Doktorsvörn í sagnfræði

Föstudaginn 16. júní fer fram doktorsvörn við Sagnfræði- og heimspekideild Háskóla Íslands. Þá ver Kristín Bragadóttir doktorsritgerð sína í sagnfræði sem nefnist: Íslenskar bækur erlendis. Bókasöfnun Willards Fiskes (1831–1904). Vörnin fer fram í Hátíðasal í Aðalbyggingu og hefst kl. 13:00

Andmælendur eru: Sumarliði R. Ísleifsson, lektor við Sagnfræði- og heimspekideild, og Þórunn Sigurðardóttir, rannsóknarlektor við Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum. Aðalleiðbeinandi Kristínar var Már Jónsson, prófessor í sagnfræði, en í doktorsnefnd voru auk hans þau Guðrún Ása Grímsdóttir, rannsóknarprófessor við Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum og Sveinn Yngvi Egilsson prófessor í íslenskum bókmenntum við Háskóla Íslands. Svavar Hrafn Svavarsson, deildarforseti Sagnfræði- og heimspekideildar stjórnar athöfninni.

Um verkefnið

Ritgerðin er rannsókn á söfnun Bandaríkjamannsins Willards Fiskes (1831–1904) á íslenskum ritakosti og er á sviði bóksögu og íslenskrar menningarsögu.  Fiske safnaði öllu efni prentuðu á Íslandi og Íslandstengdum ritum sem urðu til í útlöndum. Sama hvort um var að ræða mesta fágæti eða nýtt efni, í stóru eða smáu formi. Ritgerðin byggir á bréfasöfnum  og þá sérstaklega tengslaneti hans við Íslendinga. Söfnunarímabilið var 1850 til 1904. Þetta safn er þriðja stærsta safn íslenskra rita á eftir Landsbókasafni Íslands og Konungsbókhlöðu í Kaupmannahöfn. Ekki eru dæmi um að einstaklingur hafi náð jafn miklu efni saman. Ritgerðin skiptist efnislega í þrennt. Í fyrsta hluta, sem fjallar um aðdraganda þess að áhugi Fiskes beindist að Íslandi og síðan söfnun hans á íslensku prentefni, er vikið að ýmsum ytri skilyrðum og umhverfi námsmanns í New York-fylki fyrir og um miðja 19. öld. Hann dvaldist í Danmkörku og Svíþjóð árin 1850–52 og þar fékk hann þá hugmynd að Íslandi skyldi hann þjóna og vinna að málefnun þess eins vel og honum væri unnt. Í Íslandsferð sinni 1879 kynntist hann mönnum sem unnu að söfnuninni fyrir hann. Í öðrum kafla er kannað hvernig hann fór að því að eignast safnið. Enn fremur er sýnt fram á hvaða áherslur hann lagði á efni sem hann eignaðist. Í þriðja hluta er fjallað um framtíðarhugmyndir safnarans. rök eru færð fyrir því að hann hafi haft ákveðin markmið í huga með söfnuninni og unnið markvisst að þeim markmiðum í áratugi. Með söfnun sinni var Fiske að bjarga menningarverðmætum sem hann áttaði sig fljótt á að yrðu annars eyðingu að bráð.

Um doktorsefnið

Kristín Bragadóttir lauk B.A. prófi frá Háskóla Íslands í sagnfræði, almennri bókmenntasögu og bókasafns- og upplýsingafræði 1977. Viðbótar B.A. prófi í íslensku 1989 og cand.mag. prófi frá sama skóla 1992. Nám í sænskum bókmenntum, menningarsögu fornaldar við Uppsala háskóla árin 1978–83 og síðar í bókmenntafélagsfræði við þann skóla árin 1992–93. Kenndi við félagsvísindadeild Háskóla Íslands 1994–96. Starfaði við Háskólabókasafnið í Uppsölum, Bókmenntafræðistofnun Háskóla Íslands, Bókasafn Norræna hússins í Reykjavík, Bókasafn Háskóla Íslands og Landsbókasafn Íslands – Háskólabókasafn. Var ritstjóri ritraðarinnar Islandica sem gefin er út af Cornell-háskóla.