Varði doktorsritgerð um kveðskap Guðmundar Erlendssonar

Katelin Marit Parsons hefur varið doktorsritgerð sína í íslenskum bókmennum við Íslensku- og menningardeild Háskóla Íslands. Ritgerðin nefnist „Songs for the End of the World. The Poetry of Guðmundur Erlendsson of Fell in Sléttuhlíð“ og var unnin undir leiðsögn dr. Margrétar Eggertsdóttur, rannsóknarprófessors á Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum. Einnig voru í doktorsnefnd dr. Sveinn Yngvi Egilsson, prófessor við Háskóla Íslands, dr. Matthew James Driscoll, prófessor við Háskólann í Kaupmannahöfn, og dr. Margaret Ezell, prófessor við Texas A6M háskóla. Andmælendur við vörnina voru dr. Andrew Wawn, prófessor emeritus í ensk-íslenskum bókmenntum við Háskólann í Leeds, og dr. Jürg Glauser, prófessor emeritus í norrænni textafræði við Háskólann í Zurich. Gauti Kristmannsson, forseti Íslensku- og menningardeildar, stjórnaði athöfninni sem fór fram í Hátíðasal í Aðalbyggingu Háskóla Íslands föstudaginn 27. nóvember síðastliðinn. (Hér er hægt að skoða myndir frá vörninni).

Um rannsóknina

Guðmundur Erlendsson í Felli í Sléttuhlíð telst meðal höfuðskálda á Íslandi á 17. öld. Í rannsókninni eru könnuð tengsl Guðmundar við nærsamfélagið og hlutverk kveðskapar og handritamenningar í því umhverfi en jafnframt höfð hliðsjón af stöðu Íslands á menningarlegum útjaðri Evrópu á öld mikilla umróta. Þrátt fyrir jaðarsetningu Íslands var landið ekki einangrað frá sjóþjóðum Atlantshafsins og bera kvæði og sálmar Guðmundar vitni um að Ísland hafi verið frjór jarðvegur fyrir aðkomubókmenntir og nýjar fregnir af fjarlægðum atburðum. Í síðasta hluta ritgerðarinnar er varðveisla kvæðabóka Guðmundar til skoðunar. Niðurstaða handritafræðilegrar athugunar er að aðeins ein þeirra hefur varðveist með vissu. Sú heitir Gígja og mun hafa verið upprunalega samsett í tilefni giftingar Margrétar dóttur Guðmundar um 1654. Brot úr eiginhandarriti Guðmundar að Gígju finnst í stærri syrpu sem mun hafa verið í eigu Skúla sonar Guðmundar. Gígjuhandritin eru flest skrifuð fyrir konur eða varðveitast í eigu kvenna og varpa frekara ljósi á þátttöku kvenna í íslenskri handritamenningu árnýaldar.

Um doktorinn
Katelin Marit Parsons er með BA próf í íslensku fyrir erlenda nemenda við Háskóla Íslands og MA í þýðingafræði frá sama skóla.