Skip to main content
13. júní 2023

Fundu erfðabreytu sem hefur áhrif á tónhæð raddar

Fundu erfðabreytu sem hefur áhrif á tónhæð raddar - á vefsíðu Háskóla Íslands

Vísindamenn hjá Íslenskri erfðagreiningu og Háskóla Íslands hafa fundið fyrstu erfðabreytuna sem hefur áhrif á tónhæð raddar. Niðurstaða rannsóknarinnar hefur verið birt í grein eftir þau Rósu S. Gísladóttur, dósent í málvísindum við Íslensku- og menningardeild Háskóla Íslands, og Kára Stefánsson, forstjóra Íslenskrar erfðagreiningar, í vísindatímaritinu Science Advances. Fleiri rannsakendur við Háskóla Íslands unnu að greininni, þar á meðal Agnar Helgason, prófessor í mannfræði við Félagsfræði-, mannfræði- og þjóðfræðideild (smellið hér til að lesa greinina í opnum aðgangi). Fjallað hefur verið um rannsóknarniðurstöðuna í fjölmörgum erlendum miðlum, þar á meðal á vef Nature.  

Rannsóknin byggist á upptökum af tali um 13.000 Íslendinga sem tóku þátt í heilsurannsókn Íslenskrar erfðagreiningar. Um er að ræða einstakt gagnasafn og fyrstu rannsókn sinnar tegundar um erfðir raddar og tals. Rannsóknin leiddi í ljós að erfðabreyta í geninu ABCC9 hefur áhrif á tónhæð raddarinnar. Athyglisvert er að erfðabreytan sem fannst í rannsókn Íslenskrar erfðagreiningar hefur áhrif á röddina í körlum og konum óháð líkamsstærð. Sama erfðabreyta hefur áhrif á hjarta og æðakerfi og undirstrikar samband tónhæðar og líkamlegrar heilsu.

Í rannsókninni voru einnig skoðuð merki sem endurspegla einstaklingsmun í framburði sérhljóða. Þekkt er að framburður sérhljóða dregur dám af málsamfélaginu en þrátt fyrir það reyndust sérhljóðamerkin að einhverju leyti arfgeng. Líklegt er að áhrif erfða á einstaklingsmun í framburði sérhljóða sé í gegnum breytileika á uppbyggingu og lögun talfæranna.

Í fréttatilkynningu Íslenskrar erfðagreiningar segir að niðurstöður rannsóknarinnar varpi nýju ljósi á einstaklingsmun í rödd og tali og efli skilning á áhrifum erfða þar á.

Smellið hér til að horfa á samræður Rósu S. Gísladóttur og Kára Stefánssonar um greinina.

Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskrar erfðagreiningar og Rósa S. Gísladóttir, dósent í málvísindum við Íslensku- og menningardeild Háskóla Íslands. Mynd: Íslensk erfðagreining.