Meistarafyrirlestur í umhverfis- og auðlindafræði - Georg King
Fyrirlesturinn verður á Zoom: https://eu01web.zoom.us/j/8825370809
Meistaranemi: Georg King
Heiti verkefnis: Mat á þjónustu vistkerfa við endurheimt landgæða á Íslandi: Þátttaka almennings
___________________________________________
Deild: Líf- og umhverfisvísindadeild
Leiðbeinandi: Rannveig Ólafsdóttir, prófessor við Líf- og umhverfisvísindadeild
Einnig í meistaranefnd: Hreinn Óskarsson, sviðstjóri samhæfingarsviðs hjá Skógræktinni
Prófdómari: Jóhann Helgi Stefánsson, umhverfis- og auðlindafræðingur hjá Landgræðslunni
Ágrip
Afleiðingar landhnignunar eru miklar og margvíslegar um alla jörð. Á Íslandi hefur víðáttumikil jarðvegseyðing haft mikil áhrif á vistkerfi landsins og stuðlað að hnignun vistkerfisþjónustu þeirra. Tilraunir til að endurheimta vistkerfin hafa staðið yfir frá byrjun síðustu aldar. Dæmi um vel heppnaðan árangur landgræðslu er t.d. friðun birkiskóga í Þórsmörk. Fáar rannsóknir hafa verið gerðar hér á landi til að meta þá vistkerfisþjónustu sem slík endurheimt skilar. Þessi ritgerð beinir sjónum að þjónustu vistkerfa á Suðurhálendinu. Meginmarkmið rannsóknarinnar var að greina og bera saman vistkerfisþjónustu í Þórsmörk og á Almenningum, en landnýting hefur verið með gjörólíkum hætti á þessum tveimur svæðum síðastliðna öld. Haft var samband við þátttakendur á vettvangi rannsóknarinnar og þeim boðin þátttaka í netkönnun sem innihélt fjölvalspurningar og gagnvirkt kort sem náði yfir bæði svæðin. Niðurstöður sýna að (1) val á vistkerfisþjónustu tengist bakgrunni þátttakenda, (2) þátttakendur tengja saman mismunandi vistkerfisþjónustu og landnotkun, (3) birkiskógar og uppgræðsla lands eykur gildi á þjónustu vistkerfa fyrir útivist og afþreyingu. Niðurstöður sýna enn fremur að „viska almennings“ reynist vel til að skrásetja staðbundna þekkingu og reynslu fólks af þjónustu vistkerfa þegar kemur að endurheimt landsgæða. Þátttöku LUK reynist jafnframt vel til að safna slíkri þekkingu og nýta til að leysa úr ágreiningi um landnotkun og styðja við lýðræðislega ákvarðanatöku við stjórnun þjóðgarða og annarra svæða í umsjón hins opinbera á Íslandi.