, stærðfræðilega hæfni og uppbyggingu stærðfræðikennslu á unglingastigi. Inntaksþættirnir algebra, hlutföll, tölfræði og líkindi verða skoðaðir sérstaklega og hvernig unglingar tileinka sér meginhugmyndir á þessum sviðum. Hugað verður að því hvernig nemendur öðlast hæfni í að tjá sig um og beita stærðfræði á mismunandi sviðum hennar. Sjónum verður beint að mikilvægi þess að byggja upp samfellu í námi nemenda þar sem meginhugmyndir hvers inntaksþáttar eru sífellt að verða skýrari og víðtækari. Kennaranemar læri að skipuleggja stærðfræðikennslu í grunnskóla sem tekur mið af þörfum allra nemenda. Fjallað verður um leiðir við námsmat sem gefa kennurum og nemendum færi á að meta hæfni og framfarir Nemendur prófa mismunandi leiðir við kennslu og er sérstök áhersla lögð á notkun fjölbreyttra miðla og námsgagna. Nemendur eiga á grundvelli reynslu sinnar á vettvangi að ígrunda kennslu sína, val á viðfangsefnum, hlutverk kennarans og samskipti við nemendur og samskipti milli nemenda. Áhersla verður lögð á fjölbreytt námsumhverfi og kennsluhætti sem byggja á rannsóknum á stærðfræðinámi og -kennslu.
Vinnulag
Í kennslustundum verður fjallað um viðfangsefni námskeiðsins og nemendur taka þátt í umræðum og leysa verkefni einir og í hópum. Þeir kynna sér námskrá, lesa sér til um inntak náms og kennsluhætti, kynna sér námsefni og námsgögn, reyna hugmyndir í kennslu, fylgjast með kennslu á vettvangi og vinna verkefni um algebru- og tölfræðikennslu. Hluti námskeiðsins er vettvangsnám og undirbúanemar kennslu þar sem þeir kenna meðal annars um það efni sem þeir hafa kynnt sér á námskeiðinu. Að vettvangsnámi loknu ígrunda þeir kennslu sína á vettvangi og vinna úr henni.

Rúmfræðikennsla (SNU005G)

Viðfangsefni

Nemendur kynnast leiðum til að þróa hugmyndir sínar um stærðfræðikennslu. Þeir skipuleggja kennslu á völdum þætti/þáttum úr rúmfræði, framkvæma hana, og ígrunda. Kynntir verða ýmsir miðlar og gögn sem nota má við kennslu og hvar kennararanemar geta leitað sér fanga. Sjónum er beint að samspili náms og kennslu og hvernig kennari getur skipulagt kennslu á grundvelli þekkingar sinnar á hugmyndum nemenda um stærðfræði og stærðfræðinám.

Vinnulag

Nemendur prófa mismunandi leiðir við kennslu og er sérstök áhersla lögð á rannsóknarnálgun á stærðfræði. Nemendur eiga á grundvelli reynslu sinnar á vettvangi að ígrunda kennslunálgun, val á viðfangsefnum, hlutverk kennarans og samskipti við nemendur og nemenda í milli. Í kennslustundum verður fjallað um efnið og nemendur taka þátt í umræðum og leysa verkefni einir og í hópum. Nemendur lesa sér til um inntak náms og kennsluhætti, kynna sér námsefni og námsgögn, reyna hugmyndir í kennslu, fylgjast með kennslu á vettvangi og vinna verkefni um rúmfræðinám og -kennslu. Námskeiðið er samofið við vettvangsnám.

Hugbúnaðarnotkun í stærðfræðikennslu – forritið GeoGebra (SNU006G)

Nemendur kynnast möguleikum sem hugbúnaðurinn GeoGebra býður upp á í stærðfræðikennslu í grunnskólum. Rifjuð verða upp helstu tæknileg atriði forrits í fyrsta tímanum og nemendur fá tækifæri til að prófa sig áfram í vinnutímum. Hugbúnaður sem nota má til skjámyndabandagerðar verður kynntur. Kynnt verður það samfélag sem skapast hefur kringum GeoGebru á alþjóðavettvangi. Heimasíða forritsins verður skoðuð og það kennsluefni sem þar er að finna. Einnig verður rætt um námskrá grunnskóla og bent á möguleika á nýtingu forritsins. Fjallað verður stuttlega um ýmis hugtök tengd notkun upplýsingatækni við stærðfræðikennslu. Nemendur velja sér síðan viðfangsefni út frá eigin áhugasviði. 

Í námskeiðinu útbúa nemendur kennsluefni (þ.m.t. skjámyndbönd), kynna það og skila greinargerðum þar sem útskýrt er til hvers kennsluefnið er ætlað og hvernig það fellur að öðru námefni.