Skip to main content
26. nóvember 2019

Nota aðferðir gervigreindar til að meta aldur heila

Nota má aðferðir gervigreindar til að meta aldur út frá segulómmynd af heila. Síðan má kanna hvort aldur metinn út frá heila, svokallaður heilaaldur, víkur frá raunverulegum aldri og á þann hátt meta áhrif sjúkdóms á heila eða þátt heilans í sjúkdómi. Verri frammistaða í vitsmunaprófum, ákveðnir erfðabreytileikar og heilasjúkdómar eins og geðklofi tengjast háum heilaaldri. Þetta kemur fram í niðurstöðum nýrrar rannsóknar vísindamanna Íslenskrar erfðagreiningar og Háskóla Íslands sem greint er frá í vísindatímaritinu Nature Communications í dag. 

Þegar við eldumst þá breytist heilinn á ýmsan hátt, til dæmis minnkar magn gráefnis heilans en talið er að úrvinnsla og hugsun fari aðallega fram þar. Með  gervigreindaraðferð er hægt að finna mynstur í heilamyndum og nota til að spá fyrir um aldur. Ef segulómmynd sýnir 35 ára heila en lífaldur einstaklingsins er 30 ár, er samkvæmt því hægt að tala um að frávik frá raunverulegum aldri sé 5 ár.  

Um er að ræða rannsóknaverkefni Magnúsar Arnar Úlfarssonar, prófessors við Rafmagns- og tölvuverkfræðideild Háskóla Íslands, og Benedikts Atla Jónssonar, rafmagns- og tölvuverkfræðings hjá Íslenskri erfðagreiningu, og var unnið innan vébanda Íslenskrar erfðagreiningar. Benedikt skrifaði meistararitgerð um efnið við Rafmagns- og tölvuverkfræðideild Háskóla Íslands undir leiðsögn Magnúsar Arnar og Lottu M. Ellingsen, dósent við deildina.

Um er að ræða rannsóknaverkefni Magnúsar Arnar Úlfarssonar, prófessors við Rafmagns- og tölvuverkfræðideild Háskóla Íslands, og Benedikts Atla Jónssonar, rafmagns- og tölvuverkfræðings hjá Íslenskri erfðagreiningu, og var unnið innan vébanda Íslenskrar erfðagreiningar. Benedikt skrifaði meistararitgerð um efnið við Rafmagns- og tölvuverkfræðideild Háskóla Íslands undir leiðsögn Magnúsar Arnar og Lottu M. Ellingsen, dósent við deildina.

Magnús Örn, sem er stjórnandi rannsóknarinnar og síðasti höfundur, segir að notkun gervigreindaraðferða til að skoða tengsl erfða og heilastarfsemi sé afar spennandi og þessi nýja aðferð bjóði upp á margvísleg tækifæri. „Hingað til hafa rannsóknir á heilaaldri aðallega beinst að áhrifum umhverfisþátta en hugmyndin að þessari rannsókn var að skoða sérstaklega áhrif erfða á heilaaldur. Niðurstaðan staðfestir í fyrsta skipti tengsl erfðabreytileika í genum sem nefnast MAPT og KCNK2 við heilaaldur.“ 

Magnús Örn Úlfarsson